«Η συντήρηση του οδικού δικτύου, είναι μία από τις βασικές αρμοδιότητες της περιφέρειας νοτίου Αιγαίου. Είναι στον πυρήνα των αρμοδιοτήτων της και όταν μιλάμε για οδική συντήρηση δεν μιλάμε μόνο για την κλασική συντήρηση αλλά για έργα αναβάθμισης με γνώμονα πάντα τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Δεν είναι μόνο μια δράση, είναι ένα πλέγμα παράλληλων και συμπληρωματικών δράσεων που αφορούν τόσο τεχνικά έργα όσο υπηρεσίες, όσο και μελέτες.
Αφορούν σε δράσεις που είτε έχουν ολοκληρωθεί, σε δράσεις που είναι σε φάση υλοποίησης, καθώς και στις δράσεις που έχουν σχεδιαστεί και μελετών.
Θα το χωρίσω σε 4 ενότητες για να έχουμε και ένα σκελετό.
Ας ξεκινήσουμε από τα κλασικά τεχνικά έργα, τις εργολαβίες.
Την τελευταία τριετία - τετραετία έχουνε σχεδόν ολοκληρωθεί. Είναι μια εργολαβία με τίτλο, αποκατάσταση συντήρηση επαρχιακής οδού υπ’ αριθμόν 2 νήσου Κω από το Ασκληπιείο μέχρι το Μαστιχάρι, η σήμανση επαρχιακού οδικού δικτύου Κω - Κεφάλου και Κω - Άγιος Φωκάς, η αποκατάσταση βλαβών επαρχιακής οδού Κως - Κέφαλος, καθώς και αποκατάσταση βλαβών επαρχιακής οδού Κως - Θερμά. Αυτές ήταν εργολαβίες των 700, των 200 και των 200 περίπου χιλιάδων ευρώ.
Πλέον αυτών όμως, έχει ολοκληρωθεί ως φυσικό αντικείμενο, δεν έχει παραληφθεί όμως, μια πάρα πολύ μεγάλη εργολαβία που έχει να κάνει με το έργο του ηλεκτροφωτισμού του οδικού δικτύου, ένα έργο με μήκος 30 km, τοποθετήθηκαν περίπου 15 km στηθαία και έχουν γίνει περίπου 40 km διαγραμμίσεις. Είναι ένα έργο για το οποίο είμαστε περήφανοι, είναι ένα έργο το οποίο είχε προϋπολογισμό 5 εκατομμύρια. Είμαστε στη φάση ολοκλήρωσης, έχει ολοκληρωθεί. Την προηγούμενη εβδομάδα ολοκληρώθηκε και ένα τελευταίο τμήμα που το επισκεφτήκαμε. Δεν έχει παραληφθεί, γιατί θα δείτε σε κάποια σημεία να υπάρχουν κάποιες μικρές εκκρεμότητες, είτε σε επίπεδο αποκατάστασης σκαμμάτων, είτε σε επίπεδο κάποιων στηθαίων που υπολείπονται να τοποθετηθούν, αλλά στο επόμενο χρονικό διάστημα θα ολοκληρωθεί και αυτό.
Και φτάνουμε στις 2 γνωστές σε πολλούς εργολαβίες, τριετούς συντήρησης. Είναι οι εργολαβίες με τίτλο, τριετής συντήρηση οδικού δικτύου αρμοδιότητας περιφέρειας Ν. Αιγαίου κεντρικού οδικού άξονα νήσου Κω, με προϋπολογισμό 2 εκ. ευρώ και η τριετής συντήρηση του οδικού δικτύου αρμοδιότητας περιφέρειας Ν. Αιγαίου δευτερευόντων οδικών αξόνων νήσου Κω και οδικού δικτύου νήσου Νισύρου με προϋπολογισμό 2,5 εκ. ευρώ.
