«Από τη στιγμή που θα υπάρξει βούληση, θεωρώ ότι, με ένα σοβαρό σχέδιο μπορούν να βρεθούν και οι πόροι και να προχωρήσει το νέο νοσοκομείο στην Κω, χωρίς να καταφεύγουμε σε λύσεις τύπου ΣΔΙΤ που είναι πολύ προβληματικές»
Επίσκεψη στις δημόσιες δομές υγείας της Κω και συναντήσεις με τοπικούς πολιτικούς παράγοντες και φορείς, πραγματοποίησε ο πρώην υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός συνοδευόμενος από τον βουλευτή Δωδεκανήσου Νεκτάριο Σαντορινιό, την Παρασκευή 11 Ιουνίου 2021.
Σε συνέντευξή του στον «Σ» ο κ. Ξανθός, μιλά για την «γενική εικόνα» των υγειονομικών δομών του νησιού μας, για τις ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό αλλά και εξοπλισμό. «Είναι μια εικόνα επιδείνωσης των προβλημάτων και όχι φυσικά θωράκισης ή ενδυνάμωσης του δημόσιου συστήματος υγείας όπως επαίρεται η κυβέρνηση» δηλώνει χαρακτηριστικά
Θεωρεί πως, εκτός από την ελλιπή στελέχωση του νοσοκομείου, μείζον θέμα είναι
η έλλειψη μιας μονάδας είτε Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), είτε, ακόμα καλύτερα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), όπως επίσης, η υπολειτουργία των δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας, με αποτέλεσμα να «πιέζεται» ακόμα περισσότερο το νοσοκομείο.
Ο κ. Ξανθός απαντά στο κρίσιμο ερώτημα, γιατί δεν έρχονται γιατροί, λέγοντας πως, χρειάζεται πλέγμα ειδικών κινήτρων, όπως αυτά εμπεριέχονται στην πρόταση του κόμματός του (μισθολογική προσαύξηση της τάξης του 50%, , δυνατότητα σε τακτά χρονικά διαστήματα εκπαιδευτικών αδειών κ.ά.) την οποία, όπως τόνισε, θα την καταθέσουν υπό τη μορφή σχεδίου νόμου προς την βουλή και την κυβέρνηση.
Επίσης, εκτιμά πως, με βάση τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει λόγω covid, πρέπει να γίνει μια σοβαρή αποτίμηση της κατάστασης, για να εντοπιστούν αδυναμίες και να γίνουν διορθωτικές κινήσεις και στοχευμένες παρεμβάσεις.
«Μια τέτοια σοβαρή αξιολόγηση δεν έχει γίνει και φοβάμαι ότι δεν είναι και στην πρόθεση της κυβέρνησης να το κάνει, γιατί στη συνέχεια, αυτό θα οδηγήσει στην ανάγκη μιας επένδυσης και σε ανθρώπινους αλλά και σε υλικούς πόρους» δηλώνει.
Τέλος, αναφερόμενος στην ανάγκη κατασκευής νέου νοσοκομείου στην Κω, διότι, «το σημερινό έχει κλείσει εδώ και πάρα πολύ καιρό το χρόνο ζωής του», αναφέρει πως, υπάρχουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία, αποκλείοντας τη σύμπραξη δημόσιου με ιδιωτικό φορέα, διότι, όπως επισημαίνει, «το μοντέλο των ΣΔΙΤ οδηγεί σε ένα ιδιωτικοοικονομικό μάνατζμεντ των νοσοκομείων», φέροντας ως παράδειγμα το νοσοκομείο Κομοτηνής όπου, με το πρόσχημα της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος η κυβέρνηση έκανε αλλαγή στο νομικό του χαρακτήρα. «Από τη στιγμή που θα υπάρξει βούληση, θεωρώ ότι, με ένα σοβαρό σχέδιο μπορούν να βρεθούν και οι πόροι και να προχωρήσει το νέο νοσοκομείο στην Κω, χωρίς να καταφεύγουμε σε τέτοιου τύπου λύσεις που είναι πολύ προβληματικές και θα το βρούμε στη συνέχεια ως μετάλλαξη του δημόσιου χαρακτήρα των νοσοκομείων, το οποίο φαντάζομαι κανείς δεν το θέλει» καταλήγει ο κ. Ξανθός.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ερ: Κύριε Ξανθέ, τι αποκομίσατε από την Κω, σχεδόν δύο χρόνια μετά την πρώτη σας επίσκεψη με την ιδιότητα, τότε, του υπουργού Υγείας;
