Κοινωνία Παρ 21 Μαϊ 2021

Νέος εκλογικός νόμος για την Αυτοδιοίκηση - Καταργείται η απλή αναλογική

Ισχυρές έως και ανεξέλεγκτες οι τοπικές αρχές ή ο απόλυτος έλεγχός τους από την κεντρική εξουσία;;;

Μειώνονται στα 29 τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου Κω έναντι των 33 που είναι σήμερα… και στα 41 από τα 51 του περιφερειακού συμβουλίου Ν. Αιγαίου

Δηλώσεις Π. Αβρίθη. Γ. Κυρίτση, Ι. Ρούφα, Κ. Μακρή

Στη Βουλή κατατέθηκε την Τρίτη, 18/5/2021, το νομοσχέδιο με το νέο εκλογικό σύστημα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, το οποίο θέτει τέλος στον θεσμό της απλής αναλογικής. Όπως αναφέρεται στο σχέδιο νόμου, τροποποιείται το ποσοστό πλειοψηφίας που απαιτείται για την ανάδειξη του επιτυχόντος συνδυασμού στις εκλογές δημάρχων και δημοτικών συμβουλίων, καθώς και στις εκλογές περιφερειαρχών και περιφερειακών συμβουλίων.

Το ποσοστό πλειοψηφίας ορίζεται, εφεξής, μεγαλύτερο του 43% συν μία ψήφο του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων, αντί για 50% συν μία ψήφο.

Ειδικότερα, εξασφαλίζεται εκλογή δημάρχου και περιφερειάρχη από τον πρώτο γύρο, με όριο εκλογής το 43%. Εάν ο πρώτος συνδυασμός λάβει ποσοστό έως και 60%, εκλέγει τα 3/5 των εδρών του δημοτικού ή περιφερειακού συμβουλίου, ενώ για άνω του 60%, οι έδρες κάθε συνδυασμού κατανέμονται αναλογικά. 

Πέντε χρόνια η θητεία

Αυξάνεται σε πέντε χρόνια, από τέσσερα που ισχύει σήμερα, η διάρκεια της δημοτικής και περιφερειακής περιόδου. Ο πρώτος γύρος των εκλογών καθιερώνεται για τη δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου του πέμπτου έτους κάθε αυτοδιοικητικής περιόδου και ο β΄ γύρος την επόμενη Κυριακή, ενώ η θητεία των νέων αρχών θα ξεκινάει από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους των εκλογών. Οι επόμενες δημοτικές – περιφερειακές εκλογές θα διεξαχθούν στις 8 και 15 Οκτωβρίου 2023.

Δικαίωμα εκλογής δημοτικού και περιφερειακού συμβούλου έχει ο συνδυασμός που συγκέντρωσε τουλάχιστον 3% στον πρώτο γύρο.

Καταληκτική ημερομηνία για την κατάρτιση και δήλωση των συνδυασμών είναι η 31η Αυγούστου του έτους των εκλογών και η 10η Σεπτεμβρίου για την ανακήρυξη αυτών από το αρμόδιο δικαστήριο.

Αριθμός δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων

Σε ό,τι αφορά στον αριθμό των δημοτικών συμβούλων, αυτός έχει ως ακολούθως: για δήμους με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκους, η δύναμη του δημοτικού συμβουλίου παραμένει στα 13 μέλη. Στις υπόλοιπες πληθυσμιακές κλίμακες ο αριθμός των μελών των δημοτικών συμβουλίων προβλέπεται ως εξής: από 2.001 – 5.000 κατοίκους 15 μέλη (από 17 σήμερα), από 5.001 – 10.000 κατοίκους 19 μέλη (από 21), από 10.001 – 30.000 κατοίκους 25 μέλη (από 27), από 30.001 – 50.000 κατοίκους 29 μέλη (από 33 για έως 60.000 κατοίκους), από 50.001 – 100.000 κατοίκους 35 μέλη (από 41 για πληθυσμό από 60.000), από 100.001 – 200.000 κατοίκους 39 μέλη (από 45 για έως 150.000 κατοίκους), ενώ σε δήμους με πληθυσμό από 200.000 κατοίκους και άνω, το δημοτικό συμβούλιο θα αποτελείται από 43 μέλη, αντί για 49 που ισχύει σήμερα (για πάνω από 150.000 κατοίκους). Για τους δήμους που αποτελούνται από περισσότερες από έξι δημοτικές ενότητες και έχουν πληθυσμό από 10.001 έως 50.000 κατοίκους, προβλέπεται ο αριθμός των δημοτικών συμβουλίων τους να είναι εκείνος που αντιστοιχεί στην επόμενη πληθυσμιακή κλίμακα.