Τι γίνεται με αυτές τις 2 εργολαβίες;
Αυτές οι 2 εργολαβίες ανήκουν σε μια ομάδα, σε μια οικογένεια εργολαβιών συντήρησης σε όλο το Νότιο Αιγαίο οι οποίες ξεκίνησαν να σχεδιάζονται και να μελετούνται το 2020. Το 2021 δημοπρατήθηκαν και υπογράφηκαν και οι σχετικές εργολαβικές συμβάσεις. Σε αυτές τις 2 εργολαβίες βάλαμε και καινοτόμες δράσεις που δεν υπήρχαν στις κλασικές εργολαβίες συντηρήσεις μέχρι τώρα, επιγραμματικά μόνο θα πω ότι υπήρχε υποχρέωση του αναδόχου τεχνικών επιθεωρήσεων σε όλο το οδικό δίκτυο, δηλαδή, δεν ήταν μόνο οι υπηρεσιακοί που κάνανε τις αυτοψίες τις οποίες οφείλουν να τις κάνουν από τη νομοθεσία και τις κάνουν, επιπλέον αυτών και ο εργολάβος καθίσταται κύριος συνυπεύθυνος στη διαπίστωση βλαβών, καθώς και τη λογική της τριετούς συντήρησης, όχι ως χρόνος που χρειάζεται για να υλοποιήσει όλες τις επεμβάσεις, αλλά ως χρόνος στον οποίο χρειαζόμαστε να έχουμε έναν εργολάβο εγκατεστημένο στο οδικό δίκτυο και να αντιμετωπίζει άμεσα οτιδήποτε και να συμβεί σε αυτό το οδικό δίκτυο.
Εδώ είχαμε την ατυχία όμως, ο ανάδοχος των συγκεκριμένων εργολαβιών να μην ανταποκριθεί. Δεν ανταποκρίθηκε στις συμβατικές του υποχρεώσεις. Η υπηρεσία μας εξάντλησε όλα τα περιθώρια αντιλαμβάνοντας και τις αντικειμενικές δυσκολίες που πολλές φορές μπορεί και να υπήρχαν είτε λόγω του cοvid, είτε λόγω της κρίσης που εν τω μεταξύ υπήρχε. Παρόλα αυτά ο ανάδοχος μέχρι και τελευταίας στιγμής δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί και η υπηρεσία μας έφθασε στο τελευταίο στάδιο που επιτρέπεται βάσει του θεσμικού πλαισίου δημοσίων έργων, δηλαδή, στην έκπτωση του αναδόχου.
Πρόσφατα, πριν περίπου ένα μήνα, ολοκληρώθηκε η διοικητική διαδικασία έκπτωσης, της αποξένωσης πλέον του αναδόχου από τα συγκεκριμένα έργα, μετά από σχετικές αποφάσεις της αποκεντρωμένης διοίκησης Αιγαίου.
Τώρα μόνο έχουμε το δικαίωμα να προχωρήσουμε σε άλλη διαδικασία ανάθεσης, γιατί υπήρχε μέχρι τώρα και το εύλογο ερώτημα, γιατί αφού βλέπουμε ότι δεν ανταποκρίνεται ο ανάδοχος δεν προχωράμε σε μια άλλη ανάθεση κάποιων συγκεκριμένων αντικειμένων για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε κλαδέματα, σε αποκαταστάσεις βλαβών κ.λ.π.;
Αυτό θα αποτελούσε κατάφωρη παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, όπως ονομάζεται, των δημοσίων συμβάσεων. Το θεσμικό πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων είναι πολύ επίκαιρο και συγκεκριμένο: όσο υπάρχει εργολάβος στο οποίο έχουν ανατεθεί κάποια συγκεκριμένα αντικείμενα, δεν έχεις το δικαίωμα να αναθέσεις τα ίδια αντικείμενα σε άλλον εργολάβο. Πρέπει πρώτα να αποξενωθεί από το έργο και προσέξτε εδώ επειδή υπάρχει και ένα φοβικό σύνδρομο πολλές φορές στην έκπτωση του αναδόχου δεν μιλάμε για πλήρη εκκαθάριση όλων των τυχόν απαιτήσεων που έχει ένας εργολάβος.
