Επί 36 χρόνια, υπηρέτησε την Δημόσια Εκπαίδευση. Από αυτά, τα 12 τελευταία χρόνια υπηρέτησε ως Προϊστάμενος του ΚΕΔΑΣΥ- Κω (Κέντρου Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης), αρχικά ΚΕΔΔΥ και μετέπειτα ΚΕΣΥ Κω. Ο λόγος για τον εκπαιδευτικό Βησσαρίωνα Ζωΐδη, ο οποίος αποχωρεί από το Δημόσιο, αλλά συνεχίζει το «έργο» του ξεκινώντας μια νέα πορεία με τον γιό του και εξειδικευμένους επιστήμονες, δημιουργώντας την «ΑΡΩΓΗ». Ένα «Εξειδικευμένο Κέντρο Μαθησιακής Υποστήριξης – Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού», το οποίο, όπως αναφέρει ο κ. Ζωΐδης, σηματοδοτεί τις υπηρεσίες που θα προσφέρει στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. «Θα παρέχουμε και υπηρεσίες διάγνωσης αλλά το κυριότερο είναι οι υπηρεσίες υποστήριξης, γιατί η υποστήριξη είναι που μετράει στο γονιό» λέει χαρακτηριστικά στη συνέντευξη που παραχώρησε στον «Σ». «Όλα τα παιδιά μπορούν να μάθουν, δεν θα βαρεθώ να τα λέω αυτά, αρκεί να βρούμε τι τα εμποδίζει να μάθουν, να σεβαστούμε το δικό τους ρυθμό και να τους τα δώσουμε με τον τρόπο που θα είναι πιο εύκολα γι’ αυτούς να το μάθουν. Κι αν αυτά τα τηρούμε θα μάθουν όλοι. Αλλιώς θα προσπαθούμε με έναν τρόπο να προσαρμόσουμε όλους να μάθουν με τον ίδιο τρόπο. Αυτό δεν γίνεται. Δεν μπορούν να μάθουν όλοι με τον ίδιο τρόπο» τονίζει, δίνοντας παράλληλα στοιχεία τόσο από την εμπειρία του όσο και από έρευνα του πανεπιστημίου Αθηνών, για τον αριθμό των παιδιών που παρουσιάζουν κάποια μορφή μαθησιακής δυσκολίας τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε πανελλαδικό, τα οποία είναι συνταρακτικά.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ερ.: Κύριε Ζωΐδη, αρχικά πείτε μου, πόσα χρόνια υπηρετείτε στη δημόσια εκπαίδευση;
Β.Ζ.: Έχω κλείσει 36 χρόνια. Το 1986 διορίστηκα στο δημόσιο.
Ερ.: Κλείνει αυτός ο κύκλος;
Β.Ζ.: Προσωρινά θα έλεγα. Δεν κλείνει η επαφή με την εκπαίδευση, κλείνει ο κύκλος της δημόσιας εκπαίδευσης.
Ερ.: Δηλαδή, από εδώ και πέρα τι;
Β.Ζ.: Ο γιος μου ετοιμάζει ένα κέντρο εδώ στην Κω και όπως καταλαβαίνετε θα έχει και τη δική μου στήριξη. Ένα κέντρο εξειδικευμένης υποστήριξης να το πω έτσι.
Ερ.: Τέτοιο κέντρο δεν έχουμε στην Κω μέχρι τώρα.
Β.Ζ.: Ε ναι, νομίζω ότι τόσο οργανωμένο δεν υπάρχει. Όσο φιλοδοξούμε να το κάνουμε εμείς.
Ερ.: Κι η λειτουργία του πότε θα ξεκινήσει;
Β.Ζ.: Είμαστε στις εργασίες τώρα. Πιστεύω ότι αρχές Σεπτέμβρη θα είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε.
Ερ.: Ποιές υπηρεσίες θα προσφέρει αυτό το εξειδικευμένο κέντρο;
Β.Ζ.: Κοιτάξτε. Η φιλοδοξίες μας είναι πολύ μεγάλες. Ο τίτλος είναι “ΑΡΩΓΗ” και ο υπότιτλός μας, που σηματοδοτεί και τις υπηρεσίες μας είναι “Εξειδικευμένο Κέντρο Μαθησιακής Υποστήριξης – Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού”. Πάμε να κάνουμε όλο το πακέτο δηλαδή. Παροχή προς τα παιδιά με εξειδικευμένες μορφές αγωγής. Θα ασχοληθούμε μόνο με παιδιά που έχουν μαθησιακές δυσκολίες, όχι με τα άλλα παιδιά. Ο τίτλος σημαίνει “Βοήθεια” και αυτό ακριβώς θέλουμε να δώσουμε στα παιδιά.
