Ναι σου λέω. Μη γελάς. «Τι θέλεις κα τα γράφεις όλα αυτά; Ακούει κανείς; Χάνεις το χρόνο σου», είναι μερικά από αυτά που μου λέει κατά καιρούς.
Βέβαια, ο ίδιος δεν κάθεται στ’ αυγά του… Όλο λέει ότι, κουράστηκε να ασχολείται, αλλά είναι μόνο λόγια.
Για του λόγου το αληθές, με πήρε τηλέφωνο πριν λίγες ημέρες, όχι για να με «μαλώσει», αλλά για να μου προτείνει ένα βιβλίο. Πρόκειται για το βιβλίο με τίτλο «Η δική μας ασθένεια - Μαθήματα ελευθερίας από ένα ημερολόγιο νοσηλείας» που το έγραψε ο σπουδαίος Αμερικανός ιστορικός Τίμοθυ Σνάιντερ.
Θα το διαβάσω, μας και ξεστραβωθώ λίγο…
Πριν σου παρουσιάσω το κείμενο που φιλοξενείται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, να σου πω ότι, ο συγγραφέας αναφέρεται στο σύστημα υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών (πιο εμπορευματοποιημένη ιατρική δεν υπάρχει…) το οποίο διαφέρει από το δικό μας που είναι ήδη χάλια, αλλά όπως θα διαπιστώσεις, υπάρχουν και χειρότερα. Το τρομερό είναι πως, προς τα εκεί βαδίζουμε ολοταχώς. Προς τα ακόμα χειρότερα…
«Η υγεία είναι ζήτημα δημοκρατίας» υπογραμμίζει ο Σνάιντερ. «Μόνο αν κατοχυρώσουμε την υγειονομική περίθαλψη ως ανθρώπινο δικαίωμα, ανυψώνοντας το κύρος των γιατρών και αναγνωρίζοντας την ιατρική γνώση ως καθοδηγητική αρχή, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ελεύθερη και πραγματικά δημοκρατική κοινωνία».
Όπως διάβασα, πρόκειται για ένα βαθύτατα πολιτικό κείμενο, με θέμα το δικαίωμα στην υγεία, που στηρίζεται όμως στο δικό του βίωμα ως ασθενούς στα αμερικανικά νοσοκομεία από τον Δεκέμβριο του 2019 έως και τον Μάρτιο του 2020, λίγο πριν από το χάος που έφερε, ειδικά στις ΗΠΑ, ο κορωνοϊός.
Σου παραθέτω δυο λόγια από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου:
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ
«Στις 29 Δεκεμβρίου του 2019, ο σπουδαίος Αμερικανός ιστορικός Τίμοθυ Σνάιντερ αρρώστησε σοβαρά. Ανίκανος να σταθεί όρθιος, σε διανοητική σύγχυση, περίμενε επί ώρες στα επείγοντα περιστατικό προτού διαγνωστεί το πρόβλημά του και μπει εσπευσμένα στο χειρουργείο. Τις επόμενες μέρες, καθώς το πρώτο φως της καινούργιας χρονιάς έμπαινε από το παράθυρό του και η ζωή του κρεμόταν από μια κλωστή, άρχισε να σκέφτεται το ιδιαίτερα κρίσιμο και εύθραυστο ζήτημα της υγείας, "που δεν αναγνωρίζεται στην Αμερική ως ανθρώπινο δικαίωμα, αλλά χωρίς την οποία όλα τα δικαιώματα και οι ελευθερίες δεν έχουν νόημα", όπως χαρακτηριστικά γράφει.
Κι αυτό ήταν πριν από την πανδημία. Έκτοτε παρακολουθήσαμε τα αμερικανικά νοσοκομεία, υποστελεχωμένα και ανεπαρκώς εφοδιασμένα, να λυγίζουν κάτω από τα αλλεπάλληλα κύματα των προσβεβλημένων από τον κορονοϊό ασθενών. Η κυβέρνηση Τραμπ έκανε τα πράγματα χειρότερα, ποντάροντας στην παραπληροφόρηση και προσβλέποντας στην κερδοσκοπία. Το σύστημα της "εμπορευματοποιημένης" ιατρικής, όπως χαρακτηρίζει ο Σνάιντερ το ιδιωτικό σύστημα υγείας, απέτυχε παταγωδώς.
"Η δική μας ασθένεια" είναι μια κραυγή αγωνίας. Εξετάζοντας μερικές από τις πιο σκοτεινές στιγμές της πρόσφατης ιστορίας της χώρας και της προσωπικής του εμπειρίας, ο Σνάιντερ δεν αναζητά απλώς μια διέξοδο από την "υγειονομική κακοδαιμονία" της Αμερικής, αλλά και εξηγεί πώς μπορεί να ανασταλεί ο εκπεσμός της υγείας σε ένα σύστημα που αποσκοπεί αποκλειστικά στο κέρδος και να ανακτήσει το ανθρωποκεντρικό του περιεχόμενο. Η υγεία είναι ζήτημα δημοκρατίας, υπογραμμίζει ο Σνάιντερ. Μόνο αν κατοχυρώσουμε την υγειονομική περίθαλψη ως ανθρώπινο δικαίωμα, ανυψώνοντας το κύρος των γιατρών και αναγνωρίζοντας την ιατρική γνώση ως καθοδηγητική αρχή, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ελεύθερη και πραγματικά δημοκρατική κοινωνία».
Υποσχέθηκα στον αγαπημένο μου γιατρό ότι θα διαβάσω το βιβλίο «προσεκτικά» όπως μου συνέστησε και γιατί όχι, σκέπτομαι να βάζω αποσπάσματά του στην εφημερίδα. Ίσως, λέω ίσως, να γίνει η αφορμή να «γρατζουνιστεί λίγο το μυαλό μας» όπως λέγαμε παλιά…
