«Για να μιλάμε για τοπική γαστρονομία πρέπει να δυναμώσουμε, στα πλαίσια του δυνατού. την τοπική παραγωγή»
«Ο πρωτογενής τομέας στα νησιά χρειάζεται συνεχή στήριξη και ενθάρρυνση ώστε νέοι να εμπλακούν στην παραγωγή και να αναδείξουμε τον τόπο μας μέσα από τα προϊόντα μας»
«Κυρίαρχο στοιχείο για την επόμενη μέρα είναι η ενίσχυση των μέτρων για τις ομάδες παραγωγών ώστε να αξιοποιηθεί το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα και οι παραγωγοί να μην παράγουν μόνο για τις ανάγκες της τοπικής τουριστικής ζήτησης. Να εξασφαλίζουν εισόδημα όλο το χρόνο χωρίς διαμεσολάβηση, παράγοντας άριστα προϊόντα με σύγχρονη μείωση του κόστους παραγωγής»
Τις προτάσεις της Ομάδας Εργασίας για τον Γαστρονομικό Τουρισμό, αναλύει σε συνέντευξή της στον «Σ» η συντονίστρια Μαίρη Τριανταφυλλοπούλου, η οποία – ως γνωστόν – ασχολείται επί σειρά ετών με τον πρωτογενή τομέα και δει αυτόν της οινοποιίας.
Όπως αναφέρει, οι προτάσεις οι οποίες αναδεικνύουν τον τρόπο προβολής και προώθησης του γαστρονομικού τουρισμού, θα υποβληθούν στο υπουργείο Τουρισμού, με στόχο, τη δημιουργία του γαστρονομικού χάρτη, στον οποίο, «οι τοπικές κοινωνίες θα έχουν λόγο μέσα από τις δημοτικές και περιφερειακές τους αρχές» όπως σημειώνει. Απώτερος στόχος, αλλά όχι μακρινός όπως εκτιμά, είναι το Σχέδιο Εθνικής Στρατηγικής. «Στο ταμείο ανάκαμψης υπάρχει πρόβλεψη και διατίθεται κονδύλια για την ανάπτυξη μορφών θεματικού τουρισμού μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο γαστρονομικός Τουρισμός. Θεωρώ ότι η διαδικασίες θα είναι πολύ γρήγορες και αποτελεσματικές» αναφέρει, προσθέτοντας πως, «το πρωταρχικό σημείο όλης αυτής της εργασίας είναι η ανάγκη να αποφασίσουμε ποια είναι η εικόνα της ελληνικής γαστρονομίας και να την υπηρετήσουμε με πίστη στην αξία και τις ιδιαιτερότητές της».
Όσο για την απουσία των τοπικών μας προϊόντων από τα ράφια μεγάλων ομίλων τροφίμων στο νησί μας, αφού τονίζει πως, δεν υπήρξε ανταπόκριση από τις προσπάθειες παραγωγών, μεταποιητών αλλά και δημοτικών αρχών, εκφράζει την άποψη πως «ίσως θα άλλαζε η κατάσταση αν οι ίδιοι ντόπιοι καταναλωτές τα αναζητούσαν».
Για το ζήτημα του οινικού τουρισμού, σημειώνει την «εξαιρετική συνεργασία» που έχει με τον περιφερειάρχη Γ. Χατζημάρκο και τον αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας Φιλήμονα Ζαννετίδη, εκφράζοντας την ικανοποίησή της για τη στήριξή τους στην ετήσια προβολή των κρασιών των νησιών μας σε εκθέσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
«Ο πρωτογενής τομέας στα νησιά χρειάζεται συνεχή στήριξη και ενθάρρυνση ώστε νέοι να εμπλακούν στην παραγωγή και να αναδείξουμε τον τόπο μας μέσα από τα προϊόντα μας.