Α.Ξ.: Είναι μια εικόνα, νομίζω, μεγάλης δυσκολίας των δημόσιων δομών, οι οποίες έχουν επιβαρυνθεί πάρα πολύ από την πίεση της πανδημίας. Έχουν εγκαταλείψει σε μεγάλο βαθμό τη συστηματική παρακολούθηση – φροντίδα όλων των υπόλοιπων ασθενών πέραν του κορωνοϊού, δηλαδή, την κάλυψη των υπόλοιπων υγειονομικών αναγκών της κοινωνίας. Είναι μια εικόνα αποδιοργάνωσης, θα έλεγα, του ΕΣΥ, η οποία είναι συμβατή με τη συνολική εικόνα που υπάρχει σε όλη τη χώρα. Βεβαίως, με πολύ πιο έντονο και ιδιαίτερο τρόπο, λόγω και των διαχρονικών ελλείψεων στη στελέχωση κυρίως με ειδικευμένους γιατρούς που υπήρχε πάντα στα νησιά και στις δυσπρόσιτες περιοχές. Νομίζω ότι αυτή είναι η γενική εικόνα, δηλαδή, μια εικόνα επιδείνωσης των προβλημάτων και όχι φυσικά θωράκισης ή ενδυνάμωσης του δημόσιου συστήματος υγείας όπως επαίρεται η κυβέρνηση.
Ερ: Ποια είναι τα βασικά ζητήματα που σας έθεσαν οι γιατροί, αλλά και οι εργαζόμενοι;
Α.Ξ.: Το πρώτο θέμα είναι οι κρίσιμες ελλείψεις σε ορισμένες ειδικότητες οι οποίες μπλοκάρουν τη λειτουργία του νοσοκομείου. Κυρίως οι ελλείψεις των Παθολογικών ειδικοτήτων. Ουσιαστικά, όλη η επιβάρυνση της διαχείρισης των περιστατικών covid έγινε από δύο Παθολόγους, ο ένας εκ των οποίων μάλιστα, ο κ. Μαυροειδής, ασχολείται και με ογκολογικά περιστατικά. Επίσης, είναι μείζον θέμα η έλλειψη μιας μονάδας είτε Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), είτε, ακόμα καλύτερα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) για να μπορούν να υποστηριχθούν με ασφάλεια οι άνθρωποι που νοσούν σοβαρότερα. Μεγάλο θέμα είναι η υπολειτουργία των δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας και η αδυναμία τους να αποτελέσουν ένα ουσιαστικό φίλτρο για περιστατικά πρωτοβάθμιου χαρακτήρα προς το νοσοκομείο, όπως είναι το Κέντρο Υγείας της Αντιμάχειας με εξαιρετική υποδομή, την οποία εδώ και πάρα πολλά χρόνια δεν έχουμε καταφέρει, και το λέω συνολικά δεν έχουμε καταφέρει, γιατί κι εμείς κάναμε μια προσπάθεια την προηγούμενη περίοδο να λειτουργήσει μέσα στο Κέντρο Υγείας μια Τοπική Μονάδα αλλά δεν υπήρξε ανταπόκριση από γιατρούς. Καταφέραμε να ανοίξουμε βεβαίως μια επιπλέον ΤΟΜΥ, η οποία όμως στελεχωμένη μόνο με ένα γιατρό, δεν μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες που έχει ανάγκη ο τόπος.
Άρα, και το έλλειμμα στην πρωτοβάθμια φροντίδα ενισχύει την πίεση προς το νοσοκομείο και βεβαίως, η συνολική υποστελέχωση κρίσιμων κλινικών και τμημάτων οδήγησε σε αποφάσεις της διοίκησης που μετέτρεπαν τον χαρακτήρα κάποιων εφημεριών από ενεργείς σε μικτές για το οποίο υπήρξε και αντίδραση φυσικά του συλλόγου των νοσοκομειακών γιατρών. Νομίζω ότι το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και στο νοσηλευτικό προσωπικό. Και εκεί από τον σύλλογο εργαζομένων η εικόνα ήταν μιας μεγάλης δυσκολίας. Δεν προκύπτει σοβαρή ενίσχυση, πέρα από κάποιους συμβασιούχους που προσελήφθησαν την περίοδο της πανδημίας. Ουσιαστική ενίσχυση με μόνιμο προσωπικό δεν υπήρξε.
