Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, θα παρουσιάσουμε στοιχεία που αφορούν στο Πρωτοδικείο και στο Ειρηνοδικείο Κω, τα οποία – εν πολλοίς – αντικατοπτρίζουν την «εικόνα» της τοπικής μας κοινωνίας. Παράλληλα, μέσα από το ρεπορτάζ του «Σ», θα παρουσιαστούν σε… επανάληψη, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες λειτουργούν αυτές οι δύο ιδιαιτέρως σημαντικές κρατικές υπηρεσίες στην περιοχή μας, οι οποίες συνθήκες δεν τιμούν ούτε τον τόπο ούτε την κεντρική διοίκηση. πόσο μάλλον την Δικαιοσύνη…
Η επιβάρυνση του προσωπικού - το οποίο ούτως ή άλλως είναι κατά πολύ λιγότερο του προβλεπομένου – με τον κατά γεωμετρική πρόοδο αυξανόμενο όγκο δουλειάς που καλείται να διεκπεραιώσει σε χώρους που «δεν υπάρχουν», αποτυπώνει μια «εικόνα» αν μη τι άλλο, θλιβερή.
Πριν παραθέσουμε τα στοιχεία, να σημειώσουμε ότι, οι αρμοδιότητες του Πρωτοδικείου αφορούν σε υποθέσεις από 20.000 ευρώ και πάνω (απροσδιόριστο το «ταβάνι»), ενώ του Ειρηνοδικείου μέχρι τα 20.000 ευρώ.
Αναλυτικά τα στοιχεία του 2016:
Ειρηνοδικείο Κω:
Κατάθεση αιτήσεων για υπερχρεωμένα νοικοκυριά: 98
Διαταγές πληρωμής: 74
Νομική βοήθεια: εκδόθηκαν 2 αποφάσεις
Πρωτοδικείο Κω:
Πτωχεύσεις: 6
Διαταγές πληρωμής: 74
Νομική βοήθεια: Εκδόθηκαν 20 αποφάσεις
Τι σημαίνουν οι αριθμοί
Για να γίνει κατανοητό το θέμα, να σημειώσουμε ότι, τα νούμερα είναι κατά κάποιον τρόπο πλασματικά, μιας και υπάρχουν εγγενείς δυσκολίες που εμποδίζουν συμπολίτες μας είτε να ζητήσουν βοήθεια, είτε να προσφύγουν, κ.λ.π.
Το 2016 είχαμε μόνο 6 υποθέσεις πτώχευσης παρά το γεγονός πως έχουν γίνει περισσότερες αιτήσεις. Αυτό συμβαίνει διότι, οι αιτούντες ζητούν την μια αναβολή μετά την άλλη, μπας και καταφέρουν να εξασφαλίσουν τις διαδικασίες υπαγωγής τους σε κάποιον άλλο νόμο.
Επίσης, οι αριθμοί των υποθέσεων όπως λ.χ. οι διαταγές πληρωμής, μπορεί να είναι μικρότεροι από αυτούς του παρελθόντος, όμως αυτό δεν σημαίνει κάτι, διότι χρόνο με το χρόνο η αγορά κινείται καθοδικά. Έχει συρρικνωθεί και υπολειτουργεί. Ως εκ τούτου, η «κίνηση» των επιταγών και των συναλλαγματικών είναι λογικό να έχει μειωθεί. Η πλειονότητα των υποθέσεων, περί το 80% αυτών, αφορά σε συμβάσεις δανείων με τράπεζες (στεγαστικών, καταναλωτικών, καρτών, κ.α.).