Αντίστοιχα σε Περιφέρειες με πληθυσμό έως 300.000, το περιφερειακό συμβούλιο θα έχει 31 μέλη (από 41), από 300.001 – 800.000 41 μέλη (από 51), από 800.000 και άνω 51 μέλη (από 71), ενώ το περιφερειακό συμβούλιο της Περιφέρειας Αττικής θα αποτελείται από 71 μέλη, δηλαδή 30 μέλη λιγότερα σε σχέση με σήμερα. Ο εκλεγμένος περιφερειάρχης, κατά τη διάρκεια της θητείας του, τελεί σε αναστολή της επαγγελματικής του δραστηριότητας.

Για τις δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό άνω των 300 κατοίκων καταργείται η ξεχωριστή κάλπη, που ίσχυσε στις τελευταίες δημοτικές εκλογές και καθιερώνεται ξανά το ενιαίο ψηφοδέλτιο, στο οποίο θα περιλαμβάνονται οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι και οι σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων. Ο πρόεδρος και το συμβούλιο της δημοτικής κοινότητας θα αποτελείται κατά τα 3/5 από τον συνδυασμό του δημάρχου και τα 2/5 από τους επιλαχόντες συνδυασμούς.

Οι δηλώσεις των Κώων αιρετών

Παναγιώτης Αβρίθης, αντιδήμαρχος: «Νομοτελειακή η επαναφορά της αυξημένης αναλογικής»

«Για να φτάσεις σε μια απλή αναλογική στο εκλογικό σύστημα στην τοπική αυτοδιοίκηση, έπρεπε να προηγηθούν άλλα βήματα, δηλαδή, η πλήρης απελευθέρωση και η πλήρης αποδέσμευση των τοπικών εξουσιών από την κεντρική εξουσία, για να μπορέσει να λειτουργήσει το σύστημα της δημοκρατίας στο σύστημα της Αρχαίας Ελλάδας, της Αρχαίας Αθήνας. Είμαστε ακόμα πολύ πίσω για να φτάσουμε εκεί. Επαναφέρεται νομοτελειακά το σύστημα της αυξημένης αναλογικής κατ’ εφαρμογήν του σχεδιασμού ελέγχου από την κεντρική εξουσία των τοπικών εξουσιών και στα πλαίσια αυτά, το σύστημα το οποίο προσπάθησε να επιβάλλει η προηγούμενη κυβέρνηση ήταν νομοτελειακά καταδικασμένο. Αυτή είναι η άποψή μου και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν μπόρεσε να επικρατήσει. Εξάλλου, βλέπουμε ότι, εάν υπήρχε μια πραγματική έννοια της δημοκρατίας, θα είχαν ωριμάσει πολύ περισσότερο και οι κοινωνίες, θα υπήρχε μια άλλου είδους προσφορά στα κοινά του δήμου και εκ μέρους των δημοτικών παρατάξεων, που σήμερα τι βλέπουμε; Μια στείρα αντιπαλότητα μεταξύ τους γιατί είναι τέτοια η δομή του συστήματος, που επικρατεί μια πεπαλαιωμένη άποψη, αυτή της στείρας αντιπολίτευσης και αντιπαράθεσης απέναντι στην εξουσία» δηλώνει στον «Σ» ο αντιδήμαρχος Παναγιώτης  Αβρίθης.