Μιλάμε για αυτή τη διοικητική διαδικασία η οποία ολοκληρώθηκε τον τελευταίο μήνα με τις χωριστικές πλέον αποφάσεις της αποκεντρωμένης διοίκησης που μας δίνουν πλέον το δικαίωμα να προχωρήσουμε σε νέες αναθέσεις ή σε νέα ανάθεση για το κομμάτι του τεχνικού έργου της συντήρησης του οδικού δικτύου.
Σε αυτό το σημείο θέλω να προχωρήσω σε μια άλλη ενότητα κατά κάποιο τρόπο ενός σχεδιασμού που είχαμε κάνει που όχι το κλασικό τεχνικό έργο πολύ που όλοι γνωρίζουμε, αλλά την υπηρεσία στοιχειώδους συντήρησης. Με λίγα λόγια αυτό είναι η λειτουργία βλαβοληπτικού κέντρου εικοσιτετράωρης λειτουργίας και η καθημερινή λειτουργία επιθεώρησης και άμεσης επέμβασης. Με λίγα λόγια, είναι αυτό που μπορεί να έχουν δει κάποιοι εκ των παρευρισκομένων σε άλλα μεγάλα οδικά δίκτυα στην υπόλοιπη Ελλάδα, βλέπει Εγνατία, όπου υπάρχει ένα βανάκι άμεσης επέμβασης που μπορεί είτε να απομακρύνει ένα χαλασμένο όχημα, είτε να κλείσει μια λακκούβα με περιορισμένο τεχνικό αντικείμενο, πλην όμως άμεσης επέμβασης.
Αυτό ήτανε μια καινοτόμος σε δράση την οποία είχαμε σχεδιάσει, είχαμε κουραστεί πάρα πολύ για αυτό γιατί ήταν κάτι καινούργιο που γινότανε στα δημόσια έργα, πλην όμως εκεί τι έγινε; Αυτή η αντίστοιχη υπηρεσία, πριν προχωρήσουμε στη συμβασιοποίηση της Κω, είχε ήδη αναφερθεί σε κάποιο ανάδοχο στη Ρόδο, ο οποίος επίσης απέτυχε να εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις.
Έχοντας λοιπόν την εμπειρία από τον ανάδοχο της Ρόδου, ο οποίος δεν μπορούσε να ανταποκριθεί και επειδή ήταν ο μοναδικός συμμετέχων οικονομικός φορέας στη διαγωνιστική διαδικασία της Κω, παγώσαμε τη διαγωνιστική διαδικασία. Δεν συμβασιοποιήσαμε τη Ρόδο και την Κω. Παρεμπιπτόντως, ούτε στη Ρόδο έχει πληρωθεί ούτε 1 ευρώ, γιατί εξαρχής όταν αντιληφθήκαμε ότι αποτυγχάνει να ανταποκριθεί αμέσως η υπηρεσία πάγωσε τις πληρωμές και σταμάτησε και την υπογραφή της σύμβασης της Κω.
Τώρα γιατί σας τα λέμε αυτά; Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι ήταν ένας σχεδιασμός εσωτερικός ο οποίος δεν προχώρησε. Ναι, αυτός όμως ο σχεδιασμός αφορούσε ένα ποσό τρεισήμισι εκατομμύρια ευρώ, τα οποία δεν έχουν διατεθεί. Άρα τι γίνεται; Υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα ανεκτέλεστο υπόλοιπο από τις εργολαβίες τις προηγούμενες που ανέφερα και αυτό είναι τεσσερισήμισι εκατομμύρια ο προϋπολογισμός μείον 600 χιλιάρικα, γιατί όλη η απορρόφηση του αναδόχου ήταν 600 χιλ ευρώ.