Για να μιλάμε για τοπική γαστρονομία πρέπει να δυναμώσουμε στα πλαίσια του δυνατού την τοπική παραγωγή» δηλώνει, ενώ αναφορικά με εμάς τους καταναλωτές, τονίζει: «Θα πρέπει να ενισχύσουμε την ευσυνειδησία μας όσον αφορά την κατανάλωση τοπικών προϊόντων. Είναι πράξη ευθύνης για την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας που αφορά όλους. Και αυτό ισχύει τόσο στο επίπεδο των τοπικών κοινωνιών αλλά και σε ευρύτερο εθνικό πλαίσιο». Όσο γι’ αυτόν καθ’ αυτόν τον πρωτογενή τομέα και τους παραγωγούς, επισημαίνει πως, «Κυρίαρχο στοιχείο για την επόμενη μέρα είναι η ενίσχυση των μέτρων για τις ομάδες παραγωγών ώστε να αξιοποιηθεί το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα και οι παραγωγοί να μην παράγουν μόνο για τις ανάγκες της τοπικής τουριστικής ζήτησης. Να εξασφαλίζουν εισόδημα όλο το χρόνο χωρίς διαμεσολάβηση, παράγοντας άριστα προϊόντα με σύγχρονη μείωση του κόστους παραγωγής».
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ερ: Κυρία Τριανταφυλλοπούλου, ποιες είναι οι προτάσεις της ομάδας εργασίας για την αναδιάρθρωση, συστηματοποίηση και ανάπτυξη του γαστρονομικού τουρισμού, της οποίας έχετε τεθεί ως συντονίστρια;
Μ.Τ.: Ο υπουργός Τουρισμού αναγνωρίζοντας τη συνεχώς ανερχόμενη συμβολή της γαστρονομίας στον ποιοτικό τουρισμό, συνέστησε αυτή την ομάδα εργασίας με σκοπό την ανάδειξη προβολή και προώθηση του γαστρονομικού τουρισμού. Και οφείλω να ευχαριστήσω τον κ. Θεοχάρη, γιατί ξεκίνησε και στηρίζει την προσπάθεια σε όλα της τα στάδια. Τα μέλη της ομάδας είχαν το αποτύπωμα σε θεσμούς (υπουργεία, οργανισμοί κα) και κλάδους αναφοράς (τουρισμό, πρωτογενή τομέα, CHEFS). Σκοπός ήταν, να υποβάλλει προτάσεις για την ανάπτυξη, προβολή και προώθηση του γαστρονομικού τουρισμού
Οι προτάσεις της Ομάδας Εργασίας αφορούν στα εξής θεμελιώδη ζητήματα:
1. Στην καθιέρωση του επικαιροποιημένου Ειδικού Σήματος Ποιότητας το οποίο θα χορηγεί το Υπουργείο Τουρισμού, ειδικά για την Ελληνική Κουζίνα
2. Δημιουργία και λειτουργία του Γαστρονομικού Χάρτη της Ελλάδας
3. Γαστρονομική εκπαίδευση για τα επαγγελματικά στελέχη του τουρισμού
4. Δημιουργία Φορέα με σκοπό την στήριξη και ανάδειξη της Ελληνικής Γαστρονομίας παράλληλα με την ανάπτυξη, προβολή και προώθηση του Γαστρονομικού Τουρισμού
5. Δημιουργία Παρατηρητηρίου Γαστρονομικού Τουρισμού
Ερ: Κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης των προτάσεών σας, εκτιμώ ότι δεχτήκατε σχόλια και παρατηρήσεις. Από την περιφέρειά μας ή τους δήμους μας, είχατε προτάσεις;
Μ.Τ.: Η δημόσια διαβούλευση των προτάσεων αποσκοπεί στη συλλογή χρήσιμων και εποικοδομητικών παρατηρήσεων από εμπλεκόμενους φορείς αλλά και πολιτών, επαγγελματιών, των εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης, των δημόσιων και των ιδιωτικών φορέων και γενικά όσων έχουν δραστηριότητα που αναφέρεται στο αντικείμενο μελέτης των εργασιών της ομάδας μας και από όλη τη χώρα.
Στόχος; Η μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση στον στρατηγικό στόχο του υπουργείου για την αναβάθμιση της γαστρονομικής ταυτότητας της Ελλάδας και αξιοποίηση του γαστρονομικού κλάδου
Η ανάλυση αυτών των παρεμβάσεων έδειξε ότι υπήρξε θετική αποδοχή του έργου που παρήχθη. Και οι επισημάνσεις και οι προτάσεις που κατατέθηκαν ήταν στην κατεύθυνση του εμπλουτισμού της τελικής πρότασης. Και βεβαίως λήφθηκαν υπόψιν και θα συμπεριληφθούν στην εξέλιξη των εργασιών προς την υλοποίηση του σχεδίου.