Στην επισήμανσή μας, εάν τελικά είμαστε ένας ανώριμος λαό, που δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε δημοκρατικά, διευκρινίζει: «Ως λαός είμαστε πολύ ώριμος και λειτουργούμε και πολύ δημοκρατικά. Το να έρθουμε όμως σε εκείνη τη μορφή της δημοκρατίας όπου η τοπική εξουσία θα είναι πραγματικά αυτεξούσια, θέλουμε ακόμα πολλά βήματα. Είμαστε πίσω ακόμα και αυτός είναι ο λόγος που το «πείραμα» αυτό, ενώ έπρεπε να ξεκινήσει νομοθετικά με άλλου είδους διατάξεις, πήγαν να το επιβάλλουν από πάνω, κεντρικά, δηλαδή ότι, το εκλογικό σύστημα αλλάζει και γίνεται απλή αναλογική. Δεν πάει έτσι όταν λόγου χάριν μας ελέγχει το υπουργείο Οικονομικών, όταν για μια πρόσληψη στο δήμο ή για να κάνω κάτι στον τόπο μου, θέλω την έγκριση της κεντρικής εξουσίας και από την άλλη να μας λένε ότι, μας μεταφέρουν την απόλυτη δημοκρατία στον τρόπο εκλογής των αντιπροσώπων μας. Αφού δεν μας έχει δώσει την απόλυτη εξουσία και την απόλυτη δημοκρατία στον τρόπο διοίκησης του πολίτη… Με τον νέο εκλογικό νόμο δεν θα αλλάξει αυτό. Ερχόμαστε σε ένα σύστημα που είναι συμβατό με τον τρόπο λειτουργίας του σημερινού δημοκρατικού πολιτεύματος και με τον τρόπο που λειτουργεί γενικότερα η δημοκρατία στη χώρα μας, διότι, με αυτόν τον τρόπο λειτουργούμε και από αυτόν εξαρτάται και ο τρόπος λειτουργίας της τοπικής αυτοδιοίκησης, δυστυχώς».     

Τέλος, στο ερώτημα, εάν, αυτή η αλλαγή, δηλαδή, να πάμε σε πολίτευμα άκρως δημοκρατικό, θα πρέπει να γίνει από τις κυβερνήσεις προς το λαό ή από κάτω προς τα πάνω, ο κ. Αβρίθης απάντησε: «Ο τρόπος είναι αμφοτεροβαρής με προεξάρχοντα χαρακτήρα από πάνω προς τα κάτω. Είναι η αποδέσμευση των δυνάμεων και των ελευθεριών εκείνων που θα μπορέσουν να αφήσουν την τοπική εξουσία να πάρει πραγματικά την εξουσία στα χέρια της. Άρα, πώς θα πεις ότι εφαρμόζεις ένα απόλυτα δημοκρατικό σύστημα όταν αυτό είναι ελεγχόμενο; Δεν υπάρχει, μπορεί να υπάρξει. Δεν πρέπει να εθελοτυφλούμε. Να βλέπουμε την πραγματικότητα, να είμαστε ρεαλιστές. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι είναι δημοκρατικό το σύστημα, αλλά είναι μια δημοκρατία που λειτουργεί με αυτούς τους κανόνες. Η δημοκρατία που πήγε να λειτουργήσει με τον προηγούμενο εκλογικό νόμο που άφηνε αυτεξούσια εντελών την τοπική κοινωνία, δεν υπήρχε το νομικό υπόβαθρο και πλαίσιο εκείνο που μπορούσε να την στηρίξει». 

Γιώργος Κυρίτσης, επικεφαλής «Δύναμη Αλλαγής – Κως 2023»:

«Καμία Κυβέρνηση δεν ήθελε και δεν θέλει ουσιαστικά ισχυρή Τ.Α.»

«Διαχρονικά, η Κεντρική διοίκηση επικαλούμενη τον εκσυγχρονισμό και την

κυβερνησιμότητα των Δήμων κόβει και ράβει νόμους κατά κανόνα στα μέτρα

της κάθε Κυβέρνησης και σπανίως για την ουσιαστική αναβάθμιση των Ο.Τ.Α.» μας δήλωσε ο κ. Κυρίτσης. 

«Θυμηθείτε από την μεταπολίτευση και μετά πόσες αλλαγές είχαμε.

Από τα όρια Δήμων και Κοινοτήτων, ανάλογα με το σε ποιο Νομό βόλευε να είναι

και για να μη σας γυρίζω τόσο πίσω να πούμε για τα σχετικά πρόσφατα.

Ο γνωστός Καποδίστριας. Συνενώσεις Δήμων Κοινοτήτων εν πολλοίς ανάλογα με

τα εκλογικά συμφέροντα της τότε Κυβέρνησης. Αλλαγές στη συνέχεια όχι μόνο ορίων αλλά και εκλογικού νόμου και τρόπου εκλογής Δημοτικών και Κοινοτικών Συμβούλων.

Ποιο πρόσφατος ο Καλλικράτης. Πριν καλά καλά στεγνώσει το μελάνι, αλλαγές.

Ξανά αλλαγές με την απλή αναλογική του '19. Μετά τις εκλογές με σειρά Υπουργικών αποφάσεων καταργείται κάθε έννοια δημοκρατικής λειτουργίας και βέβαια του Νόμου βάσει του οποίου εκφράστηκαν οι πολίτες. Τώρα νέες αλλαγές πάλι για το "καλό" μας» τόνισε, για να καταλήξει λέγοντας:

«Δε θα σχολιάσω την ουσία του Νομοσχεδίου που κατατέθηκε για ψήφιση.