Ερ.: Φαντάζομαι θα έχετε εξειδικευμένο προσωπικό, πέρα από εσάς.
Β.Ζ.: Μόνο εξειδικευμένο προσωπικό. Μόνο επιστήμονες που ασχολούνται με την ειδική αγωγή. Όλο το προσωπικό μας θα είναι εξειδικευμένο. Είτε θα είναι ειδικοί νηπιαγωγοί, είτε ειδικοί δάσκαλοι, ειδικοί φιλόλογοι, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ψυχολόγοι… Μόνο τέτοιες ειδικότητες. Φιλοδοξούμε να προσφέρουμε κι άλλες μορφές. Όλα είναι στα σχέδια και βάζουμε ψηλά τον πήχη. Δηλαδή θα έχουμε και μουσικοθεραπεία και μέσω θεατρικού παιχνιδιού θεραπείες και άλλες μορφές αγωγής.
Ερ.: Θα έχουμε να πούμε πολλά περισσότερα με την λειτουργία του κέντρου, το οποίο θα επισκεφθούμε για να δούμε και τις εγκαταστάσεις του. Πού θα βρίσκεται.
Β.Ζ.: Εδώ στην πόλη της Κω, πάνω από την Ηλεκτραγορά Καστελλοριζιού.
Ερ.: Μένουμε στο ίδιο θέμα κύριε Ζωΐδη που είναι η προσφορά προς τα παιδιά. Σε γενικές γραμμές η δημόσια δομή την οποία υπηρετήσατε, που ξεκίνησε ως ΚΕΔΥ και μετεξελίχθηκε…
Β.Σ. : Ξεκίνησε ως ΚΕΔΥ, μετά έγινε ΚΕΣΥ και μετά ΚΕΔΑΣΥ. Άλλαξε τρία ονόματα στα 12 χρόνια.
Ερ.: Άλλαξε και επί της ουσίας;
Β.Σ.: Επί της ουσίας το αντικείμενο δεν άλλαξε. Πάντα ο σκοπός ήταν ο ίδιος, δηλαδή η αξιολόγηση παιδιών με δυσκολίες. Το να αλλάζει λίγο ο τίτλος δεν είναι σημαντικό. Μία το λέγαμε Διαφοροδιάγνωση, μια τον λέγαμε Συμβουλευτική και Υποστήριξη αλλά η ουσία δεν άλλαξε. Η ουσία είναι ότι ήταν ένα κέντρο όπου η κύρια αποστολή του ήταν και είναι η αξιολόγηση των μαθησιακών δυσκολιών των παιδιών και η παροχή υποστήριξης αυτών μέσω συμβουλευτικής προς τις οικογένειες και προς τα σχολεία. Αυτός είναι ο σκοπός του κέντρου και αυτό υπηρέτησε τα 12 χρόνια που λειτουργεί στην Κω.
Ερ.: Πριν προχωρήσουμε στο Κέντρο που υπηρετήσατε τόσα χρόνια, να επανέλθω στο πρώτο μας θέμα. Το Κέντρο που θα δημιουργήσετε εσείς και θα λειτουργήσει από το Σεπτέμβριο, θα καλύψει κενά που υπάρχουν;
Β.Ζ.: Αυτό φιλοδοξούμε. Φιλοδοξούμε να δώσουμε μια λύση, δηλαδή μία υποστήριξη σε ανθρώπους που την έχουν ανάγκη.
Ερ.: Δηλαδή, να μην γίνεται μόνο η διάγνωση και να αναγκάζονται να φύγουν εκτός Κω;
Β.Ζ.: Ακριβώς. Θα παρέχουμε και υπηρεσίες διάγνωσης αλλά το κυριότερο είναι οι υπηρεσίες υποστήριξης, γιατί η υποστήριξη είναι που μετράει στο γονιό.