Ερ: Είπατε μια «μαγική» πρόταση: Δεν έρχονται γιατροί. Το ακούμε χρόνια… Κατά την άποψή σας, γιατί συμβαίνει αυτό;
Α.Ξ.: Αυτό είναι, λοιπόν, για μένα το θέμα ουσίας. Το θέμα ουσίας, λοιπόν, είναι ότι, η πανδημία και η ανάγκη επαρκούς κάλυψης των προβλεπόμενων θέσεων σε όλη τη χώρα, η ενίσχυση και στήριξη των δημόσιων δομών υγείας κ.λ.π., αναδεικνύει ένα αίτημα πια ειδικών κινήτρων για να προσελκύσουμε ειδικευμένους γιατρούς στις άγονες και νησιωτικές περιοχές της χώρας. Χωρίς αυτό το πλέγμα κινήτρων, δεν θα επιλυθεί το πρόβλημα. Εμείς έχουμε παρουσιάσει δημόσια μια πρόταση η οποία θεωρώ ότι είναι και ισορροπημένη και θα δώσει ένα σήμα ότι θα υπάρξουν πραγματικά κίνητρα τα οποία θα είναι αποτελεσματικά, αλλά είναι και δημοσιονομικά υποστηρίξιμη. Την πρότασή μας έχουμε σκοπό να την καταθέσουμε υπό τη μορφή σχεδίου νόμου προς την βουλή και την κυβέρνηση, για να πιέσουμε κι εμείς από την πλευρά μας να υλοποιηθεί μια τέτοια παρέμβαση που θα διασφαλίσει τη βιωσιμότητα των δημόσιων δομών υγείας στα νησιά. Αυτό είναι πια κομβικής σημασίας.
Ερ: Δώστε μας κάποιο παράδειγμα της πρότασή σας.
Α.Ξ.: Για παράδειγμα, υπάρχει ένα πλέγμα κινήτρων μισθολογικών, επιστημονικών, κοινωνικής μέριμνας, κ.ά. Νομίζω ότι, μόνο αν δώσουμε ένα σήμα ότι, η πολιτεία νοιάζεται για τους ανθρώπους που είναι στην παραμεθόριο, που φυλ
-άσσουν Θερμοπύλες, θα έχουμε αποτέλεσμα. Μιλάμε για μια μισθολογική προσαύξηση της τάξης του 50%, είναι σημαντικό κίνητρο, δυνατότητα σε τακτά χρονικά διαστήματα εκπαιδευτική άδεια για παρακολούθηση επιστημονικών εξελίξεων, για απόκτηση εμπειρίας σε εξειδικευμένα κέντρα, τριτοβάθμια νοσοκομεία και πολλά άλλα, έτσι ώστε και οι δεξιότητες των γιατρών που υπηρετούν σε αυτά τα νοσοκομεία να βελτιώνονται και να υπάρχει και ένα κίνητρο για να παραμείνουν, γιατί η προσέλκυση είναι το ένα θέμα, αλλά στη συνέχεια να τους κερδίσεις αυτούς τους ανθρώπους να παραμείνουν και να υπηρετήσουν σε βάθος χρόνου το σύστημα υγείας σε αυτές τις περιοχές. Νομίζω ότι κάπως έτσι πρέπει να πάμε, αλλιώς, θα διαχειριζόμαστε μια μίζερη κατάσταση διότι, ούτως ή άλλως είναι σε έκρηξη το ιατρικό δυναμικό στη χώρα, έχουν μεταναστεύσει στο εξωτερικό 18.000 – 20.000 γιατροί την τελευταία δεκαετία, άρα, οι περιορισμένοι γιατροί που έχουν παραμείνει, επιλέγουν προφανώς νοσοκομεία των μεγάλων αστικών κέντρων, που είναι κοντά στις επιστημονικές εξελίξεις, τους παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια όσον αφορά στη διαχείριση των περιστατικών, κ.λ.π. Είναι τελείως διαφορετικό από το να είσαι σε μια ειδικότητα είτε μονήρη ή να έχει δυο γιατρούς το νοσοκομείο και να επωμίζεσαι και την καθημερινή εφημερία, τις πάρα πολλές απλήρωτες υπερωρίες και κυρίως, με υποβάθμιση της προσωπικής και οικογενειακής ζωής σου. Αυτό είναι το βασικό αντικίνητρο.
