Πρόκειται για ένα μείζον θέμα, για το οποίο έχουν αποφανθεί τα ισραηλινά δικαστήρια, όπου δικαστήριο του Τελ Αβίβ έκρινε, ότι ένα σχολείο μπορεί να απαγορεύσει την προσέλευση στην εργασία και να μην καταβάλει μισθό σε εργαζομένους που αρνούνται να εμβολιαστούν και παράλληλα δεν δέχονται να υποβάλλονται τακτικά σε τεστ.
Αντίστοιχη υπόθεση εκκρεμεί και στην ελληνική Δικαιοσύνη, ενώ υπάρχει και μεγάλο ενδιαφέρον από πλευράς τουριστικών επιχειρήσεων και εργαζόμενων στον Τουρισμό, ενόψει και της νέας σεζόν.
H απόφαση του ιταλικού δικαστηρίου, αφορά νοσηλευτές σε νοσηλευτικό ίδρυμα ασθενών ηλικιωμένων, που αρνήθηκαν να εμβολιαστούν.
Το δικαστήριο έθεσε ως προτεραιότητα την προστασία των ίδιων των εργαζόμενων από ενδεχόμενη μόλυνση και την υποχρέωση του εργοδότη να προστατεύει την υγεία των εργαζομένων, βασιζόμενο σε άρθρα της ιταλικής νομοθεσίας, που υπάρχουν και στην ελληνική.
Οι εργαζόμενοι με μονομερή απόφαση του εργοδότη τέθηκαν σε κανονική άδεια και αυτοί προσέφυγαν στην Δικαιοσύνη, η οποία όμως δικαίωσε τον εργοδότη, ότι δηλαδή ορθώς έπραξε.
Το ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ απευθύνθηκε στον Ιωάννη Γκιτσάκη, δικηγόρο Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στις Συμβάσεις Παραχώρησης και ΣΔΙΤ, Διδάκτωρα Διοικητικού Δικαίου και Σύμβουλο τουριστικών επιχειρήσεων και επενδύσεων, προκειμένου να ζητήσει την άποψή του για την απόφαση αυτή.
Ο κ. Γκιτσάκης, γράφει:
“Πρόκειται για την πρώτη από τις πολλές παρόμοιες δικαστικές αποφάσεις που θα μας απασχολήσουν για τα επόμενα χρόνια, μέχρις ότου το ζήτημα κριθεί οριστικά από τα ανώτατα δικαστήρια κάθε χώρας ή ενδεχομένως και από το ΕΔΔΑ.
Από το σκεπτικό της απόφασης, η οποία εκδόθηκε κατόπιν αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων, που ασκήθηκε από νοσηλευτές εργαζόμενους σε νοσηλευτικά ιδρύματα περίθαλψης ασθενών ηλικιωμένων, οι οποίοι εξαναγκάστηκαν από τον εργοδότη τους σε υποχρεωτική λήψη (αμειβόμενης) άδειας αναψυχής, εξάγονται καταρχήν τρία συμπεράσματα:
Ότι τα εμβόλια αποτελούν πρόσφορο και αποτελεσματικό μέσο για την αντιμετώπιση των παθολογικών φαινομένων που προκαλούνται από τη νόσο covid-19, επιφέροντας σημαντική μείωση των θανάτων, όπως προκύπτει από τα δεδομένα χωρών όπως το Ισραήλ και οι ΗΠΑ, όπου έχουν εμβολιαστεί εκατομμύρια άτομα. Συνεπώς, τα εμβόλια συνιστούν αποτελεσματικό μέσο για την προστασία της υγείας και της σωματικής ακεραιότητας των εργαζομένων.
Ότι δεν είναι ακόμα τεκμηριωμένο επιστημονικά, πως τα εμβόλια προστατεύουν και από τη μετάδοση του κορονοϊού. Δεν έχει δηλαδή αποδειχθεί ότι οι εμβολιασμένοι δεν μεταδίδουν τον ιό σε τρίτους μη εμβολιασμένους.
Ότι η απομάκρυνση των εργαζομένων με μονομερή απόφαση του εργοδότη, μέσω της υποχρεωτικής αμειβόμενης άδειας αναψυχής, συνιστά μέτρο που επιβάλλεται από την υποχρέωση του εργοδότη να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία της σωματικής ακεραιότητας των εργαζομένων του. Κρίθηκε, δηλαδή, ότι η παραμονή στην εργασία των συγκεκριμένων (μη εμβολιασθέντων) εργαζόμενων θα συνιστούσε παραβίαση της σχετικής υποχρέωσης του εργοδότη τους να διασφαλίζει την υγιεινή και την ασφάλεια στους χώρους εργασίας. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον σκεπτικό, το οποίο αντιμετωπίζει το ζήτημα, όχι από την πλευρά της προστασίας των ασθενών και των νοσηλευόμενων σε μονάδες υγείας ή φροντίδας ηλικιωμένων, αλλά από την πλευρά της προστασίας των ίδιων των εργαζομένων στις μονάδες αυτές.
Αναπάντητο το βασικό ερώτημα…
Η απόφαση αυτή όμως αφήνει αναπάντητο το κεντρικό νομικό ζήτημα: Το αν μπορεί δηλαδή ο εργοδότης μιας μονάδας υγείας ή φροντίδας ηλικιωμένων να απολύσει εργαζόμενους που θα αρνηθούν να εμβολιαστούν. Ένα νομικό ζήτημα που θα μπορούσε να απασχολήσει και τον κλάδο του τουρισμού (εργαζόμενους σε ξενοδοχεία, πλοία, κρουαζιερόπλοια, αεροπορικές εταιρίες και άλλες τουριστικές επιχειρήσεις).