Άρα, μένουν περίπου γύρω στα τέσσερα εκατομμύρια από τα τεχνικά έργα και γύρω στα τρεισήμισι εκατομμύρια από τη στοιχειώδη συντήρηση του οδικού δικτύου Κω. Αυτά τα 2 ποσά, ο σχεδιασμός μας είναι να αποτελέσουν ένα άθροισμα ενός ενιαίου πλέον προϋπολογισμού και να αποτελέσει προϋπολογισμό για ένα νέο έργο που θα αφορά συνολικά την οδική συντήρηση του νησιού της Κω. Θα πάμε πλέον σε ένα τεχνικό έργο για να θεραπεύσουμε και δομικά προβλήματα του οδικού δικτύου, αλλά και να έχουμε και το περιθώριο των άμεσων επεμβάσεων. Αυτό σε ότι αφορά τα τεχνικά έργα και τις υπηρεσίες.
Πάμε τώρα στις μελέτες
Είμαστε σε αυτή τη φάση. Στην παραλαβή της μελέτης απορροής ομβρίων υδάτων στο τρίτο περίπου χιλιόμετρο της επαρχιακής οδού Κως - Κέφαλος, είναι στο ύψος του Σκλαβενίτη. Εκεί παρατηρείται τους χειμερινούς μήνες η συγκέντρωση ομβρίων υδάτων και το πρόβλημα δεν είναι μόνο όταν έχεις την έντονη βροχόπτωση, είναι ότι εγκλωβίζεται το νερό και καθυστερεί πάρα πολύ απομάκρυνση του.
Σε εκείνο το σημείο έχουμε αναθέσει μελέτη. Ήδη το παραδοτέο της εν λόγω μελέτης βρίσκεται στα χέρια της υπηρεσίας μας. Πριν από 15 μέρες παραδόθηκε από τον ανάδοχο μελετητή και θα προχωρήσουμε να ενσωματώσουμε το φυσικό αυτό αντικείμενο στην προηγούμενη εργολαβία που σας είπα. Είναι έτοιμο δηλαδή το μελετητικό αντικείμενο να μπει κατευθείαν ως φυσικό αντικείμενο, ως τεχνικό αντικείμενο της εργολαβίας την οποία σχεδιάζουμε να αποτελέσει πλέον μια ενιαία εργολαβία συντήρησης.
Είμαστε πολύ περήφανοι και για μια ακόμα μελέτη, μία από τις μεγαλύτερες μελέτες που έχουν δημοπρατηθεί, δεν δημοπρατούνται εύκολα μελέτες στην Ελλάδα τόσο μεγάλες.
Είναι μια μελέτη με προϋπολογισμό, με προεκτίμηση αμοιβής 1.750.000 ευρώ.
Για ποια μελέτη μιλάμε; Μιλάμε για τη μελέτη της βελτίωσης από την πόλη της Κω μέχρι το αεροδρόμιο.
Είναι ένας οδικός άξονας που τον ξέρετε καλύτερα από μένα. Είναι ένας πάρα πολύ κεντρικός άξονας, ο οποίος όμως, έχει ίσως και το ρεκόρ στο οδικό δίκτυο τουλάχιστον του Νοτίου Αιγαίου που γνωρίζω με πάρα πολλές παράτυπες και παράνομες κυκλοφοριακές συνδέσεις και συμβολές οδών, οι οποίες προκαλούν τεράστιο πρόβλημα λόγω των αριστερών στροφών εισόδου και εξόδου στο οδικό δίκτυο.