Ερ: Υπάρχει και το ζήτημα της ασφάλειας…
Α.Ξ.: Ασφάλεια χρειάζονται και οι εργαζόμενοι στο σύστημα που σημαίνει απαίτηση για σύγχρονες υποδομές, για γρήγορη ανταπόκριση του συστήματος όταν χρειάζεται να γίνει μια διακομιδή, για συνδρομή από άλλα νοσοκομεία και κυρίως οι πολίτες και οι μόνιμοι κάτοικοι και οι επισκέπτες. Είναι προφανές ότι, ένας τουριστικός προορισμός όπως η Κως, με εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες το χρόνο, το να έχει ένα αξιόπιστο νοσοκομείο, είναι τεράστιο ζήτημα και παράλληλα, ενισχύει και την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος.
Ερ: Υπουργέ μου, πέρα από τις ελλείψεις σε προσωπικό, υπάρχει και έλλειψη σε μηχανήματα, σε ασθενοφόρα…
Α.Ξ.: Αναγνώρισαν οι άνθρωποι ότι έχουμε τώρα πια έναν καινούργιο αξονικό τομογράφο με μια προμήθεια που καταφέραμε να κάνουμε την προηγούμενη περίοδο. Προφανώς δεν φτάνει αυτό, απαιτούνται συνεχώς καινούργια. Θεωρώ ότι αυτό που ανέδειξε η πανδημία, είναι των ανάγκη κάποιων κλινών εξειδικευμένης φροντίδας. Να μπορούν να υποστηριχθούν βεβαίως με τους κατάλληλους και έμπειρους γιατρούς και νοσηλευτές. Θεωρώ ότι απαιτείται ένας συνολικός ανασχεδιασμός του χάρτη υγείας της χώρας με βάση τα νέα δεδομένα, νομίζω ότι χρειάζεται να γίνει πραγματικά μια σοβαρή αποτίμηση του πώς ανταποκρίθηκαν οι δημόσιες δομές στην πίεση των περιστατικών covid, πού εμφάνισαν προβλήματα, όχι για να καταλογιστούν ευθύνες, αλλά για να εντοπιστούν αδυναμίες και να γίνουν διορθωτικές κινήσεις και στοχευμένες παρεμβάσεις. Πού πόνεσε η διαχείριση περιστατικών covid στο Αιγαίο, σε ποιες περιοχές; Τι αρρυθμίες υπήρξαν στο σύστημα; Τι προβλήματα στη συνεργασία και στη διασύνδεση με το ΕΚΑΒ, στη διακομιδή των περιστατικών, στην επάρκεια των υλικών, των διαγνωστικών τεστ, κ.λ.π. Μια τέτοια σοβαρή αξιολόγηση δεν έχει γίνει και φοβάμαι ότι δεν είναι και στην πρόθεση της κυβέρνησης να το κάνει, γιατί στη συνέχεια, αυτό θα οδηγήσει στην ανάγκη μιας επένδυσης και σε ανθρώπινους αλλά και σε υλικούς πόρους. Νομίζω ότι δεν είναι στην πολιτική στοχοθεσία της κυβέρνησης αυτό το πράγμα. Νομίζω ότι η κυβέρνηση έχει μια λογική να περάσει η μπόρα, να κλείσει η παρένθεση της πανδημίας και να επανέλθουμε σε μια μίζερη διαχείριση όπου θα έχει ζωτικό χώρο ο ιδιωτικός τομέας να επενδύει ακόμα και εντός του ΕΣΥ, να γίνονται αυτές οι περιβόητες συμπράξεις δημόσιου με ιδιωτικό τομέα (ΣΔΙΤ), να δίνουν χώρο στις ασφαλιστικές εταιρείες, κ.λ.π. Νομίζω ότι, αυτό είναι το βασικό πολιτικό σχέδιο.