Τώρα, ο αριθμός των αποφάσεων που αφορούν σε νομική βοήθεια, επίσης θεωρείται τεράστιος διότι σημαίνει ότι, όλο και περισσότεροι συνάνθρωποι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να απευθυνθούν σε δικηγόρο και καλούν την πολιτεία να τους παράσχει την συγκεκριμένη βοήθεια. Αξίζει εδώ να σημειώσουμε ότι, ο πραγματικός αριθμός των αιτήσεων είναι υπερπολλαπλάσιος, αλλά στην πλειοψηφία τους απορρίπτονται διότι, δικαίωμα νομικής βοήθειας έχει μόνο ο πολίτης που το ετήσιο εισόδημά του δεν ξεπερνά τα 5.500 ευρώ!!! Δηλαδή, εάν το ετήσιο εισόδημά του είναι λ.χ. 5.600 ευρώ δεν έχει το δικαίωμα να ζητήσει δωρεάν νομική βοήθεια, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το όποιο πρόβλημα αντιμετωπίζει. Εκτός αυτού, υπάρχουν και αιτήματα που απορρίπτονται για άλλους λόγους οι οποίοι θεωρούνται δευτερεύοντες ή τυπικούς (αναγράφονται πέραν του ενός αιτήματα σε μία αίτηση).
Από προσωπικό, όλο και χειρότερα…
Στο Πρωτοδικείο Κω, οι οργανικές θέσεις υπηρετούντων είναι 17. Σήμερα υπηρετούν 9. Αυτό σημαίνει ότι, τον φόρτο εργασίας τον υφίστανται σχεδόν οι μισοί υπάλληλοι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για την διεκπεραίωση των υποθέσεων, όσο και για τις αντοχές τους… Σύμφωνα δε με πληροφορίες, οι πιθανότητες να αποχωρήσουν με απόσπαση δύο υπάλληλοι μέχρι το τέλος του έτους μετά από δικό τους αίτημα, είναι μεγάλες. Αυτό σημαίνει ότι, το Πρωτοδικείο Κω, εάν εν των μεταξύ δεν γίνουν διορισμοί (οι έκτακτες προσλήψεις που έχουν προκηρυχθεί τελευταία, βρίσκονται ακόμα στο στάδιο του διαγωνισμού…), θα κληθεί να διεκπεραιώνει τον όγκο δουλειάς με το 50% της απαιτούμενης δύναμής του!!
Στο Ειρηνοδικείο Κω, η κατάσταση «φαίνεται» καλύτερη. Οι προβλεπόμενες θέσεις είναι καλυμμένες, αλλά, μετά την μεταφορά σε αυτά μεγάλου όγκου υποθέσεων από τα Πρωτοδικεία, συν τις υποθέσεις των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, γίνεται αντιληπτό ότι, «η δουλειά δεν βγαίνει». Για να γίνει κατανοητό το τι συμβαίνει, αρκεί να σημειώσουμε ότι, για την κάθε αίτηση που κατατίθεται και αφορά σε υπερχρεωμένο, η απασχόληση του υπαλλήλου για τη σύνταξη της κάθε δικογραφίας, κατά μέσο όρο είναι 15 ημέρες.
Να αναφέρουμε ότι, αυτή η εξοντωτική – εξωπραγματική κατάσταση αφορά σε όλα τα Ειρηνοδικεία της χώρας, μιας και το «ελληνικό δαιμόνιο» εξακολουθεί να ζει και να βασιλεύει. Δηλαδή, ενώ έγινε η πρόβλεψη για την μεταφορά της ύλης από τα Πρωτοδικεία στα Ειρηνοδικεία και με την αλλαγή του νόμου «φορτώθηκαν» και τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, δεν έγινε καμία πρόβλεψη για την κάλυψη θέσεων τόσο σε επίπεδο ειρηνοδικών όσο και σε επίπεδο υπαλλήλων.
