Καθησυχαστικός για τη σεισμική δραστηριότητα των τελευταίων μηνών στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στη Νίσυρο και την Τήλο, εμφανίστηκε μιλώντας στον «Σ», ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, κος Ευθύμης Λέκκας, λέγοντας ότι «πιστεύω ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αποσβεστεί η σεισμικότητα ανάμεσα Νισύρου και Τήλου σε μερικούς μήνες» . Φυσικά δεν απέκλεισε μια πολύ μικρή πιθανότητα να έχουμε κάποιον ισχυρό σεισμό, ισχυρότερο από αυτούς που έχουμε. Ο κος Λέκκας είπε κατηγορηματικά ότι αυτοί οι σεισμοί δεν συνδέονται σε καμία περίπτωση με το ηφαίστειο της Νισύρου.

Απαντώντας στην ερώτηση για το τι μας δίδαξε ο σεισμός του 2017 στην Κω, είπε χαρακτηριστικά ότι «είμαστε πολύ αργοί στην αποκατάσταση, τουλάχιστον σ’ αυτόν το σεισμό». Χαρακτήρισε εντυπωσιακό και πρωτόγνωρο το τσουνάμι που δημιουργήθηκε μετά το σεισμό και τόνισε ότι «παρά τον θάνατο των δύο ανθρώπων, δεν είχε ιδιαίτερες επιπτώσεις και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε με πολύ καλά αντισεισμικά κτίρια τα οποία βοήθησαν στο να μην έχουμε μεγάλες επιπτώσεις».

Όσον αφορά στο θέμα της πολιτικής προστασίας σε περίπτωση φυσικών καταστροφών και στα σχέδια προστασίας του πληθυσμού, σημείωσε ότι δυστυχώς δεν υπάρχουν κονδύλια για την πολιτική προστασία, αλλά παράλληλα τόνισε και το θέμα της ατομικής ευθύνης του καθενός μας, προτρέποντας να «βάλουμε μυαλό». Μάλιστα, έκανε σύγκριση της νοοτροπίας των ελλήνων πολιτών και της ελληνικής πολιτείας με αυτής της Ισπανίας, μετά την επίσκεψή του στη Λα Πάλμα των Καναρίων Νήσων όπου παρακολούθησε την ηφαιστειακή δραστηριότητα του ηφαιστείου Κούμπρε Βιέχα, λέγοντας ότι «στην Ισπανία έβλεπες ένα συντεταγμένο κράτος και συντεταγμένους πολίτες, συμμορφούμενοι σε όλα τα θέματα»

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ερ.: Κύριε Λέκκα θα θέλαμε μία ενημέρωση για το τελευταίο σας ταξίδι στα Κανάρια νησιά.

Ε.Λ.: Πήγαμε στη Λα Πάλμα, ένα νησί των Καναρίων νήσων στον Ατλαντικό ωκεανό, στο οποίο εξελίσσεται μια σφοδρή ηφαιστειακή δραστηριότητα από τις 19 Σεπτεμβρίου, η οποία ουσιαστικά έχει αλλάξει τη μορφολογία του νησιού. Έχει δημιουργήσει νέα ηφαίστεια, νέους ηφαιστειακούς κώνους και μέχρι χθες που ήμασταν εκεί βρισκόταν σε αμείωτη ένταση με μεγάλες εκρήξεις, βολίδες ηφαιστειακές να τις πετάει ένα και δύο χιλιόμετρα μακριά, τοξικά αέρια, μεγάλες θερμοκρασίες και έντονη σεισμικότητα.

Η ελληνική αποστολή που περιλάμβανε εμένα, τον Θανάση Κατερινόπουλο και τη Μαρία Μανουσάκη είχε ως στόχο πρώτον, να παρακολουθήσει το φαινόμενο, δεύτερον, να διερευνήσει επιστημονικά μερικές πτυχές του όλου θέματος και τρίτον και σπουδαιότερο, να δούμε τα θέματα πολιτικής προστασίας στη συγκεκριμένη περιοχή, πως πάνε, πως εφαρμόζονται, εάν εφαρμόζονται και τι αποτελεσματικότητα έχουν. Ήταν μια αποστολή, ίσως από τις πιο σημαντικές που έχω βιώσει και η οποία πραγματικά μας άφησε άναυδους δεδομένου ότι το θέαμα ήταν πάρα μα πάρα πολύ σημαντικό.