Ερ: Πότε θα παρουσιάσετε τις προτάσεις σας στο κοινοβούλιο;
Α.Ξ.: Το συνολικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ το παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας. Στη συνέχεια κάναμε περιφερειακές διαδικτυακές εκδηλώσεις όπου το διαβουλευτήκαμε με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, των υγειονομικών, των τοπικών κοινωνιών, της αυτοδιοίκησης, των συλλόγων των ασθενών σε όλη τη χώρα και στη δική σας την περιοχή και με βάση τις παρατηρήσεις που έγιναν, έχουμε αρχίσει να το εμπλουτίζουμε. Ένα κρίσιμο στοιχείο αυτής της πρότασης είναι η αναβάθμιση του μισθολογίου των γιατρών και των εργαζομένων στο ΕΣΥ και τα ειδικά κίνητρα στα νησιά και για άγονες ειδικότητες, όπως για παράδειγμα, έχουμε έλλειμμα Αναισθησιολόγων, Εντατικολόγων, Επειγοντολόγων, Παθολόγων, Παιδιάτρων. Νομίζω ότι τώρα υπάρχει η δημοσιονομική δυνατότητα, διότι έχει χαλαρώσει και το δημοσιονομικό σύμφωνο, οι υποχρεώσεις των δανειστών, υπάρχουν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το ταμείο ανάκαμψης και κυρίως έχει συνειδητοποιηθεί ευρύτατα από την κοινωνία, αλλά πιστεύω και από το πολιτικό σύστημα, η αξία του ΕΣΥ. Τώρα είναι η ευκαιρία να κάνουμε αυτή την παρέμβαση, η οποία να είναι μια ουσιαστική θωράκιση σε βάθος χρόνου του συστήματος υγείας. Αν δεν το κάνουμε τώρα, θα χαθεί η ευκαιρία και δεν θα υπάρξει μια παρακαταθήκη.
Ερ: Μιας κι αναφερθήκατε στις συμπράξεις δημόσιου με ιδιωτικό τομέα, ποια η θέση σας για τον τρόπο κατασκευής του νέου Νοσοκομείου;
Α.Ξ.: Από τη στιγμή που υπάρχει η χωροθέτηση και υπάρχει η πολιτική βούληση να γίνει ένα νέο νοσοκομείο στην Κω, που πραγματικά το σημερινό έχει κλείσει εδώ και πάρα πολύ καιρό το χρόνο ζωής του και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες αξιοπρεπούς φροντίδας και μάλιστα στο νησί του Ιπποκράτη, νομίζω ότι τώρα πια υπάρχουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως είναι το ταμείο ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων. Εμείς μάλιστα, είχαμε αρχίσει να εκπονούμε ένα ειδικό εργαλείο τύπου «Φιλόδημος» για την υγεία, το οποίο θα μπορούσε να δρομολογήσει ένα εθνικό σχέδιο υποδομών υγείας. Νομίζω ότι μέσα σε αυτό μπορούσαν άνετα να μπουν, με δημόσιους πόρους δηλαδή, να γίνουν αυτές οι παρεμβάσεις σε περιοχές που πραγματικά υστερούν σε υποδομές όπως η Κως, χωρίς να καταφύγουμε στην πολύ προβληματική επιλογή των ΣΔΙΤ, η οποία ουσιαστικά δίνει τη δυνατότητα στον ιδιώτη επενδυτή να έχει λόγο στη διοίκηση του νοσοκομείου και να υπονομεύει τον δημόσιο χαρακτήρα του, διότι αυτό είναι το θέμα. Δεν είναι μια απλή συνεργασία στην οποία κάποιος ιδιώτης βάζει λεφτά και του τα αποπληρώνει σιγά σιγά το κράτος. Το μοντέλο των ΣΔΙΤ διεθνώς, στην ουσία οδηγεί σε ένα ιδιωτικοοικονομικό στη συνέχεια μάνατζμεντ των νοσοκομείων, γι αυτό μάλιστα έχει αρχίσει η κυβέρνηση, εκεί που θέλει να προωθήσει αυτά τα ΣΔΙΤ, να προωθεί και την αλλαγή του νομικού χαρακτήρα των νοσοκομείων για να τα κάνει νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Αυτό έχει γίνει στο νοσοκομείο Κομοτηνής, όπου, με το πρόσχημα της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος έκανε αλλαγή στο νομικό του χαρακτήρα. Για ποιο λόγο το κάνει αυτό; Για να διευκολύνονται τέτοιου τύπου συμπράξεις και επιρροές ιδιωτών στη διοίκηση του νοσοκομείου. Νομίζω ότι αυτό είναι κομβικής σημασίας. Από τη στιγμή που θα υπάρξει βούληση, θεωρώ ότι, με ένα σοβαρό σχέδιο μπορούν να βρεθούν και οι πόροι και να προχωρήσει το νέο νοσοκομείο στην Κω, χωρίς να καταφεύγουμε σε τέτοιου τύπου λύσεις που είναι πολύ προβληματικές και θα το βρούμε στη συνέχεια ως μετάλλαξη του δημόσιου χαρακτήρα των νοσοκομείων, το οποίο φαντάζομαι κανείς δεν το θέλει.
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ"