«Καθαρισμοί των δασών έχουν να γίνουν από τη δεκαετία του ’80 ελλείψει πιστώσεων.

«Η μεταφορά της Υπηρεσίας μας στο υπουργείο Περιβάλλοντος, θα είναι ένα γράμμα κενού περιεχομένου εάν δεν γίνει ουσιαστική ενίσχυση της Υπηρεσίας»

 «Στην Κω, είναι απαράδεκτο να μην υπάρχει Δασαρχείο»

 «Είμαστε περίπου 40 άτομα προσωπικό σε όλα τα Δωδ/σα και θέλω, το λιγότερο, άλλα 20 για να λειτουργήσει η Υπηρεσία στοιχειωδώς - Ουσιαστικά, οι τελευταίες προσλήψεις έγιναν το 2002»

Γράφαμε πριν από τρία χρόνια μετά από «οδοιπορικό» του «Σ» στο δάσος Τσουκαλαριάς και της Ζιας (φύλλο 922, 30/8/2018) ότι, «για να αποδώσουμε την πραγματικότητα της κατάστασης των δασών μας και την προστασία τους από πυρκαγιές, δίχως ίχνος υπερβολής ή υποτίμησης, θα λέγαμε ότι βρίσκονται στο έλεος των καιρικών συνθηκών ή των πυρομανών».

Περιγράφαμε με πολλές φωτογραφίες την τραγική κατάστασή τους, η οποία – δυστυχώς – παραμένει η ίδια.

Είχαμε συνομιλήσει με την Διευθύντρια Δασών Δωδεκανήσου, Δασολόγο-Περιβαλλοντολόγο Αικατερίνη Μπαλατσούκα, η οποία μας είχε δηλώσει χαρακτηριστικά, «τα χέρια μας είναι δεμένα. Χωρίς προσωπικό δεν γίνεται δουλειά»

Σήμερα, τρία χρόνια μετά, υπάρχει κάποια εξέλιξη;

Προς απάντηση του ερωτήματος, προστρέξαμε πάλι στην κα Μπαλατσούκα, η οποία μας δήλωσε πως, υπάρχει μια εξέλιξη προς θετική κατεύθυνση, δηλαδή, η μεταφορά της Δασικής Υπηρεσίας από τις αποκεντρωμένες διοικήσεις στο υπουργείο Περιβάλλοντος, εξηγώντας μας τι ακριβώς σημαίνει αυτό.

Κατά τα λοιπά, η κατάσταση η οποία μας περιγράφει είναι άκρως αποκαλυπτική της τραγικότητας στην οποία βρίσκεται η Υπηρεσία.

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ερ: Κυρία Μπαλατσούκα, κατ’ αρχάς, πώς σχολιάζετε την απόφαση της κυβέρνησης, οι Δασικές Υπηρεσίες, που μέχρι σήμερα υπάγονταν στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, να μεταφερθούν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος;

Α.Μ.: Αυτή η μεταφορά ήταν ένα διαχρονικό αίτημα όλων των δασικών υπαλλήλων διότι, η μεταφορά τους στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις ουσιαστικά δημιουργούσε τόσα κέντρα διοίκησης όσα και οι Αποκεντρωμένες με τους διαφορετικούς Συντονιστές και με τη διαφορετική πολιτική που ασκούσε ο κάθε Συντονιστής. Βέβαια, οι οδηγίες έρχονταν πάντα από το υπουργείο, αλλά μεσολαβούσε η άλλη ιεραρχική μονάδα, η Αποκεντρωμένη, με αποτέλεσμα να έχουμε διαφορετική δασική πολιτική ανά Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Με την μεταφορά στο υπουργείο, ενοποιούνται οι δράσεις των Δασικών Υπηρεσιών σε όλη την Ελλάδα, γίνονται πιο ομοιόμορφες. Αυτό το κρίνω ότι είναι στα θετικά.

Όσον αφορά στο πώς θα λειτουργήσουμε, γιατί θα είναι ένα μεγάλο σοκ για το υπουργείο η μεταφορά τόσων υπαλλήλων, έχουν συσταθεί ειδικές επιτροπές για να αντιμετωπιστεί η ενσωμάτωση και τα προβλήματα που θα ανακύψουν που θα έχουν να κάνουν με αρμοδιότητες, με υπογραφές, κ.ά., γιατί δεν μπορεί να τα υπογράφει όλα ο υπουργός.

Ερ: Άρα, βρίσκεστε σε ένα μεταβατικό στάδιο.

Α.Μ.: Ναι, είμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο, για τη μεταφορά πιστώσεων, για τη μισθοδοσία, για τις υπερωρίες μας, τα έξοδα της Υπηρεσίας γενικότερα και δεν ξέρω αυτό πόσο θα κρατήσει. Μπορεί να ολοκληρωθεί η μετάβασή μας μέσα στο 2021.

Ερ: Η Υπηρεσία σας έχει στη δικαιοδοσία της όλο το νομό Δωδεκανήσου.