Οφείλω όμως να πω για άλλη μια φορά ότι καμία Κυβέρνηση, δεν ήθελε και δεν θέλει ουσιαστικά ισχυρή Τ.Α. υπεύθυνη για όλες τις τοπικές υποθέσεις όπως ορίζει το Σύνταγμα».

Ιωάννα Ρούφα, επικεφαλής «Όραμα και Δράση»: «Πάμε πολλά χρόνια πίσω...»

«Το εκλογικό μοντέλο που προτείνει η Ν.Δ. για τους ΟΤΑ έχει σημεία αναφοράς στο νόμο Παυλόπουλου, στον 3434/2006, δηλαδή, πάμε πολλά χρόνια πίσω...

Στο όνομα της κυβερνησιμότητας επιβάλλεται η παντοδυναμία και το ανεξέλεγκτο της διοικούσας παράταξης. Στόχος να ξεμπερδέψουμε από την πρώτη Κυριακή με σαράντα τρία τοις εκατό και μία ψήφο... Πρόκειται για πραγματική νοθεία με στοιχεία παραδοξότητας αφού το καλπονοθευτικό αποτέλεσμα προέρχεται από δημοκρατική εκλογική διαδικασία. Καταστρατηγεί τη ψήφο των πολιτών» δηλώνει η κα Ρούφα. 

Στο ερώτημα, γιατί δεν προχώρησε το υφιστάμενο σύστημα, απαντά, φέροντας ως τρανό παράδειγμα τη λειτουργία του δήμου μας: «Η απλή αναλογική δεν δοκιμάστηκε γιατί δεν λειτούργησε ποτέ. Καταργήθηκε εν τοις πράγμασι. Η "λύση" δόθηκε μέσα από την οικονομική επιτροπή η οποία επί της ουσίας αποφασίζει για τα πάντα και στην οποία την πλειοψηφία έχει η δημοτική αρχή. Εκεί ψηφίζονται όλα χωρίς καμιά διαβούλευση μακριά από τους πολίτες, με συνοπτικές διαδικασίες. 

Τα δημοτικά συμβούλια κατάντησαν γραφικές γλάστρες που συνεδριάζουν για εθιμοτυπικούς πλέον λόγους. Θυμάστε πότε έγινε το τελευταίο δημοτικό συμβούλιο και ποια ήταν η θεματολογία του;

Ξέρετε ότι πρόσφατα στην οικονομική επιτροπή ψηφίστηκε "μελέτη" με προϋπολογισμό 2.700.000 εκατομμύρια ευρώ για συντήρηση και επισκευή οχημάτων του δήμου; Έχουμε καταλάβει τι σημαίνει αυτό;

Ξέρετε ότι ακόμα και η σύσταση των ΑΕ στις οποίες εκχωρούνται όλες οι αρμοδιότητες  των δήμων πέρασε με νόμο από τη βουλή στις οικονομικές επιτροπές;

Ξέρετε ότι το ποσό των απευθείας αναθέσεων για δημάρχους και προέδρους έχει πολλαπλασιαστεί;;

Οι δήμαρχοι και οι πρόεδροι των νομικών προσώπων εγκρίνουν τη μελέτη και αναθέτουν εργασίες ή υπηρεσίες με το χρήμα των δημοτών με μεγάλη, πολύ μεγάλη ευελιξία και χωρίς να τους ελέγχει κανείς...

Άρα, η απλή αναλογική δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Όλοι την επικαλούνται όταν είναι στην αντιπολίτευση και την αφορίζουν όταν έρχονται στην εξουσία».

Κλείνοντας τη συνέντευξη η κα Ρούφα, έθεσε «μια ακόμα ρητορική ερώτηση...», όπως την χαρακτήρισε: «Διαβάσατε κάποιο άρθρο από κάποιον αυτοδιοικητικό σχετικά με την επικείμενη ψήφιση του νέου εκλογικού νόμου; Ακούσατε κάποια συζήτηση σε επίπεδο δημοτικού συμβουλίου;», για να καταλήξει λέγοντας: «Όλο το σύστημα οργανώνεται με άκρατη και απρόσκοπτη διάθεση να συνεταιριστεί με ιδιωτικά εργολαβικά συμφέροντα και για αυτό προκρίνει δημάρχους (και διαδικασίες) που να μπορεί να είναι "πρόθυμοι, διαχειρίσιμοι και με φωτοστέφανο"...».

