Χρόνια τώρα παρακολουθούμε τις προσπάθειές σου να προβάλεις με κάθε τρόπο το όνομα του πατέρα σου. Αν και η επαναφορά του ίδιου θέματος κουράζει, θα έλεγα, τον νοήμονα αναγνώστη, οφείλω να ομολογήσω πως είναι αξιέπαινη η σχέση και ο σεβασμός προς τον πατέρα σου. Κάθε Ιούλιο τελείς επιμνημοσύνους δεήσεις με την παρουσία του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη μας και το δημοσιεύεις (ενώ κατά τη γνώμη μου είναι προσωπική - οικογενειακή σου υπόθεση) και ταυτόχρονα δημοσιεύεις εγκωμιαστικά λογύδρια. Καθιερώνεις υποτροφίες επ’ ονόματί του. Αναδημοσιεύεις παλαιότερα επαινετικά κείμενα που τον αφορούσαν. Επιστρατεύεις συμπατριώτες μας να γράψουν και να εξάρουν τις αρετές του και όλη την θετική προσφορά του. Όλες αυτές οι παρασκηνιακές κινήσεις σου είναι, θα έλεγα, τέλεια μεθοδευμένες και φυσικά αποβλέπουν στην αποκατάσταση και εμμέσως πλην σαφώς στην τιμή εκ μέρους του Δήμου. Κοντολογίς, θα έλεγα, πως ο στόχος σου είναι ξεκάθαρος, καθώς και το αίτημά σου μέσω τρίτων: να δοθεί το όνομα του πατέρα σου σε ένα δρόμο της Κώ.
Δεν αμφισβητώ τα όσα θετικά έχουν δημοσιευθεί για τον πατέρα σου, που πέραν του ευειδούς εξωτερικού του παραστήματος, διέθετε και ανάλογο εσωτερικό κάλλος, που εκδηλωνόταν με πατριωτικά, φιλάνθρωπα και φιλόξενα συναισθήματα. Όσοι όντως έγραψαν για τον αείμνηστο Σταμάτη Μανούση τον περιγράφουν με τα καλύτερα φωτεινά χρώματα. Κατά την γνώμη μου όμως δεν λένε ολόκληρη την αλήθεια, αλλά την μισή (κατά τους Ιησουίτες). Αυτή όμως η μισή που αποκρύπτεται έχει την δύναμη να αμαυρώσει, δυστυχώς, όλα τα παραπάνω. Αναφέρομαι στην λέξη «Αποστασία» (του 1965 – 66) που δεν την σχολιάζει κανείς, η οποία όμως έστρωσε τον δρόμο στην Δικτατορία του 1967 με συνέπεια την εθνική συμφορά της Κύπρου. Την θεωρείτε άραγε τόσο ασήμαντη ώστε να την αγνοείτε ή τόσο σημαντική ώστε να την αποκρύπτετε συνειδητά και επιμελώς, φοβούμενοι πως θα είναι ανυπέρβλητο εμπόδιο για τον στόχο σας. Αυτό όμως είναι καθαρή παραχάραξη της πολιτικής ιστορίας του τόπου μας. Συνήθως ο Δήμος τιμά ανθρώπους καταξιωμένους στην συνείδηση των δημοτών του με έργα πατριωτικής ευποιίας. Η δημόσια τιμή δεν είναι θέμα διαφήμισης και δημοσίων σχέσεων. Πέρασες καμιά φορά από τους καφενέδες των χωριών μας να ρωτήσεις τους απλούς ανθρώπους τί γνώμη είχαν για τον πολιτικό Σταμάτη Μανούση; Και μιλάμε για εποχές που οι άνθρωποι ήταν ακόμα αχάλαστοι, αγνοί και κυρίως έντιμοι ιδεολόγοι με σταθερά τα πολιτικά πιστεύω τους. Από τους καφενέδες των ανδρών η πολιτική επικαιρότητα μεταφερόταν στις οικογενειακές ‘ποσπερίδες και εμείς τα παιδιά ακούγαμε φράσεις, όπως, για παράδειγμα, «μας πούλησε ο Μανούσης» χωρίς να καταλαβαίνομε τότε, αλλά που συνειδητοποιούμε τώρα που μεγαλώσαμε. Ο ίδιος ο Λαός της Κω που σήκωνε το όχημα στο οποίον επέβαινε ο υποψήφιος βουλευτής Σταμάτης Μανούσης, ο ίδιος Λαός τον αποδοκίμασε μετά την αποστασία. Και ναι μεν η λέξη αποστασία ακουστικά είναι μια λέξη ουδέτερη, ενδεχομένως μάλιστα και ακατανόητη από τους πολλούς. Σημασιολογικά όμως σημαίνει προδοσία, βαρειά λέξη για τους ψηφοφόρους εκείνης της εποχής. Θα μου επιτρέψεις να σου αναφέρω εδώ δύο μόνο παραδείγματα, ένα από την Καινή Διαθήκη και ένα από την Αρχαιότητα: Ο Ιούδας αποστάτησε- πρόδωσε για τριάκοντα αργύρια. (Ασφαλώς δεν γνωρίζω τους λόγους για τους οποίους αποστάτησε ο Σταμάτης Μανούσης).
Ο δε στρατηγός των Λακεδαιμονίων Παυσανίας την περίοδο που οι Πέρσες λεηλατούσαν την Ελλάδα και η εγχώρια κατάσταση ήταν πολύ ταραγμένη, αφού έλαβε από τον Ξέρξη 500 τάλαντα χρυσού «έμελλε προδιδόναι την Σπάρτην». Ο πατέρας του όμως Κλεόμβροτος μόλις το πληροφορήθηκε, τον κυνήγησε μαζί με τους συμπατριώτες του μέχρι τον ναό της θεάς Αθηνάς, όπου είχε καταφύγει, έφραξαν τις πόρτες του ναού με πέτρες για να μη δραπετεύσει, και τις φρουρούσε με τη γυναίκα του μέχρι που πέθανε ο γιός τους από λιμό (πείνα). Και τότε η ίδια η μητέρα «αείρασα, υπέρ τους όρους έρριψεν» (η ίδια η μάνα του τον σήκωσε στους ώμους της και τον πέταξε έξω από τα σύνορα της πατρίδας τους). Πολύ ακραίο, θα μου πείτε, και κυρίως ότι αφορά την προδοσία της πατρίδας και όχι των ψηφοφόρων. Συμφωνώ. Ο απόηχος όμως της λέξης προδοσία σ’ οποιαδήποτε μορφή της παραμένει ζωντανός μέχρι σήμερα.
Κλείνοντας το θέμα της αποστασίας ομολογώ ότι λυπούμαι ειλικρινά που σε λύπησα, αλλά έχω μάθει να υπηρετώ την αλήθεια και μόνο την (φιλτάτη κατά Πλάτωνα) αλήθεια. Επιπλέον έχω πάντα στη ζωή μου πρότυπα ιστορικά που διακρίθηκαν για την τόλμη, την παρρησία και το υπερήφανο πνεύμα της ελευθερίας, όπως για παράδειγμα: ο ηγούμενος της Ι. Μονής Αγ. Γεωργίου Εγκρεμού της νήσου Χάλκης των Πριγκηποννήσων Προκόπιος Αράπογλου ήταν γνωστός στον τότε σουλτάνο Μαχμούτ, ο οποίος μάλιστα πολλές φορές επισκεπτόταν την Χάλκη για αναπαυτική απόδραση. Κάποια φορά πήγε σε ώρα που διαρκούσε η πανηγυρική Θεία Λειτουργία (23 Απριλίου 1818;). Προχώρησε με σκοπό να εισέλθει στο Ιερό Βήμα από την Ωραία Πύλη προκειμένου να χαιρετίσει τον ηγούμενο. Ο Προκόπιος όμως σεβόμενος τον θεσμό που υπηρετούσε στάθηκε λεβέντικα στην Ωραία Πύλη ανοίγοντας διάπλατα τα χέρια του για να τον εμποδίσει να περάσει και συγχρόνως του ψιθύρισε μια φράση από το Κοράνιο ανάλογη με τη δική μας πως δεν επιτρέπεται η είσοδος σε κανένα μη ιερωμένο. Ο σουλτάνος αιφνιδιάστηκε, έκανε μεταβολή και βγήκε. Το εκκλησίασμα πάγωσε και όλοι περίμεναν την απόφαση του αποκεφαλισμού του ηγουμένου που τόλμησε να σηκώσει το ανάστημά του στον σουλτάνο. Δεν συνέβη όμως αυτό. Σε λίγες μέρες ξαναπήγε ο σουλτάνος προσφέροντας στον ηγούμενο μια μπρούτζινη επιγραφή από το κοράνιο με ωραιότατα αραβικά γράμματα «εν τη ευθύτητι η σωτηρία».
Γι αυτό και εγώ, αγαπητέ Νίκο, προτίμησα την έμπροσθεν γνώμη μου παρά τον όπισθεν σχολιασμό αρκετών κοινών γνωστών μας.