Εν κατακλείδι, στο Ειρηνοδικείο Κω υπηρετούν, 2 ειρηνοδίκες, 2 γραμματείς και 1 επιμελητής. Με τον επιπλέον όγκο δουλειάς, όπως προαναφέραμε, απαιτούνται 6 γραμματείς. Όνειρο θερινής νύχτας…
Λειτουργία μετ’ εμποδίων…
Και σε αυτόν τον τομέα, η κατάσταση χρόνο με το χρόνο χειροτερεύει. Όπως είχαμε αναφέρει στο προηγούμενο ρεπορτάζ, είχε ψηφιστεί στις αρχές του 2016
ένας νόμος (ο νέος κώδικας που αφορά στον τρόπο λειτουργίας της δικαιοσύνης γενικότερα) ο οποίος εμπεριέχει θετικά στοιχεία, όπως λ.χ. προβλέπει χώρους, κύρια για μηχανογράφηση, προθεσμίες ασφυκτικές για την διεκπεραίωση των υποθέσεων, και πολλούς υπαλλήλους προκειμένου, όπως υποστήριζαν κυβερνητικοί παράγοντες, να πατάξει την γραφειοκρατία και να επιφέρει αλλαγές προς το βέλτιστο. Η πρόθεση προς την ορθή κατεύθυνση, αλλά αποτέλεσμα ουδέν…
Προκειμένου να γίνει αντιληπτό και κατανοητό το παράλογο της υπόθεσης, θα αναφέρουμε το εξής: Οι καινούργιες πρακτικές που έχουν υιοθετηθεί για τη λειτουργία της Υπηρεσίας, όπως είναι η καταγραφή των πρακτικών στην έδρα (μαγνητοφώνηση και απομαγνητοφώνηση), η κατάθεση των δικογράφων, η επικαιροποίηση των παράβολων κ.λ.π., απαιτεί μηχανογράφηση. Άλλωστε, το προβλέπει ο σχετικός νόμος…
Πού έγκειται το πρόβλημα: Κατ’ αρχήν, στην προμήθεια νέων μηχανημάτων έτσι ώστε να υποστηριχθούν όλα τα καινούργια προγράμματα. Σήμερα, η διεκπεραίωση της διαχείρισης όλου του όγκου δουλειάς, γίνεται (!!!) μόνο από 2-3 υπολογιστές.
Στη συνέχεια, στην υποδομή. Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ότι, έγινε μεν η σχετική εγκατάσταση για την απομαγνητοφώνηση των πρακτικών (το έργο για όλη την Ελλάδα, έχει ανατεθεί στην εταιρεία profile) αλλά από την πρώτη ημέρα διαπιστώθηκε πρόβλημα στην καλωδίωση. Πρακτικά, αλλά και ουσιαστικά, οι χώροι που φιλοξενούν τις υπηρεσίες της Δικαιοσύνης, δεν δύνανται να υποστηρίξουν τέτοιες «καινοτομίες». Δεν υπάρχουν οι υποδομές και σαφώς οι κατάλληλοι χώροι.
Τι προβλέπει η διαδικασία: Η καταγραφή των δεδομένων γίνεται στην αίθουσα του ακροατηρίου (έδρα). Στη συνέχεια αποστέλλονται στα γραφεία του Πρωτοδικείου (άνω όροφος) όπου υπάρχουν εγκατεστημένα μηχανήματα και από το προσωπικό που πρέπει να έχει προσλάβει η εν λόγω εταιρεία, γίνεται η απομαγνητοφώνηση, το υλικό αποστέλλεται σε κεντρικό server της εταιρείας και του υπουργείου. Στη συνέχεια, το επεξεργάζεται ο γραμματέας του Πρωτοδικείου και αφού το εγκρίνει τόσο αυτός όσο και ο δικαστής της έδρας, αναρτάται στο υπουργείο (εκεί παραμένει ως αρχείο).
Εξαιρετική διαδικασία, η οποία όμως κολλάει στο αρχικό της στάδιο. Στη μεταφορά των δεδομένων από την αίθουσα του ακροατηρίου (στο ισόγειο), στο Πρωτοδικείο (πρώτος όροφος) και αυτό λόγω προβλήματος στην καλωδίωση…
Εκτιμάται ότι, για να επιλυθούν τα χρόνια προβλήματα, τουλάχιστον τα προβλήματα λειτουργίας του Πρωτοδικείου (χώροι), απαιτείται είτε μετεγκατάστασή του σε νέο κτίριο (η περιβόητη «δέσμευση» για νέα Δικαστήρια που «σέρνεται» επί σειρά ετών), είτε κάποια στιγμή να υπαχθεί το τμήμα του Διοικητηρίου στο οποίο στεγάζονται οι υπηρεσίες της Δικαιοσύνης, στο υπουργείο Δικαιοσύνης (σήμερα ανήκει στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου), προκειμένου να γίνουν γενναίες παρεμβάσεις.