Ερ.: Εικάζω ότι για να προχωρήσετε σε μια τέτοια πρωτοβουλία, σημαίνει ότι τα στοιχεία που έχετε στα χέρια σας απ’ όλη αυτή την εργασία που έχετε κάνει όλα αυτά τα χρόνια, το συμπέρασμα είναι ότι υπάρχει πρόβλημα στο νησί με παιδιά που αντιμετωπίζουν τέτοιες δυσκολίες;
Β.Ζ.: Δεν θα έλεγα ότι είναι πρόβλημα στο νησί. Υπάρχει πρόβλημα γενικότερα στην κοινωνία να το πω έτσι. Δεν είναι μια εξαίρεση η Κως. Απλώς τι γίνεται τώρα. Πρώτον, αποκτούμε μεγαλύτερη γνώση γύρω από αυτά τα θέματα, η επιστήμη προχωράει δηλαδή και πια είναι επιστημονικά δεδομένο ότι ένα ποσοστό παιδιών γύρω στο 25%, που είναι αρκετά μεγάλο το νούμερο, αντιμετωπίζει κάποιου τύπου δυσκολία, είτε μια απλή δυσκολία στην ανάγνωση, στην ορθογραφία ή μια απλή μαθησιακή δυσκολία, είτε πολύ σοβαρά αναπτυξιακά θέματα, στα οποία δυστυχώς υπάρχει αύξηση. Τα αναπτυξιακά θέματα είναι πολύ πιο σοβαρά από τα μαθησιακά και υπάρχει μία “έκρηξη” και στο νησί μας και πανελλαδικά. Μιλάμε για περιπτώσεις παιδιών που είναι πιο δύσκολα τα θέματά τους, τα οποία παλιότερα τα μετράγαμε επί τοις χιλίοις και έχουμε φτάσει πια, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα που έχει γίνει από το πανεπιστήμιο Αθηνών, θα γράψουμε ένα σχετικό άρθρο στο περιοδικό σας γι’ αυτό το θέμα, μετριέται πια επί τοις εκατό σε όλη την Ελλάδα. Και στο Νότιο Αιγαίο ειδικά μας προσδιορίζουν γύρω στο 1,5%, που είναι υψηλό νούμερο.
Ερ.: Και όταν λέμε αναπτυξιακή δυσκολία τι εννοούμε ακριβώς κύριε Ζωΐδη;
Β.Ζ.: Η πιο γνωστή απ’ όλες είναι ο αυτισμός. Είναι μια ευρύτερη μορφή διαταραχών που έχουν να κάνουν, όπως το λέει η λέξη με την ανάπτυξη. Δηλαδή ένα παιδί δεν αναπτύσσεται σύμφωνα με την τυπική ανάπτυξη. Και έχουμε στο νησί μας πολλά παιδιά με αυτισμό.
Ερ.: Η αύξηση αυτή έχει παρουσιαστεί τα τελευταία χρόνια;
Β.Ζ.: Νομίζω ναι. Ειδικά στον αυτισμό οι ηλικίες έχουν κατέβει πάρα πολύ. Υπάρχουν δηλαδή ανιχνευτικά τεστ τώρα που μπορείς να κάνεις ανίχνευση στον αυτισμό από την ηλικία των 2 ετών. Που σημαίνει ότι κατεβαίνουμε τις ηλικίες και ευτυχώς που μπορούμε και το κάνουμε αυτό και μπορούμε να βρούμε έγκαιρα αυτά τα προβλήματα, γιατί η έγκαιρη διάγνωση είναι το κυριότερο σε ότι αφορά την παρέμβαση. Δηλαδή, αν έχουμε έγκαιρη διάγνωση, αποδοχή από την οικογένεια, σωστή παρέμβαση, τότε τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Φτιάχνεις έναν άλλο άνθρωπο. Ενώ εάν αφεθεί αυτός ο άνθρωπος χωρίς βοήθεια, θα είναι πολύ σοβαρά τα θέματά του. Μεγαλώνουν οι δυσκολίες γιατί έχουν να κάνουν με την κοινωνική συνδιαλλαγή και καταλαβαίνετε ότι όταν δεν δεχθείς σωστή υποστήριξη το χάσμα αυτό από την κοινωνία μεγαλώνει.
Ερ.: Το σημαντικό είναι αυτό που είπατε, η έγκαιρη διάγνωση και η αποδοχή από τους γονείς, οι οποίοι θα είναι οι πρώτοι υποστηρικτές του παιδιού.
Β.Ζ.: Ακριβώς. Ότι και να κάνουμε εμείς οι ειδικοί, εάν δεν υπάρχει αποδοχή από την οικογένεια, γιατί ξέρετε το μυστικό σε όλα, είναι τα αυστηρά προγράμματα. Πρέπει να ακολουθηθούν αυστηρά προγράμματα. Αυτά δεν μπορεί να τα κάνει από μόνος του ένας θεραπευτής, ούτε ο καλύτερος του κόσμου. Θα παρέμβει στο παιδί, μία, δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα, αυτό είναι για να δώσει την κατεύθυνση στην οικογένεια. Εάν λοιπόν υπάρχει η αποδοχή από την οικογένεια και η συνέχεια από το οικογενειακό περιβάλλον, τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Εάν δεν υπάρχει η αποδοχή ό,τι και να κάνει ο θεραπευτής αυτές τις ώρες που βλέπει το παιδί τα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Έτσι για να είμαστε ξεκάθαροι.