Αυτά τα ευρήματα θα προσπαθήσουμε στο πλαίσιο της μελέτης αυτής να τα θεραπεύσουμε καθώς και προβλήματα ορατότητας τα οποία έχουμε εντοπίσει, καθώς και προβλήματα οδηγικής ασάφειας που παρατηρούνται στο οδικό δίκτυο με αυξομειώσεις του πλάτους της λωρίδας και με μη σταθερή διατομή. Κάθε οδός, ανάλογα με την ταχύτητα μελέτης της οδού, πρέπει να έχει μια συγκεκριμένη διατομή. Λοιπόν στην Κω δεν εφαρμόζεται η συγκεκριμένη διατομή, δεν υπάρχει μια ομοιομορφία στο οδικό δίκτυο.
Επίσης είμαστε πολύ περήφανοι και για κάτι ακόμα, μια πρωτοβουλία της περιφέρειας Ν Αιγαίου που περιλαμβάνει και το νησί της Κω. Η πρωτοβουλία αυτή αφορά την προγραμματική σύμβαση της περιφέρειας Ν. Αιγαίου με το Ινστιτούτο Μεταφορών. Είναι ένα ινστιτούτο του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης. Είναι εθνικός φορέας οδικής ασφάλειας. Είναι ο επίσημος σύμβουλος του κράτους σε θέματα οδικής ασφάλειας. Ήταν λοιπόν, πρωτοβουλία της περιφέρειας να πλησιάσει το Ινστιτούτο Μεταφορών, τον καθ’ ύλην αρμόδιο, τον επίσημο φορέα και να μας βοηθήσει ως τεχνικός σύμβουλος στα θέματα οδικής ασφάλειας. Γιατί για μας τρία είναι τα ζητούμενα, όπως λέω πολλές φορές στους συναδέλφους μου και γίνομαι και γραφικός: η οδική ασφάλεια, η οδική ασφάλεια και η οδική ασφάλεια.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό για μας. Πιστέψτε μας, πιστέψτε με, είναι από τα θέματα που μας έχουν απασχολήσει πάρα πολύ όλους τους υπαλλήλους και σε αυτό το σημείο θέλω να ευχαριστήσω πάρα πολύ και τους συναδέλφους στο επαρχείο της Κω, τους μηχανικούς που υπηρετούν, τόσο το τμήμα των τεχνικών έργων όσο και στο τμήμα υποστήριξης μικρών δήμων που κάνουν μια υπέροχη δουλειά, μας δίνουν πάρα πολύ υλικό, το οποίο έχει αποτελέσει υλικό για να ενσωματωθεί στο αντικείμενο των μελετών που σας είπα, καθώς και των έργων που σχεδιάζουμε να δημοπρατήσουμε.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Ινστιτούτο Μεταφορών έχει ήδη εντοπίσει τα μελανά σημεία του οδικού δικτύου που εμφανίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα, έχουν ομαδοποιηθεί αυτά τα επικίνδυνα σημεία. Εδώ μια μικρή παρένθεση. Δυστυχώς στην Κω δεν είχαμε το επίπεδο συνεργασίας που θα θέλαμε με την τροχαία. Αντίστοιχα στη Ρόδο μας διαθέσανε τα δελτία οδικών τροχαίων ατυχημάτων, τα οποία αποτέλεσαν μια αντικειμενική βάση διαπίστωσης των επικίνδυνων σημείων. Δυστυχώς, η τροχαία της Κω δεν τηρούσε, μάλλον θεωρώ ότι αυτός ήταν ο λόγος που δεν μας διατέθηκαν ποτέ τα συγκεκριμένα στοιχεία. Παρ όλα αυτά πλησιάσαμε φορείς και επιβεβαιώθηκαν πολλά από τα σημεία που είχαμε εντοπίσει ως επικίνδυνα, αλλά πλέον έχουμε μια συστηματική και επιστημονική καταγραφή.