Οι εργαζόμενοι πρότειναν μεν τον σχετικό ισχυρισμό, ότι δηλαδή επίκειται κίνδυνος αναστολής της σύμβασης εργασίας τους (απόλυσης) χωρίς την καταβολή μισθού, πλην όμως το δικαστήριο έκρινε πως από τα στοιχεία της υπόθεσης δεν προέκυπτε τέτοιος κίνδυνος.
Σε αντίθεση με την ως άνω απόφαση του ιταλικού δικαστηρίου, σε μία αντίστοιχη υπόθεση στο Ισραήλ, το αρμόδιο δικαστήριο του Τελ Αβίβ έκρινε, ότι ένα σχολείο μπορεί να απαγορεύσει την προσέλευση στην εργασία και να μην καταβάλει μισθό σε εργαζομένους που αρνούνται να εμβολιαστούν και παράλληλα δεν δέχονται να υποβάλλονται τακτικά σε τεστ. Στο σκεπτικό της απόφασης του δικαστηρίου τονίζεται ότι η ασφάλεια της υγείας των μαθητών προέχει έναντι των εργασιακών δικαιωμάτων.
Το ζήτημα πάντως αυτό αναμένεται να κριθεί στην ουσία του και από τα ελληνικά δικαστήρια, καθώς φυσικοθεραπευτής του γηροκομείου της Ιεράς Μητρόπολης Ηλείας, του οποίου η σύμβαση λύθηκε με απόφαση του Μητροπολίτη Γερμανού, εξαιτίας της άρνησής του να εμβολιαστεί, προσέφυγε ήδη στο αρμόδιο δικαστήριο εναντίον της εν λόγω απόφασης, επικαλούμενος την ακυρότητα της καταγγελίας της σύμβασής του και στηριζόμενος κυρίως στο επιχείρημα ότι η διενέργεια του σχετικού εμβολιασμού δεν είναι εκ του νόμου υποχρεωτική.
Τέλος, θα πρέπει να επισημάνω και την πρόσφατη νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας, στην απόφαση 2387/2020, με την οποία κρίθηκε ουσιαστικά ως συνταγματικός ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας.
Το ιστορικό της απόφασης δεν συνδέεται με τον εμβολιασμό κατά της covid-19, καθώς αφορούσε στον αποκλεισμό νηπίων από βρεφονηπιακό σταθμό, επειδή δεν είχαν προβεί στον προβλεπόμενο (υποχρεωτικό) από τον Κανονισμό Λειτουργίας των βρεφονηπιακών σταθμών εμβολιασμό. Πλην, όμως, το σκεπτικό του ανωτάτου δικαστηρίου της χώρας είναι γενικό και θα μπορούσε να επαναληφθεί και σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις άρνησης εμβολιασμού κατά της covid-19. Για το λόγο αυτό, η συγκεκριμένη απόφαση είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς προέρχεται από ένα ανώτατο δικαστήριο και δείχνει να αποκρυσταλλώνει τη νομολογία πάνω σε αυτό το ζήτημα, ακόμα και αν ενδεχομένως προηγηθούν ορισμένες αντίθετες αποφάσεις κατώτερων (πολιτικών) δικαστηρίων.
Σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός δεν παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα κατοχυρωμένα από το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.
Αντιθέτως, αποτελεί τον ορισμό της υλοποίησης εκ μέρους του Κράτους του καθήκοντός του να προστατέψει τα συνταγματικά θεμελιώδη δικαιώματα στη ζωή και την υγεία.
Ανάλογη απόφαση είχε εκδοθεί πριν από μερικά χρόνια και από δικαστήριο της Νέας Υόρκης στις ΗΠΑ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, «Το μέτρο του εμβολιασμού, καθ’ εαυτό, συνιστά σοβαρή μεν παρέμβαση στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και στην ιδιωτική ζωή του ατόμου και δη στη σωματική και ψυχική ακεραιότητα αυτού, πλην όμως συνταγματικώς ανεκτή, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) ότι προβλέπεται από ειδική νομοθεσία, υιοθετούσα πλήρως τα έγκυρα και τεκμηριωμένα επιστημονικά, ιατρικά και επιδημιολογικά πορίσματα στον αντίστοιχο τομέα και β) ότι παρέχεται δυνατότητα εξαίρεσης από τον εμβολιασμό σε ειδικές ατομικές περιπτώσεις, για τις οποίες αυτός αντενδείκνυται. Η ως άνω παρέμβαση, εφόσον κρίνεται, σύμφωνα με τεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα, αναγκαία και πρόσφορη για την προστασία της υγείας τόσο των ίδιων των εμβολιαζομένων όσο και τρίτων (λ.χ. βρεφών που δεν έχουν ακόμη εμβολιασθεί, ατόμων που δεν επιτρέπεται για ιατρικούς λόγους να εμβολιασθούν) δεν είναι δυσανάλογη για την επίτευξη του προμνημονευθέντος συνταγματικού δημοσίου σκοπού».
Πρόκειται λοιπόν για ένα νομικό «σήριαλ» με πολλά ακόμα επεισόδια. Αναμένουμε με ενδιαφέρον τη συνέχεια και θα είμαστε εδώ για να τη σχολιάσουμε”.
Πηγή: money-tourism.gr
