«Η Ελλάδα αναμένεται να καταφέρει να βγει νωρίτερα του προβλεπομένου από το μνημόνιο, από την τρόικα αλλά και να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες για το 2015 εκδίδοντας αξιόγραφα», τόνιζε σε κάθε ευκαιρία ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς από το Φθινόπωρο του 2014 μετά από συνάντηση που είχε με την Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ. 

Είχαν προηγηθεί πολλά, ενώ μέχρι και σήμερα μεσολάβησαν άλλα τόσα που δείχνουν ότι δύσκολα οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ θα αφήσουν την Ελλάδα να βγει από τα μνημόνια και να απεμπλακεί από την τρόικα. Τίποτα δεν μπορεί να αποκλείσει, πλέον, ένα οργανωμένο σχέδιο για να μένει η χώρα διαρκώς δέσμια των πιστωτών της. 

Μάλιστα, φαίνεται ότι ο νέος υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης αναγνώρισε ότι οι εταίροι είχαν υποσχεθεί έξοδο από το μνημόνιο στον Αντώνη Σαμαρά νωρίτερα και στο τέλος του 2014, αλλά δεν του συμπεριφέρθηκαν σωστά. 

«Νομίζω ότι στον κ. Σαμαρά - και το λέω αυτό με καμία απολύτως αντιπολιτευτική πολιτικάντικη διάθεση- δεν του συμπεριφέρθηκαν σωστά οι εταίροι μας. Θεωρώ ότι του είχαν υποσχεθεί κάποια πράγματα που δεν του τα έδωσαν. Και θεωρώ μάλιστα ότι του φέρθηκαν και σκαιότατα. Δεν μπορώ να πιστέψω αλλιώς ότι υποσχέθηκε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει βγει η χώρα από το μνημόνιο, χωρίς να έχει τη βάση για αυτό. Δεν μπορώ να το πιστέψω», είπε ο Γιάννης Βαρουφάκης.

Το success story και η κατάρρευση του μέσω Παρισιού

Η ιστορία προσπάθειας εξόδου από το μνημόνιο ξεκινάει από το 2014, από την προηγούμενη κυβέρνηση και εκτείνεται μέχρι και σήμερα με τη σκληρή διαπραγμάτευση από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. 

Το σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης ξεκίνησε με την «επίθεση» του «success story» από τις αρχές του 2014.

Μέχρι τον Αύγουστο όλα πήγαιναν καλά όμως κάπου εκεί στις αρχές του Σεπτεμβρίου του 2014 το σχέδιο άρχισε να ξηλώνεται στην πρώτη συνάντηση της ελληνικής κυβέρνησης με την τρόικα στο Παρίσι.

Το Σεπτέμβριο του 2014 ο Αντώνης Σαμαράς αναζήτησε στήριξη για να βγει από το μνημόνιο και να πάει σε προεδρική εκλογή, στην Α. Μέρκελ. Η τελευταία αξιολόγηση, αυτή που μέχρι και σήμερα μένει ανοιχτή, ήταν σε εκκρεμότητα. 

Η τρόικα ζητούσε και άλλο «αίμα» όμως η κυβέρνηση αδυνατούσε να υλοποιήσει όσα ζητούσαν οι εκπρόσωποι των δανειστών. Έτσι ο τότε πρωθυπουργός στράφηκε στη Γερμανία. 

Ακόμα και δημοσίως εισέπραξε τη στήριξη της κ. Μέρκελ η οποία του ζήτησε να κλείσει την αξιολόγηση και θα τον στήριζε στο σχέδιό του να βγει η Ελλάδα από μνημόνιο και τρόικα στο τέλος του 2014, κάτι που τελικά δεν έκανε...

Τα βασικά σημεία του οδικού χάρτη εξόδου από το μνημόνιο ήταν:

- Τέλος στο μνημόνιο και όχι σε νέο δάνειο στο τέλος του 2014

- Μαζί με το τέλος του μνημονίου θα αποχωρήσει και το ΔΝΤ και η Ελλάδα δεν παίρνει τα υπόλοιπα χρήματα που «βρίσκονται στο τραπέζι» προς εκταμίευση στη χώρα έως το 2016

- Η ευρωζώνη υλοποιεί τη δέσμευσή της και ρυθμίζει το χρέος, με μείωση επιτοκίων και επιμήκυνση του χρόνου λήξης των ομολόγων. 