Α.Μ.:  Έχουμε όλο το νομό Δωδεκανήσου. Είναι πολύ μεγάλη η δική μας Δασική Υπηρεσία και δύσκολη διότι είναι νησιωτική η μορφή της, με αποτέλεσμα να χρειάζονται αυτοψίες από νησί σε νησί και με τη γνωστή υποστελέχωση τα πράγματα γίνονται ακόμα δυσκολότερα. Δηλαδή, η μεταφορά στο υπουργείο ουσιαστικά θα είναι ένα γράμμα κενού περιεχομένου εάν δεν γίνει ουσιαστική ενίσχυση της Υπηρεσίας.

Ερ: Ήταν το επόμενο ερώτημά μου. Σε πιο επίπεδο βρίσκεται η στελέχωση της Υπηρεσίας

Α. Μ.: Ουσιαστικά, οι τελευταίες προσλήψεις έγιναν το 2002!! Από το 2002 έως το 2021 έχουν έρθει μόνο τρεις μόνιμοι δασολόγοι και οι αγροφύλακες που ήρθαν με την ενσωμάτωση της Αγροφυλακής, αλλά εν των μεταξύ, συνταξιοδοτήθηκαν και όλοι οι δασοφύλακες που είχε η Υπηρεσία, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε μόνο τρία άτομα από τους παλιούς δασοφύλακες σε όλο το νομό. Οι αγροφύλακες είναι αυτοί οι οποίοι προσπαθούν να ενισχύσουν την Υπηρεσία στα νησιά. Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη για προσωπικό, γιατί τώρα έχουμε και πάρα πολλά ζητήματα καινούργια, τα οποία δεν τα είχαμε τα περασμένα χρόνια όπως είναι οι δασικοί χάρτες από το 2017 που μας έχουν στερήσει όλο το χρόνο για να δούμε άλλα ουσιαστικότερα πράγματα και θα μας απασχολήσει το θέμα των δασικών χαρτών για τα τρία προσεχή χρόνια οπωσδήποτε, διότι έχει και συνέχεια. Θα συσταθούν επιτροπές αντιρρήσεων που θα συμμετέχουν υπάλληλοι και από την Υπηρεσία, θα συσταθούν επιτροπές για να εξετάζονται τα ζητήματα ιδιοκτησίας τώρα που τα Δωδεκάνησα, με την τελευταία νομοθεσία, βγήκαν από το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου, οπότε τα ιδιοκτησιακά θα ελέγχονται από επιτροπές. Παράλληλα, όπως είδατε, έχουμε και μια αύξηση των πυρκαγιών, είχαμε μια μεγάλη στο Ρόδο, τρεις στην Κω. Ελπίζω να μην έχουμε κι άλλες φέτος, αλλά στο μέλλον θα έχουμε ζητήματα και με δασικές πυρκαγιές.

Ερ: Ρητορικό το ερώτημα, αλλά τι πρέπει να γίνει για να προλάβουμε τις καταστροφές;

Α.Μ.: Πρέπει να γίνουν έργα, αλλά η Υπηρεσία δεν μπορεί να τα υποστηρίξει με το υπάρχον προσωπικό. Και να μην ξεχνάμε φυσικά και τις παραβάσεις οι οποίες συνεχώς τρέχουν και μας απασχολούν πάρα πολύ, τα δικαστικά μας, όπως αγωγές, προσφυγές κ.λ.π. Δηλαδή, είμαστε μια Υπηρεσία με πάρα πολλά ζητήματα.

Ερ: Αποκαρδιωτικά όλα αυτά τα στοιχεία κυρία Μπαλατσούκα. Για να γίνει κατανοητό το πρόβλημα της υποστελέχωσης, πείτε μου πόσοι υπάλληλοι της Υπηρεσίας υπηρετούν ανά νησί;

Α.Μ.: Ο βασικός κορμός των υπαλλήλων είναι στη Ρόδο όπου είμαστε περίπου στα 25 άτομα όλοι μαζί, δασολόγοι, δασοπόνοι, δασοφύλακες και διοικητικοί, στην Κω έχω ένα διοικητικό ο οποίος θα πάρει σύνταξη τέλος του χρόνου και δύο δασοφύλακες που προέρχονται από την πρώην αγροφυλακή, στη Νίσυρο δύο πρώην αγροφύλακες νυν δασοφύλακες, έναν αγροφύλακα στους Λειψούς, έναν αγροφύλακα στην Πάτμο, τρεις αγροφύλακες στην Κάλυμνο, έναν αγροφύλακα στην Κάσο και στην Κάρπαθο μια δασοπόνο Τ.Ε και έναν αγροφύλακα. Ουσιαστικά, τα Δασονομεία Κω, Καρπάθου, Καλύμνου δεν έχουν προϊστάμενο. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι στα νησιά ελέγχονται από εμένα εξ αποστάσεως. Δεν είμαι σε θέση να ξέρω ανά πάσα στιγμή πού βρίσκονται και τι κάνουν για να τους ελέγχω γιατί δεν είμαι εκεί. Φυσικά, θέλουν συνέχεια υποστήριξη στα θέματα της δουλειάς, διότι και μεγάλοι άνθρωποι είναι και τα δασικά ζητήματα είναι δύσκολα. Θέλουν πάντοτε συμβουλή και καθοδήγηση για το πώς θα ενεργήσουν σε κάθε περίπτωση.