Ερ.: Κύριε Ζωΐδη σε πιο ποσοστό έχει αυξηθεί, εάν μπορούμε να μιλήσουμε με ποσοστά, ο αυτισμός στο νησί μας;
Β.Ζ.: Κοιτάξτε, σύμφωνα με την έρευνα επιπολασμού (η διασπορά που υπάρχει στο μαθητικό πληθυσμό ανά περιοχή) του πανεπιστημίου Αθηνών - γιατί εγώ δεν έχω στοιχεία και αν δεν έχω επίσημα στοιχεία δεν μπορώ να μιλάω - στην οποία συμμετείχαμε κι εμείς γιατί αυτή η έρευνα έγινε μέσω των ΚΕΣΥ της Ελλάδος, για το νησί μας μιλάει για το 1,5% του μαθητικού πληθυσμού. Είναι πολύ μεγάλο νούμερο. Σκεφτείτε ότι κάθε 100 παιδιά ένα με δύο έχουν μαθησιακή δυσκολία.
Ερ.: Υπάρχουν γενεσιουργικές αιτίες που δημιουργούν αυτές τις δυσκολίες;
Β.Ζ.: Στον αυτισμό δεν υπάρχει ακόμα επιστημονικά μία μελέτη που να μας λέει ακριβώς ποια είναι η αιτία. Ενοχοποιούνται διάφορα πράγματα, εγώ όμως είμαι επιφυλακτικός γιατί το παρεξηγεί ο κόσμος κάτι που ακούει. Θα ‘λεγα να τα εντάξω σε μια πιο μεγάλη ομάδα όπως, η γενετική παρέμβαση του ανθρώπου και η παρέμβαση στη φύση είναι πράγματα τα οποία μεγαλώνουν αυτά τα ποσοστά. Όσο χάνεται δηλαδή η φυσική ζωή, τόσο μεγαλώνουν αυτού του τύπου τα θέματα. Άρα, είναι ξεκάθαρο ότι σχετίζονται αλλά δεν έχουμε έρευνες που να μας λένε “ξέρεις κάτι, αυτό δημιουργεί αυτό”. Δηλαδή έχουν ενοχοποιηθεί και τα εμβόλια, αλλά δεν θέλω να πω τέτοια γιατί τα παρεξηγεί ο κόσμος. Δεν είμαι κατά των εμβολίων να είναι ξεκάθαρο αυτό. Ενοχοποιούνται οι γενετικές παρεμβάσεις που γίνονται, τα πολλά φάρμακα, περιβαλλοντικά ζητήματα, οι πολλές ώρες των παιδιών στα τάμπλετ και στα κινητά. Όλα αυτά έχουν επιπτώσεις στον οργανισμό, είναι ξεκάθαρο. Θα μας τα δείξουν οι έρευνες τα επόμενα χρόνια. Και το τσιγάρο πριν το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο θεωρούνταν ευεργετικό για τον οργανισμό. Σήμερα ξέρουμε ότι ενοχοποιείται για μια σειρά ασθένειες.
Ερ.: Προς επικύρωση αυτών που λέτε, να θυμίσω ότι, συχνά πυκνά ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων βγάζει μία ανακοίνωση ότι, απαγορεύτηκε η διακίνηση του τάδε φαρμάκου κλπ
Β.Ζ.: Τελευταία εγώ άκουσα ένα για το στομάχι που θυμάμαι τον πατέρα μου όλη του τη ζωή να το παίρνει γιατί του έκανε καλό στο στομάχι και τώρα απαγορεύτηκε, μετά από τόσα χρόνια.
Ερ.: Αυτό μας κάνει να ανησυχούμε για όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και μην τρομάζετε οι ειδικοί να εκφράσετε την επιστημονική σας άποψη, όσο κι αν αυτή έρχεται σε κόντρα με κατεστημένα…
Β.Ζ.: Απλά να μην παρεξηγηθούμε. Απλώς λέμε ότι πραγματικά όλα αυτά τα πράγματα επηρεάζουν. Για παράδειγμα, μπαίνουμε σε ένα αεροπλάνο που είναι ένας κλειστός χώρος και παίζουν 50 τηλεοράσεις ταυτόχρονα. Ε, δεν μπορεί να μην μας ενοχλεί αυτή η ακτινοβολία, δηλαδή κάτι θα μας δώσει. Τώρα, πότε, πόσο, δεν τα ξέρουμε ακόμα θα τα μάθουμε σιγά σιγά.