Ερ.: Ας έρθουμε στα ταπεινά τα δικά μας. Έχουν περάσει 4 χρόνια από το σεισμό στην Κω και θα ήθελα να μου πείτε τι μπορούμε να πούμε για το συγκεκριμένο σεισμό; Ποιο είναι το μάθημα που πήραμε;

Ε.Λ.: Το μάθημα που πήραμε είναι ότι είμαστε πολύ αργοί στην αποκατάσταση, τουλάχιστον σ’ αυτόν το σεισμό. Τουλάχιστον το λιμάνι είναι σε εξέλιξη και πέρα από αυτό είναι ότι αντλήσαμε πολλά επιστημονικά πράγματα καινούργια. Κυρίως πως διαχέεται η σεισμική ενέργεια. Είναι ουσιαστικά, ο σεισμός  με το τσουνάμι που είναι πάρα πολύ εντυπωσιακό και πρωτόγνωρο, μετά είχαμε και της Σάμου αλλά το τσουνάμι της Κω ήταν μία πάρα πολύ σημαντική διαδικασία. Βέβαια υπήρχε άμεση απόκριση από τις τεχνικές και τις επιστημονικές ομάδες, αλλά ήταν ένας σεισμός, που παρά τον θάνατο των δύο ανθρώπων, δεν είχε ιδιαίτερες επιπτώσεις και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έχουμε να κάνουμε με πολύ καλά αντισεισμικά κτίρια τα οποία βοήθησαν στο να μην έχουμε μεγάλες επιπτώσεις.

Ερ.: Μια και αναφερθήκατε στο τσουνάμι. Είχαν τοποθετηθεί κάποια μηχανήματα προειδοποίησης για τσουνάμι. Αυτά ποιος τα ελέγχει;

Ε.Λ.: Ήταν ένα πρόγραμμα του Αστεροσκοπείου και εγώ δεν έχω γνώση πάνω σ’ αυτό.

Ερ.: Η ευρύτερη περιοχή μας, Νίσυρος, Τήλος κλπ. για μήνες τώρα «κουνιούνται». Έχουμε και δυνατούς σεισμούς. Τι δείχνει αυτή η κινητικότητα; Κλιμακώνεται η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή;

Ε.Λ.:  .Έχει μια αυξομειούμενη διαδικασία, άλλοτε με διαστήματα χωρίς σεισμούς και άλλοτε με διαστήματα με σεισμούς. Είναι μέσα στα πλαίσια της εναλλαγής των δράσεων. Εγώ πιστεύω ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αποσβεστεί όλο αυτό σε μερικούς μήνες. Βέβαια κράτησε ήδη αρκετούς μήνες και δεν αποκλείω μια πολύ μικρή πιθανότητα να έχουμε κάποιον ισχυρό σεισμό, ισχυρότερο από αυτούς που έχουμε. Αλλά αυτό είναι μια ελάχιστη πιθανότητα. Βεβαίως όπως στη Θήβα και στο Αρκαλοχώρι έχουμε προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο, αλλά και για όλη την Ελλάδα, συνεπώς θεωρώ ότι όλα πάνε καλά.

Ερ.: Δηλαδή τα μηχανήματα που έχουν μπει λειτουργούν;

Ε.Λ.: Λειτουργεί το εθνικό δίκτυο σεισμογράφων. Τα ειδικά μηχανήματα που είχαν μπει για κάποιο πρόγραμμα που είχαν οι συνάδελφοι από το Αστεροσκοπείο  και κάπου αλλού, δεν ξέρω αν προβλέπεται να αποσυρθούν.

Ερ.:  Ή το παρατηρητήριο στη Νίσυρο.

Ε.Λ.: Το παρατηρητήριο κάνουμε τώρα μία προσπάθεια να το εξοπλίσουμε .