Όσον αφορά στην περιφερειακή τοπική μας αυτοδιοίκηση, στην πορεία των εργασιών είχαμε εξαιρετική συνεργασία με τους αντιπεριφερειάρχες από όλη την Ελλάδα και βέβαια πολύ δυναμική συμμετοχή υπήρξε από τον αντιπεριφερειάρχη πρωτογενή τομέα τον κ. Ζαννετίδη αλλά και τον εντεταλμένο για τον τουρισμό τον κ. Χρυσοχοίδη.
Σε επίπεδο δήμων η συνεργασία ήταν σε κεντρικό επίπεδο (ΚΕΔΕ) και θα υπάρξει συνέχεια στην εκπόνηση του σχεδίου και θεωρώ ότι ο δήμος μας θα δώσει δυναμικό παρόν. Πρέπει να σας επισημάνω ότι, στη δημιουργία του γαστρονομικού χάρτη που σχεδιάζεται, οι τοπικές κοινωνίες θα έχουν λόγο μέσα από τις δημοτικές και περιφερειακές τους αρχές.
Ερ: Όπως διαβάσαμε, τα αποτελέσματα της διαβούλευσης θα αξιοποιηθούν για την οριστικοποίηση του τελικού Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για την ανάπτυξη του γαστρονομικού τουρισμού. Πότε εκτιμάτε ότι θα είναι έτοιμο αυτό το Σχέδιο;
Μ.Τ.: Θεωρώ ότι από την ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού, τον υπουργό κ. Θεοχάρη - προσωπική επιλογή του οποίου υπήρξε η σύσταση αυτής της ομάδας - αλλά και από την υφυπουργό κ. Ζαχαράκη αρμόδια για τον θεματικό τουρισμό, υπάρχει ισχυρή βούληση να προχωρήσει άμεσα το σχέδιο. Η όλη προσπάθεια έχει στηριχτεί και από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Λιβανό, εκπρόσωπος του οποίου υπήρχε και στην ομάδα εργασίας.
Στο ταμείο ανάκαμψης υπάρχει πρόβλεψη και διατίθεται κονδύλια για την ανάπτυξη μορφών θεματικού τουρισμού μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο γαστρονομικός τουρισμός.
Θεωρώ ότι η διαδικασίες θα είναι πολύ γρήγορες και αποτελεσματικές.
Ερ: Σε προηγούμενη συνέντευξή μας, είχατε κάνει λόγο για τη δημιουργία γαστρονομικού χάρτη όπου θα προβάλλονται οι τοπικές κουζίνες σε συνδυασμό με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και θα αναδεικνύονται οι ήδη υπάρχουσες εξαιρετικές προσπάθειες των γαστρονομικών προορισμών. Υπάρχει κάποια εξέλιξη;
Μ.Τ.: Ο γαστρονομικός χάρτης αποτελεί βασική εφαρμογή του ολοκληρωμένου σχεδίου το οποίο έχει υποβληθεί και είναι σε προτεραιότητα η άμεση δημιουργία του. Θα είναι βασικό εργαλείο της προβολής της ελληνικής γαστρονομίας στην ολότητα της. Το πρωταρχικό σημείο όλης αυτής της εργασίας είναι η ανάγκη να αποφασίσουμε ποια είναι η εικόνα της ελληνικής γαστρονομίας και να την υπηρετήσουμε με πίστη στην αξία και τις ιδιαιτερότητες της.
Ο γαστρονομικός χάρτης θα είναι μια μεθοδική κωδικοποίηση που προβάλει το Ελληνικό γαστρονομικό προϊόν, με στόχο να συγκεντρώνει, να περιλαμβάνει διαδρομές και αξιοθέατα των 4 εποχών και να αναδείξει και λιγότερο γνωστά προϊόντα και προορισμούς.
Θα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων:
- Κατάλογος με Τοπικά προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ
-Τοπικές Συνταγές ανά περιοχή
- Ημερολόγιο τοπικών φεστιβάλ γαστρονομίας
- Πανηγύρια τοπικών προϊόντων ανά περιφέρεια, ώστε να δίνεται στον επισκέπτη η δυνατότητα εναλλακτικής επισκεψιμότητας και συνδυασμού κοντινών προορισμών σε κοντινή χρονική περίοδο (π.χ. φεστιβάλ πατάτας Νάξου- φεστιβάλ αμυγδαλωτών Σίφνου-Τρύγος αμπελώνων Σαντορίνης).