Ποιο είναι το επόμενο βήμα;
Το Ινστιτούτο Μεταφορών θα μας προτείνει δράσεις, θα μας κάνει μία προτεραιοποίηση, όχι γιατί ο οποιοσδήποτε νομίζει ότι εκεί πρέπει να πέσουν τα χρήματα. Έχουμε πλέον μια αντικειμενική βάση, μια επιστημονική βάση διάθεσης των χρημάτων, γιατί το κλειδί στην οδική ασφάλεια είναι η προτεραιοποίηση, από πού ξεκινάμε, καθώς και οι επεμβάσεις χαμηλού κόστους υψηλής ωφέλειας. Υπάρχουν φτηνές επεμβάσεις οι οποίες θα μπορέσουν να αναβαθμίσουν πάρα πολύ το επίπεδο της οδικής ασφάλειας. Έχουμε να κάνουμε με εξασφάλιση ορατότητας, καθώς και με άλλες τέτοιου τύπου επεμβάσεις.
Γιατί μόνο 50 km το όριο ταχύτητας
Μια από τις διαπιστώσεις του Ινστιτούτου Μεταφορών, την οποία γνωρίζουμε όλοι απλά είναι καλό να την ακούμε και από επιστημονικά χείλη είναι ότι, βασική παράμετρος σε όλα τα οδικά ατυχήματα, είναι η παράμετρος ταχύτητα.
Ανάλογα με τις αντικειμενικές και πραγματικές συνθήκες που υπάρχουν σε κάθε οδικό δίκτυο, υπάρχει και ένα όριο ταχύτητας. Αυτή τη στιγμή στο οδικό δίκτυο του νησιού της Κω, έτσι όπως είναι ακριβώς, το όριο ταχύτητας το οποίο με ασφάλεια μπορούν και πρέπει να κινούνται οι οδηγοί, είναι τα 50 km την ώρα.
Θα ήθελα να πω για δύο σφάλματα που έκανε η υπηρεσία. Το πρώτο ήταν ότι καθυστερήσαμε να περιορίσουμε το όριο ταχύτητας στα 50 km την ώρα. Έπρεπε να το είχαμε κάνει έτη πριν και το δεύτερο είναι ότι υπάρχουν κάποια μικρά σημεία, κάποια λίγα σημεία που ακόμα δεν έχουν τα 50 km την ώρα.
Αυτό είναι το όριο ταχύτητας που οι πραγματικές και αντικειμενικές συνθήκες της οδού, των γεωμετρικών χαρακτηριστικών των οδών της Κω, επιβάλλουν να θέσουμε ως ανώτατο όριο κίνησης των οχημάτων.
Και κυρίως για τις παράνομες κυκλοφοριακές συνδέσεις, για τις παράνομες συμβολές οδών. Αν δεν λυθεί αυτό το πρόβλημα και τα 50 km την ώρα, πιστέψτε με, πολλές φορές είναι υπερβολικά.
Και είναι ένα θέμα το οποίο δεν φοβόμαστε να το θίξουμε γι αυτό κιόλας προχωρήσαμε στην ανάθεση αυτής της μελέτης που σύμφωνα με τη διεξαγωγή της διαγωνιστικής διαδικασίας, αναμένεται τον επόμενο μήνα να έχουμε και προσωρινό ανάδοχο.
Επίσης, εξετάζουμε την κατασκευή κυκλικών κόμβων για το περιθώριο αναστροφών που δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή στο δίκτυο, εξετάζουμε τη δυνατότητα ανάπτυξης service road (δρόμος εξυπηρέτησης) κυρίως για καταστήματα, και μετά την τοπογραφική αποτύπωση, θα εξετάσουμε τι εύρος δρόμου έχουμε για να μπορέσουμε να κατασκευάσουμε κάποιον τέτοιο δρόμο. Συν αυτόν τον δρόμο, θα εξετάσουμε την κοινή κυκλοφοριακή σύνδεση, η οποία δεν λύνει τις αριστερές στροφές, αλλά μειώνει την είσοδο και την έξοδο από το οδικό δίκτυο».
φώτο: BHMA TΗΣ ΚΩ