Ερ.: Να πω ότι πάνω σε αυτό γίνονται πολλές συζητήσεις όπως λ.χ. ότι, μπορεί το προσδόκιμο ζωής να μεγάλωσε, αλλά το θέμα είναι τί ποιότητα ζωής έχουμε.
Β.Ζ: Έτσι είναι, σωστά τα λέτε.
Ερ.: Παίζει ρόλο και η διατροφή, τα φυτοφάρμακα….
Β.Ζ.: Συμφωνώ απόλυτα. Είναι όμως ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο αυτό, που αφορά στη διατροφική αλυσίδα η οποία έχει διαταραχθεί. Τι να κάνουμε όμως; Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Το μόνο που θέλω να πω για να κλείσω και να δώσω ένα νούμερο, γιατί είναι πολύ εμφαντικό αυτό το νούμερο για το νησί μας, φέτος το ΚΕΔΑΣΥ Κω έχει προτείνει 95 παράλληλες στηρίξεις στα σχολεία. Καταλαβαίνετε το νούμερο; Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έρθει ένας εκπαιδευτικός για ένα μαθητή. Πριν 12 χρόνια, για να καταλάβετε που δεν υπήρχε Κέντρο στην Κω, αυτό το νούμερο ήταν μηδέν στα σχολεία μας. Δεν υπήρχε καμία παράλληλη στήριξη. Σήμερα προτείνουμε 95 μόνο για το νησί μας. Είναι πάρα πολύ μεγάλο νούμερο και είναι πραγματικές οι ανάγκες, δεν είναι ότι τις ανακαλύψαμε εμείς. Δεν τις δίνουμε με τα κιλά, ούτε ανακαλύπτουμε αυτές τις δυσκολίες. Υπάρχουν δυσκολίες και γι’ αυτό τις δώσαμε.
Ερ.: Τα προηγούμενα χρόνια δηλαδή, πολλά παιδιά μεγάλωσαν χωρίς αυτή την παράλληλη στήριξη με αποτέλεσμα να γίνουν ενήλικες με προβλήματα. Έχει καταρριφθεί πιστεύω αυτός ο μύθος που λέει ότι, αυτό το παιδί είναι «χαζό», δεν καταλαβαίνει ή δεν «παίρνει» τα γράμματα. Στην ουσία υπάρχει πρόβλημα.
Β.Ζ.: Ε, αυτό είναι ξεκάθαρο πλέον. Νομίζω ότι αυτό το έχει καταλάβει η κοινωνία, ότι αυτό που λέγαμε παλιά ότι δεν παίρνει τα γράμματα δεν ισχύει. Πρέπει να βρούμε τη δυσκολία που έχει το κάθε παιδί. Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Όλα τα παιδιά μπορούν να μάθουν, δεν θα βαρεθώ να τα λέω αυτά, αρκεί να βρούμε τι τα εμποδίζει να μάθουν, να σεβαστούμε το δικό τους ρυθμό και να τους τα δώσουμε με τον τρόπο που θα είναι πιο εύκολα γι’ αυτούς να το μάθουν. Κι αν αυτά τα τηρούμε θα μάθουν όλοι. Αλλιώς θα προσπαθούμε με έναν τρόπο να προσαρμόσουμε όλους να μάθουν με τον ίδιο τρόπο. Αυτό δεν γίνεται. Δεν μπορούν να μάθουν όλοι με τον ίδιο τρόπο.
Ερ.: Ανοίγετε ένα άλλο κεφάλαιο που θα το συζητήσουμε όμως άλλη φορά. Παράδειγμα, σε μία τάξη που υπάρχουν 25 παιδιά, ο δάσκαλος είναι υποχρεωμένος να βγάλει μία συγκεκριμένη ύλη σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, μη εξετάζοντας από πού προέρχεται κάθε παιδί, τι αντιμετωπίζει κ.λ.π.
Β.Ζ.: Μεγάλο κεφάλαιο αυτό και μπορούμε να το συζητήσουμε εξειδικευμένα τώρα που θα έχουμε περισσότερο χρόνο και να τα δημοσιεύσουμε σε συνέχειες στην εφημερίδα.
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