Ερ: Για να λειτουργήσει η Υπηρεσία σας πλήρως στελεχωμένη, πόσα άτομα χρειάζονται;

Α.Μ.:  Θα ήθελα το μίνιμουμ 60 άτομα. Τώρα είμαστε περίπου 40 άτομα και θέλω, το λιγότερο άλλα 20 για να λειτουργήσει η Υπηρεσία στοιχειωδώς και σε επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό και σε προσωπικό φύλαξης. Να στελεχωθούν τα Δασονομεία, να έχουν προϊσταμένους για να μην έρχονται όλα στη Ρόδο. Στην Κω, είναι απαράδεκτο να μην υπάρχει Δασαρχείο. Παλιά και στην Κω και στην Κάρπαθο υπήρχαν Δασαρχεία.

Τα Δασαρχεία καταργήθηκαν από την δεκαετία του ’70 και όλα ελέγχονται κεντρικά από τη Ρόδο. Εάν δεν υπάρχει έστω ένας τοπικός προϊστάμενος, δεν είναι δυνατόν να διοικηθεί αυτή η Υπηρεσία.

Ερ: Με όλα αυτά που αναφέρετε κυρία Μπαλατσούκα, πώς να τολμήσω να σας ρωτήσω για την πυροπροστασία, δηλαδή, την έλλειψη ζωνών πυροπροστασίας, τον καθαρισμό των δασών, την φύλαξή τους, τα κλαδέματα των δέντρων…

Α.Μ.:  Αυτό τώρα είναι ένα ζήτημα το οποίο, πέραν από την έλλειψη του προσωπικού που σας είπα, είναι και η έλλειψη πιστώσεων. Δηλαδή, η χρηματοδότηση κάθε χρόνο για όλο το νομό Δωδεκανήσου, για τις συντηρήσεις αντιπυρικών ζωνών, για τη διάνοιξη των δασικών δρόμων οι οποίοι λόγω της μορφής τους που είναι χωματόδρομοι τους φτιάχνουμε φέτος και του χρόνου μετά τις βροχές θέλουν ξανά φτιάξιμο, διότι αυτά είναι πράγματα επαναλαμβανόμενα, είναι γύρω στις 24-25 χιλ. ευρώ. Είναι αδύνατον να μπορέσει η Υπηρεσία να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις.

Όσο για τους καθαρισμούς των δασών, δηλαδή, να φύγουν τα ξερά κλαδιά, να φύγουν τα ξερά δέντρα, να καθαριστεί ο υπόροφος κ.λ.π., έχουν να γίνουν από τη δεκαετία του ’80 ελλείψει πιστώσεων.

Ερ: Είναι τρομερό, με τόσο δασικό πλούτο που διαθέτουμε, να παραμένουμε στην καταστολή η οποία μας κοστίζει σε ανθρώπινες ζωές, σε καταστροφές περιουσιών και του περιβάλλοντος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον μας, και όχι στην πρόληψη.

Α.Μ.: Πρόληψη δυστυχώς δεν υπάρχει. Το ομολογώ ευθαρσώς. Δεν υπάρχει κανενός είδους πρόληψη διότι δεν υπάρχουν πιστώσεις

Ερ: Κυρία Μπαλατσούκα, μετά από όλα όσα μου είπατε, δεν «χωράει» κανένα άλλο ερώτημα. Θα ήθελα να κάνετε τον επίλογο της συνομιλίας μας

Α.Μ.:  Στον επίλογο να πω ότι, ελπίζω σε καλύτερη διοικητική οργάνωση μετά τη μεταφορά μας στο υπουργείο Περιβάλλοντος και να προβλεφθούν πόροι για πρόληψη. Χωρίς πρόληψη, δυστυχώς, από δω και πέρα θα έχουμε όλο και μεγαλύτερες καταστροφές που δεν θα μπορούν να ελεγχθούν διότι, η συσσώρευση καύσιμης ύλης στα δάση είναι το νούμερο ένα αίτιο των πυρκαγιών. Σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση, με την ξηρασία, με τις μεγαλύτερες θερμοκρασίες οι πυρκαγιές δυστυχώς εξελίσσονται σε πυρκαγιές που δεν ελέγχονται. Οπωσδήποτε θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να καθαριστούν τα δάση, να γίνει πρόληψη γιατί πιστεύω ότι μόνο με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρουμε να νικήσουμε τις πυρκαγιές στο μέλλον.

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