- Επισκέψιμες μεταποιητικές εγκαταστάσεις Οινοποιεία-Τοπικοί αμπελώνες- Ελαιοτριβεία - Τυροκομεία-Εργαστήρια Μελισσοκομίας -Φάρμες οικοτουρισμού. Χώροι που είναι επισκέψιμοι και θα αποτελέσουν αξιοθέατα και βιωματική εμπειρία του επισκέπτη.
- Πολιτιστικές διαδρομές και λαογραφικά μουσεία γεωργικών εργαλείων κλπ.
- Masterclasses τοπικής κουζίνας/βιωματικά εργαστήρια από τοπικούς σεφ και συνεταιρισμούς παραγωγών.
- Youtube videos βιωματικής και εκπαιδευτικής Ελληνικής κουζίνας που προβάλουν προορισμούς- Testimonial videos, (π.χ. μάθε πώς φτιάχνεται το αλάτι στις αλυκές της Πάρου, μάθε πως φτιάχνει αμυγδαλωτά η γιαγιά στο Κάστρο της Σίφνου, με συνταγή της γιαγιάς της, δες τα κατημέρια στη Κω, κλπ), προκειμένου να εμπλέξει τον επισκέπτη και να δημιουργήσει μνήμες ή να του δημιουργήσει την θέληση για να επισκεφτεί την περιοχή.
Ερ: Να μείνουμε λίγο στο θέμα. Τα τελευταία χρόνια, γίνεται μια προσπάθεια για την ανάδειξη των τοπικών μας προϊόντων με στόχο, να βγουν στην αγορά. Παρά ταύτα, τοπικά προϊόντα δεν βρίσκονται στα ράφια των μεγάλων ομίλων τροφίμων στο νησί μας. Γιατί;
Μ.Τ.: Αυτό θα πρέπει να το απαντήσουν οι υπεύθυνοι των ομίλων. Οι παραγωγοί αγροτικών προϊόντων αλλά και οι μεταποιητές έχουν κάνει πολλές φορές προσπάθεια αλλά δεν υπήρξε ανταπόκριση. Γνωρίζω επίσης ότι και η προηγούμενη αλλά και η τωρινή δημοτική αρχή έκαναν συναντήσεις σχετικά με αυτό το ζήτημα αλλά δεν έφεραν αποτέλεσμα. Ίσως θα άλλαζε η κατάσταση αν οι ίδιοι ντόπιοι καταναλωτές τα αναζητούσαν.
Ερ: Αντιλαμβάνομαι τι εννοείτε… Ας πάμε στα κρασιά μας. Με αφορμή την πρόσφατη συζήτησή σας με τον αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας Φιλήμονα Ζαννετίδη, αλλά και την προσωπική σας εμπειρία, πείτε μου, σε ποιο επίπεδο βρίσκεται ο οινικός τουρισμός και συγκεκριμένα, η ανάπτυξη, η προβολή και η προώθηση των ελληνικών κρασιών;
Μ.Τ.: Όπως γνωρίζετε, είμαι πρόεδρος των Οινοποιών του Αιγαίου και της Εθνικής Επιτροπής Οινοτουρισμού και ασχολούμαι συνεχώς με την προβολή και τη προώθηση των κρασιών μας αλλά και την ενδυνάμωση του οινικού τουρισμού. Σε αυτό το πλαίσιο έχω εξαιρετική συνεργασία με την περιφερειακή αρχή, τον περιφερειάρχη κ. Χατζημάρκο και με τον αντιπεριφερειάρχη πρωτογενή τομέα τον κ. Ζαννετίδη και τους ευχαριστώ πολύ. Με την συμβολή τους και την χρηματοδότησή τους γίνεται πραγματικότητα η ετήσια προβολή των κρασιών των νησιών μας στην Αθήνα και είναι δίπλα μας και στο κομμάτι της εξωστρέφειας αφού με την Περιφέρεια συμμετέχουμε σε εκθέσεις και στο εξωτερικό.
Στη συνάντησή μας ενημέρωσα τον αντιπεριφερειάρχη μας για την πορεία των εργασιών στο διατοπικό πρόγραμμα που πραγματοποιείται σε εθνικό πλαίσιο, για τον οινοτουριστικό κλάδο. Χρηματοδοτείται από τα τοπικά προγράμματα leader των αναπτυξιακών εταιρειών όπως η Αναπτυξιακή Δωδεκανήσου. Το σχέδιο συνίσταται στην μετατροπή των επισκέψιμων οινοποιείων σε «κόμβους» διασύνδεσης του πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό.