Κική Μακρή, επικεφαλής «Λαϊκής Συσπείρωσης»: «Αναβαθμίζονται οι δήμοι σε επιχειρήσεις – μάνατζμεντ»

«Και αυτός ο εκλογικός νόμος δεν είναι άσχετος από όλους τους προηγούμενους νόμους που πέρασαν εν μέσω πανδημίας, με την πρωτόγνωρη συνθήκη που ζούμε όλοι μας. Τα χαρακτηριστικά όλων των εκλογικών νόμων που πέρασαν σε αυτό το χρονικό διάστημα, μόνο θετικά δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Είναι νόμοι που έρχονται προκειμένου να εξυπηρετήσουν το σκοπό και τη στρατηγική και της κυβέρνησης της Ν.Δ., αλλά και των πολιτικών που αποφασίζονται στην Ε.Ε. Δηλαδή, μπροστά στη νέα οικονομική κρίση που ξαναπερνάμε, να ενισχυθούν τα κέρδη των γνωστών ολίγων. Πώς θα εξυπηρετηθεί αυτό από τον εκλογικό νόμο της τοπικής αυτοδιοίκησης; Θα εξυπηρετηθεί με μία νέα διοικητική μορφή όπου, θα συγκεντρώνει αρμοδιότητες σε έναν δήμο που αναβαθμίζεται ως δήμος επιχείρηση – μάνατζμεντ, θέση που έχουμε εκφράσει εδώ και χρόνια και συνεχώς επιβεβαιώνεται.

Βλέπουμε χαρακτηριστικά και στον τόπο μας το πώς η δημοτική αρχή πέρασε την Αναπτυξιακή Α.Ε., το πώς εφαρμόζει την ιδιωτικοποίηση του νευραλγικού τομέα της καθαριότητας…, άρα, καλά τραβάει στο δρόμο που έρχεται να εξυπηρετήσει τη βαρβαρότητα, τη φτώχεια, την ανεργία κ.λ.π. Σ’ αυτόν το δρόμο βαδίζει και αυτός ο εκλογικός νόμος. Εμείς είμαστε αντίθετοι σε αυτό, γιατί δεν έρχεται να προσθέσει κάτι θετικό σε όσα έχουμε δει τα προηγούμενα χρόνια» μας δήλωσε η κα Μακρή.

Στο ερώτημα, γιατί δεν προχώρησε ο προς αλλαγή εκλογικός νόμος, απαντά: «Νομίζω ότι, αυτό που θα πρέπει να δούμε, συνδέοντας το με όσα σας είπα προηγουμένως, είναι ότι θέλουν μια διευκόλυνση στη διαχείριση της διοικητικής μορφής ενός δήμου. Αυτό που δεν εφαρμόστηκε με τον προηγούμενο εκλογικό νόμο, ήταν η ευκολία να διαχειριστεί η κεντρική διοίκηση καλύτερα τον δήμο για να περνάνε όλες αυτές οι κατευθύνσεις που έρχονται μέσα από το κοινοβούλιο, αλλά και από την ΕΕ. Είναι κατευθύνσεις που έχουν συζητηθεί χρόνια πριν και αφορούν στο ρόλο που έρχονται να παίξουν οι δήμοι και οι περιφέρειες».   

Τέλος, για το ποιο σύστημα θα ήταν το δικαιότερο, η επικεφαλής της «Λαϊκής Συσπείρωσης» δήλωσε: «Το δικαιότερο θα ήταν αυτό που θα απαντάει με μια λαϊκή εξουσία, όπου, αυτοί που θα εκλέγονται θα είναι εκπρόσωποι μέσα από τους χώρους δουλειάς και θα είναι μετακλητοί έτσι ώστε όταν δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους και δεν εκφράζουν τα συμφέροντα του συνόλου, να αντικαθίστανται από άλλους εκπροσώπους. Αυτό είναι ένα πολύ μικρό παράδειγμα μιας διακυβέρνησης που απαντάει στην αγωνία, στα όνειρα και στη λαϊκή ανάπτυξη και όχι στο να εξυπηρετούνται μέσα από τους δήμους συμφέροντα εργολάβων, μεγάλων ομίλων και ούτε να παραχωρούνται βέβαια μεγάλες εκτάσεις και περιουσίες σε μεγάλα συμφέρονται στο όνομα της αξιοποίησης».       

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Zogas_dimitris