Ερ.: Υπάρχει κίνδυνος διέγερσης άλλων ρηγμάτων;

Ε.Λ.: Ανά πάσα στιγμή. Η Ελλάδα είναι γεμάτη ρήγματα, η σεισμικότητα είναι από τα χαρακτηριστικά του ελληνικού χώρου. Σ’ αυτή τη σεισμικότητα οφείλει και ο ελληνικός χώρος την τόση ομορφιά του, γιατί εάν δεν υπήρχαν σεισμοί δεν θα είχαμε απολύτως τίποτα, θα ήμασταν Σαχάρα. Από εκεί και πέρα βεβαίως κάθε στιγμή υπάρχει πιθανότητα να εκδηλωθεί ένας μεγάλος σεισμός και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε έτοιμοι. Δεν ξέρουμε βέβαια το χρόνο, τον τόπο και το μέγεθος, σε καμία περίπτωση, αλλά πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι οποιαδήποτε απειλή και να υπάρχει να τη διαχειριστούμε.

Ερ.: Αναφερόμουν στη δική μας περιοχή.

Ε.Λ.: Δεν έχουμε κάτι δεδομένο για να πούμε ότι μας ανησυχεί κάτι.

Ερ.: Οι συνεχιζόμενη σεισμική δραστηριότητα έχει σχέση με το ηφαίστειο της Νισύρου;

Ε.Λ.: Ε, όχι. Οι συγκεκριμένοι σεισμοί δεν έχουν καμία σχέση.

Ερ.: Ούτε με το δικό μας ρήγμα που προκάλεσε το σεισμό του 2017;

Ε.Λ.: Όχι, όχι.

Ερ.: Ο νέος νόμος πολιτικής προστασίας ψηφίστηκε την περασμένη χρονιά και τα είχαμε ξανασυζητήσει αυτά, και με βάσει αυτόν θα καταθέτατε μία πρόταση στο δήμο της Κω.

Ε.Λ.:  Δεν προλάβαμε, γιατί μας πρόλαβαν τα γεγονότα που εξελίσσονται στην Ελλάδα και τον κόσμο. Ακόμα δεν μπορέσαμε να κάνουμε μια τέτοια δράση αν και την θέλαμε πολύ.

Ερ.: Τι προβλέπεται δηλαδή;

Ε.Λ.: Είναι και θέμα του δήμου, δεν είναι μόνο δικό μας. Και ο δήμος να θελήσει και να χρηματοδοτήσει τη μελέτη ανάλυσης και εκτίμησης κινδύνων οι οποίες είναι βασικές.

Ερ.: Έχει υποβάλει στον ΟΑΣΠ, ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης καταστροφών, όπως ήταν υποχρεωμένος;

Ε.Λ.: Αυτό είναι θέμα της πολιτικής προστασίας, δεν είναι του ΟΑΣΠ. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι αυτή που συγκεντρώνει όλα αυτά τα θέματα.

Ερ.: Κύριε Λέκκα φέτος είχαμε αρκετές φωτιές στην Κω και μάλιστα κινδύνεψε το δάσος της Τσουκαλαριάς και ο οικισμός της Ζιας. Δεν έχει καταρτιστεί το σχέδιο διαφυγής και εκκένωσης του οικισμού, ούτε ολοκληρωμένο σχέδιο για το νησί. Από την άλλη πλευρά η δασική υπηρεσία χρηματοδοτείται με το ελάχιστο ποσό των 25.000 ευρώ ετησίως. Με δεδομένη την εμπειρία σας και τις γνώσεις σας, τι οφείλει να πράξει η πολιτεία για την προστασία μας από φυσικές καταστροφές, καθώς και η περιφέρεια και ο δήμος;

Ε.Λ.: Και οι τρεις έχουν υποχρέωση να κάνουν κάποια πράγματα, περιγράφονται σαφώς από τους νόμους, αλλά το θέμα είναι ότι δεν υπάρχουν κονδύλια για την πολιτική προστασία. Πιστεύω στο άμεσο χρονικό διάστημα θα υπάρχει αυτή η δυνατότητα ώστε να γίνουν σημαντικά και βασικά θέματα, γιατί ουσιαστικά εκείνο που κάνουμε είναι να ψιλοσυντηρούμε δομές με τα ελάχιστα δυνατά μέσα γιατί δεν υπάρχει δυνατότητα να κάνουμε κάτι περισσότερο.