Είναι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε, η διάθεση επιπλέον χώρων. Η πρόσβαση στο αρχείο, μοιάζει με άθλο!!! Οι φωτογραφίες, αδιάψευστος μάρτυρας.
Τα όποια κονδύλια έχουν δοθεί μέχρι σήμερα για παρεμβάσεις στο Διοικητήριο, αφορούν κύρια σε καλλωπισμό του κτιρίου και σε καμιά περίπτωση σε παρεμβάσεις σε χώρους της Δικαιοσύνης.
Θα επαναλάβουμε για πολλοστή φορά ότι, στους εν λόγω χώρους, δεν είναι σπάνιο φαινόμενο οι πλημμύρες… Αυτό σημαίνει ότι, μηχανήματα και αρχεία, είναι εκτεθειμένα. Από την άλλη πλευρά, «συνωστίζονται» σε κοινούς χώρους, υπάλληλοι, δικηγόροι και πολίτες!!!
Εν ολίγοις, γίνεται αντιληπτό ότι, η όλη κατάσταση υστερεί στη δομή της, στη βάση της. Όλα αυτά τα ζωτικής σημασίας προβλήματα, δεν επιτρέπουν στην Υπηρεσία να περάσει στο επιθυμητό επίπεδο της μηχανογράφησης, έτσι ώστε να δημιουργηθεί (τουλάχιστον) ένα αξιοπρεπές αρχείο.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι, το Εφετείο έχει ξεκινήσει μια διαδικασία καταστροφής παλαιού αρχείου, με στόχο, να αδειάσουν οι διάδρομοι και όχι μόνο…
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω; Ένα μεγάλο μπάχαλο που εμπεριέχει και «κινδύνους», μέσα στο οποίο καλούνται οι ταγοί της δικαιοσύνης να επιτελέσουν έργο.
Αναβολόσημο: Νέο «μπόνους» για τον κρατικό κορβανά…
Το ελληνικό δημόσιο εφεύρε νέο τρόπο είσπραξης χρημάτων. Το αναβολόσημο. Είναι ένα ποσό (παράβολο) που πληρώνει ο πολίτης προκειμένου να αναβληθεί η εκδίκαση της υπόθεσής του με υπαιτιότητά του. Για Πρωτοδικείο και Ειρηνοδικείο είναι 20 ευρώ, για Μονομελές 20 ευρώ, για Πολυμελές 30 ευρώ, για Εφετείο 40 ευρώ, για Άρειο Πάγο 50 ευρώ. Εάν συνυπολογιστούν, ο αριθμός των αναβληθεισών υποθέσεων με τα αντίστοιχα ποσά, το σύνολο σε επίπεδο χώρας είναι τεράστιο. Για παράδειγμα, σε μια μέση ημέρα Δικαστηρίου στην Κω, έχουμε τουλάχιστον 30 αναβολές…
Όλα αυτά τα χρήματα εισπράττονται υπέρ του ΤΑΧΔΙΚ (ταμείο χρηματοδότησης δικαστικών κτιρίων). Ένα Ταμείο που έχει αρκετές «πηγές εσόδων» στα οποία έσοδα, έχουν βάλει χέρι όλες οι κυβερνήσεις. Ένα Ταμείο που από την ίδρυσή του (1971) έως και σήμερα, είχε και έχει ως βασικό στόχο, την εξασφάλιση υποδομών τόσο στον τομέα της στέγασης της Δικαιοσύνης, όσο και στη δημιουργία αξιοπρεπών και κατάλληλων συνθηκών κράτησης και σωφρονισμού. Οποία ειρωνεία!!!
Σημείωση:
Κλείνουμε το ρεπορτάζ με το ίδιο ερώτημα που καταθέτουμε κάθε χρόνο: Να ελπίζουμε ότι, τα αντίστοιχα στοιχεία και οι «εικόνες» που θα καταγράψουμε τέτοιες μέρες το 2018, θα είναι καλύτερα;