Στο 4ο λεπτό ο Αντώνης Σαμαράς μιλάει για το σχέδιό του και τονίζει ότι βγαίνουμε από το μνημόνιο 1,5 χρόνο νωρίτερα.

Το πρώτο βήμα για την υλοποίηση του σχεδιασμού είναι να τελειώσει γρήγορα η κυβέρνηση τη διαπραγμάτευση με την τρόικα. Η θετική αξιολόγηση θα έδινε την εκταμίευση της επόμενης δόσης των 7,5 δισ. ευρώ και την έναρξη των συζητήσεων για την ελάφρυνση του χρέους, με θετικές προϋποθέσεις, μετά την ολοκλήρωση των stress test των τραπεζών στα τέλη Οκτωβρίου.

Ωστόσο αυτό το σχέδιο κατέρρευσε στο Παρίσι. 

Σε άρθρο με τίτλο «Ένα αδιέξοδο στο Παρίσι, ένα στοίχημα στην Αθήνα: πώς η Ελλάδα επέστρεψε στην κρίση», το Reuters εξηγούσε αναλυτικά ότι η κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στο Παρίσι, δύο φορές, μία στο τέλος του καλοκαιριού και μία στις 26 Νοεμβρίου πυροδότησε μια σειρά γεγονότων που οδήγησαν τελικά στις εκλογές.

Στο Παρίσι, το Νοέμβριο, σε μία συνάντηση, γεμάτη ένταση, οι Έλληνες ζήτησαν έξοδο από το τετραετές πρόγραμμα στήριξης ύψους 240 δισ. ευρώ το Δεκέμβριο, δηλαδή ένα χρόνο νωρίτερα. Αλλά το ΔΝΤ και η ΕΕ επέμειναν σε επιπλέον περικοπές ή έσοδα στον προϋπολογισμό του 2015, σύμφωνα με ανώνυμες πηγές που ήταν μέσα στις διαπραγματεύσεις.

«Μας έδιναν την εντύπωση πως ό,τι και αν κάναμε δεν θα ολοκλήρωναν την αξιολόγηση», δήλωσε Έλληνας αξιωματούχος. «Μετά τη συνάντηση στο Παρίσι, ξέραμε ότι το θέμα έχει τελειώσει»...



Μπορεί για τους δανειστές να μην είχε σημασία, για τον Σαμαρά, όμως, είχε σημασία, καθώς το γεγονός ότι δεν κατάφερε να βγει νωρίτερα από το πρόγραμμα, όπως είχε υποσχεθεί, τον υποχρέωσε να μείνει χωρίς όπλα για να κερδίσει τους βουλευτές στη μάχη για την προεδρική εκλογή, ενώ παρουσιάστηκε αποδυναμωμένος στα μάτια των ψηφοφόρων, που έπεσαν στην αγκαλιά του ΣΥΡΙΖΑ.

Έτσι, προσπαθώντας να αξιοποιήσει τη συρρίκνωση του πολιτικού κεφαλαίου του έφερε πιο νωρίς την προεδρική εκλογή, έχασε και προκάλεσε εθνικές εκλογές, τις οποίες επίσης έχασε.

Τα όπλα των δανειστών απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ

Οι δανειστές όμως είχαν φροντίσει να είναι καλά εξοπλισμένοι απέναντι στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με στόχο να προκαλέσουν φθορά στην αριστερή κυβέρνηση και αποδυνάμωση στη διαπραγματευτική της ισχύ. Άλλωστε μια νέα αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχή για μεγάλες αλλαγές... Αυτές που δεν θέλουν οι Ευρωπαίοι και ετοιμάζονται να δέσουν τη χώρα με ένα ακόμη μνημόνιο, όπως και αν αυτό ονομαστεί. 

Όπως είπε και το στέλεχος της ελληνικής αποστολής στο Παρίσι στις δραματικές συζητήσεις με την τρόικα που οδήγησαν στην κατάρρευση της κυβέρνησης Σαμαρά: «Μας έδιναν την εντύπωση πως ό,τι και αν κάναμε δεν θα ολοκλήρωναν την αξιολόγηση».

Οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ είχαν το δικό τους σχέδιο. Έβλεπαν ότι οι πιθανότητες να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο Αντώνης Σαμαράς ήταν ελάχιστες... Έτσι ό,τι και αν έκανε η ελληνική πλευρά δεν υπήρχε περίπτωση να εκταμιεύσουν χρήματα και να κλείσουν την αξιολόγηση. Ήθελαν την αξιολόγηση ανοιχτή και τη νέα κυβέρνηση που ερχόταν δεσμευμένη και σε πλαίσιο οικονομικής ασφυξίας. 



Εξάντλησαν σχεδόν ολόκληρη την παράταση που είχε εξασφαλίσει η προηγούμενη κυβέρνηση και ανάγκασαν τη νέα κυβέρνηση να ζητήσει νέα παράταση. Μπορεί να μην είναι παράταση του μνημονίου κατά την ελληνική κυβέρνηση, ωστόσο ο EFSF, οι Ευρωπαίοι και το ΔΝΤ θεωρούν ότι είναι παράταση του μνημονίου. 

Έτσι ζητούν από την Ελλάδα να ολοκληρώσει την τελευταία αξιολόγηση στο πλαίσιο του προγράμματος επιχειρώντας να παγιδεύσουν την κυβέρνηση που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και απειλείται πιστωτικό γεγονός αν δεν πληρώσει το ΔΝΤ. 

Άλλωστε το παραδέχθηκε και ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης ότι οι ξένοι ήθελαν να έχουν στο χέρι την επόμενη κυβέρνηση. «Πράγματι, υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να υπήρχε μια αξιολόγηση Σεπτεμβρίου και να παίρναμε ορισμένα από τα χρήματα. Οι δανειστές δεν το ήθελαν αυτό, επειδή τα δύσκολα για την κυβέρνηση έπρεπε σύμφωνα με το μνημόνιο να γίνουν μετά. Ήθελαν μέσα στον Νοέμβριο να κλείσουν τα θέματα μέχρι και του Ιανουαρίου. Στα μισά της διαπραγμάτευσης καταλάβαμε ότι το ΔΝΤ ήθελε να πιέσει την κυβέρνηση να κλείσει και το ασφαλιστικό για το 2015. Οι πολιτικοί με κανέναν τρόπο δεν ήθελαν να ανοίξουν ένα θέμα ασφαλιστικού επειδή έβλεπαν εκλογές. Οι ξένοι, έβλεπαν τις δημοσκοπήσεις, έβλεπαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν πρώτος και δεν ήθελαν να δώσουν χρήματα για να έχουν στο χέρι την επόμενη κυβέρνηση», είπε χαρακτηριστικά.

Μάλιστα οι Ευρωπαίοι για να πιέσουν τη νέα ελληνική κυβέρνηση έκοψαν κάθε ροή χρηματοδότησης, η ΕΚΤ μπήκε  παιχνίδι εκβιάζοντας και δίνοντας χρήμα στις τράπεζες μόνο μέσω του ELA και με το σταγονόμετρο, ενώ παρά τη συμφωνία στο Eurogroup δεν προβλέπεται να πέσει ούτε ένα ευρώ από τα 7,2 δισ. ευρώ στην Ελλάδα το επόμενο τετράμηνο.

Άλλωστε ο Αλέξης Τσίπρας έκανε λόγο για σχέδιο των ξένων να ανατρέψουν την κυβέρνησή του.

Μέσα σε αυτό το κλίμα και με τις απειλές για χρεοκοπία να ακούγονται από τη Γερμανία πλέον ανοιχτά φτάνουν διαρκώς νέες πληροφορίες ότι ετοιμάζεται νέο πακέτο χρηματοδότησης από 30 έως 50 δισ. ευρώ για την Ελλάδα. Το δήλωσε ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών Λουίς Ντε Γκίντος, το έγραψαν γερμανικές και άλλες εφημερίδες, αλλά διαψεύστηκε. 

Μετά από πέντε χρόνια μνημονίων όμως όλοι ξέρουν ότι όταν ετοιμάζεται ένα νέο χρηματοδοτικό πακέτο αυτό συνοδεύεται από ένα μνημόνιο ή πρόγραμμα και έχει συγκεκριμένους όρους που βαρύνουν τον δανειολήπτη.... Πρόκειται ουσιαστικά για ένα σχέδιο που θα έχει την Ελλάδα όμηρο των Ευρωπαίων και των δανειστών.