Ερ.: Είπατε πριν ότι πρέπει να είμαστε έτοιμοι. Αυτό μας διδάσκουν οι φυσικές καταστροφές. Ε, πότε θα είμαστε έτοιμοι τελικά;

Ε.Λ.: Είναι ένα θέμα αυτό. Και όχι μόνο στην πολιτική προστασία αλλά παντού. Και δεν είναι θέμα μόνο της πολιτείας, αλλά όλων. Η πολιτεία βέβαια συντονίζει, έχοντας πρωτεύοντα ρόλο και την ευθύνη αλλά και όλοι μας έχουμε την ευθύνη. Αυτή τη στιγμή δηλαδή δεν έχει ευθύνη το 45% του ελληνικού λαού που δεν εμβολιάζεται; Τεράστια ευθύνη.

Ερ.: Ο ελληνικός λαός τι μπορεί να κάνει για να προλάβει  ή να προστατευτεί;

Ε.Λ.: Να βάλει μυαλό. Να ξεφύγουμε. Γιατί χθες (Δευτέρα 4/10/2021) που γύρισα από την Ισπανία είδα έναν άλλο λαό συντεταγμένο, μορφωμένο, χωρίς ακρότητες, χωρίς λαϊκισμούς, χωρίς τίποτα. Εμείς είμαστε σε αυτό το χαλί που είμαστε επειδή ατομικά ο καθένας έχει τεράστια ευθύνη. Ατομικά. Και πολιτικά υπάρχουν τεράστιες ευθύνες, αλλά κυρίως τις ευθύνες τις κουβαλάει ο καθένας μόνος του αρχικά. Δηλαδή στην Ισπανία έβλεπες ένα συντεταγμένο κράτος και συντεταγμένους πολίτες, συμμορφούμενοι σε όλα τα θέματα.

Ερ.: Είναι μεγάλη κουβέντα αυτή. Το ποιος συμμορφώνει ποιον και το ψάρι από πού βρωμάει από την ουρά ή από το κεφάλι.

Ε.Λ.: Δεν είναι έτσι. Δεν είναι τόσο απλουστευμένα, δηλαδή ο καθένας μας τι κάνει, από εκεί πρέπει να ξεκινήσουμε. Όταν έγινε ένας σεισμός στην Κεφαλονιά το 2014 είχαμε μαζευτεί ένα χρόνο μετά 40 φορείς που διαχειριστήκαμε την κρίση του σεισμού, για να κάνουμε ένα μπρίφινγκ και να δούμε τι μας δίδαξε ο σεισμός της Κεφαλονιάς. Ο πρώτος έλεγε τι δεν έκαναν οι άλλοι, ο δεύτερος και ο τρίτος το ίδιο. Στον τέταρτο σταμάτησα τη διαδικασία και τους είπα ότι «δεν θα λέτε τι δεν έκαναν οι άλλοι, αλλά τι δεν κάνατε εσείς οι ίδιοι».  Όχι κριτική στους άλλους, πρώτα τι δεν έκανες εσύ ο ίδιος. Έτσι θα μάθουμε.

Ερ.: Κι εμείς εδώ κάνουμε συσκέψεις και ο καθένας λέει τον πόνο του. Και φεύγουν όλοι ευχαριστημένοι… Κύριε Λέκκα, να κλείσουμε τη σημερινή μας συζήτηση με το θέμα της ενημέρωσης και της σωστής εκπαίδευσης του πληθυσμού, κύρια των μαθητών. Κάποτε γίνονταν ασκήσεις στα σχολεία και όχι μόνο. Τα τελευταία χρόνια όμως τίποτα.

Ε.Λ.: Είναι από το 2018 που κάναμε τις τελευταίες ασκήσεις από τον ΟΑΣΠ. Από εκεί και πέρα βέβαια υπήρξαν και άλλες υποχρεώσεις σε περιοχές που είχαμε σεισμούς και έχω πει ότι πρέπει να υπάρχει ένα εθνικό πρόγραμμα διαχείρισης κινδύνων στα σχολικά συγκροτήματα, που δεν περιλαμβάνει μόνο εκπαιδεύσεις, περιλαμβάνει πάρα πολλά πράγματα, που ενδεχομένως να κάνουμε στο μέλλον κάποια συζήτηση. Έχουμε θέσει στο δημόσιο διάλογο ήδη το θέμα. Να δούμε που θα πάει.

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