Οι δράσεις που προτείνεται να συμπεριληφθούν, να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν, είναι:
-Μελέτη εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού - Σύνταξη κοινών προδιαγραφών για πινακίδες και logo - Σχεδιασμός και παραγωγή ενός portal όπου θα είναι συγκεντρωμένη όλη η πληροφορία για τον Οινοτουρισμό - Μεγάλα events και συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις - Εκπαίδευση για το κρασί και τον Οινοτουρισμό.
Ερ:. Κυρία Τριανταφυλλοπούλου, ο επίλογος δικός σας, αν και για τον πρωτογενή τομέα θα μπορούσαμε να μιλάμε πολύ, όπως λ.χ. για τους νέους αγρότες, για επιχειρηματικά σχήματα που βλέπουμε σε άλλες περιοχές της χώρας μας, για την εκπαίδευση των αγροτών, για τους «μεσάζοντες», για τη μείωση τους κόστους παραγωγής, ακόμα και για την εκπαίδευση ημών των καταναλωτών…
Μ.Τ.: Ο πρωτογενής τομέας στα νησιά χρειάζεται συνεχή στήριξη και ενθάρρυνση ώστε νέοι να εμπλακούν στην παραγωγή και να αναδείξουμε τον τόπο μας μέσα από τα προϊόντα μας.
Για να μιλάμε για τοπική γαστρονομία πρέπει να δυναμώσουμε στα πλαίσια του δυνατού την τοπική παραγωγή. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση λόγω της πανδημίας. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στηρίζει τους παραγωγούς που επλήγησαν από την πανδημία και σχεδιάζει την επόμενη μέρα ενόψει και της εφαρμογής της νέας ΚΑΠ, για την οποία θα υπάρξει αναλυτική ενημέρωση αρμοδίως σε όλη τη χώρα και βεβαίως στα νησιά μας πολύ σύντομα.
Κυρίαρχο στοιχείο για την επόμενη μέρα είναι η ενίσχυση των μέτρων για τις ομάδες παραγωγών ώστε να αξιοποιηθεί το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα και οι παραγωγοί να μην παράγουν μόνο για τις ανάγκες της τοπικής τουριστικής ζήτησης. Να εξασφαλίζουν εισόδημα όλο το χρόνο χωρίς διαμεσολάβηση, παράγοντας άριστα προϊόντα με σύγχρονη μείωση του κόστους παραγωγής.
Χρειάζεται να εντάξουμε στην αντίληψη μας για την παραγωγή, την αειφορία και την πεποίθηση ότι, η παραγωγή πρέπει να σέβεται το περιβάλλον και να λειτουργεί με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Έτσι θα γίνουν ο πρωτογενής μας τομέας αλλά και η μεταποίηση των αγροτικών μας προϊόντων ελκυστικά και ανταγωνιστικά. Όσο για την εκπαίδευση και την δια βίου μάθηση, πρέπει να είναι συνεχής, να προσφέρεται ισότιμα προς όλους τους πολίτες είτε στην ηπειρωτική είτε στη νησιωτική χώρα. Είναι από τα πρώτα σημεία που έδωσε ιδιαίτερο βάρος στην ανάπτυξη του με την ανάληψη των καθήκοντα του και ο Υπουργός κ. Λιβανός. Νομίζω ότι πολύ γρήγορα θα έχουμε ένα νέο πλαίσιο αγροτικής εκπαίδευσης που θα είναι προσαρμοσμένο στις σύγχρονες ανάγκες των αγροτών.
Όσο για τους καταναλωτές, θα πρέπει να ενισχύσουμε την ευσυνειδησία μας όσον αφορά την κατανάλωση τοπικών προϊόντων. Είναι πράξη ευθύνης για την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας που αφορά όλους. Και αυτό ισχύσει τόσο στο επίπεδο των τοπικών κοινωνιών αλλά και σε ευρύτερο εθνικό πλαίσιο.
Εύχομαι να έχουμε αίσιο τέλος στην δυσκολία που βιώνουμε και να διδαχτούμε όλοι ότι η ατομική ευθύνη έχει αντίκτυπο στην κοινωνία μας, στην οικονομία μας και στο μέλλον των παιδιών μας.
Και δεν ξεχνάμε τον εμβολισμό μας κατά του covid19.
