Η διοικητική μεταρρύθμιση του Καλλικράτη είχε ως στόχο τον εκσυγχρονισμό της Τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης της χώρας, χωρίς όμως την εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων παρά τη μεταβίβαση πολλαπλών αρμοδιοτήτων που εκχωρήθηκαν στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Και δεν έφταναν όλα αυτά ερχόμαστε σ’ αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα που αντιμετωπίζει η τοπική αυτοδιοίκηση σήμερα, την περικοπή αρχικά των θεσμοθετημένων πόρων (κατά 60%) και στη συνέχεια την μη απόδοση αυτών, τόσο για τις λειτουργικές μας υποχρεώσεις όσο και για τις επενδυτικές ανάγκες. Είχαμε πάγωμα των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων και ο ρυθμός εκταμίευσης των χρηματοδοτούμενων έργων είναι απογοητευτικός.
Βέβαια δεν σταμάτησε εκεί η λογική του κουρέματος των πόρων προχώρησε και σε άλλο επίπεδο στην κατάργηση του ΔΗ.ΦΟ.ΔΩ ένα τεράστιο οικονομικό πλήγμα για τους προϋπολογισμούς των Δήμων της Δωδεκανήσου. Αναλογιστείτε τι σημαίνει απώλεια 3,5 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως από τον προϋπολογισμό του Δήμου .
Προσπαθήσαμε βέβαια όχι να αντισταθμίσουμε αλλά να περιορίσουμε στο ελάχιστο την απώλεια και το κάναμε με την εισαγωγή ενός νέου ανταποδοτικού τέλους - το τέλος της Τουριστικής Ανάπτυξης. Η επιβάρυνση είναι ελάχιστη (σε σχέση με το ΔΗ.ΦΟ.ΔΩ) , όμως απολύτως αναγκαία για να μπορέσει να λειτουργήσει ο Δήμος στο επιθυμητό επίπεδο και να προσφέρει υπηρεσίες ποιότητας στους Δημότες. Γιατί τα χρήματα αυτά επιστρέφουν στους Δημότες μας με την μορφή έργων και δράσεων που στοχεύουν στην τουριστική Ανάπτυξη του Τόπου. Συνεπώς αποδέκτες αυτού του συμβολικού τέλους είναι οι συμπολίτες μας.
Με τις αποφάσεις 405/406/407/409/2015 του Δημοτικού Συμβουλίου προχωρήσαμε σε οριακή μεταβολή των δημοτικών τελών γιατί κρίθηκε απαραίτητο προκειμένου να καλυφθούν οι δαπάνες της υπηρεσίας καθαριότητας και φωτισμού, πρόκειται για ανταποδοτικού χαρακτήρα υπηρεσίες συνεπώς το κόστος τους θα πρέπει να καλύπτεται εξ’ ολοκλήρου.
Μια μεγάλη επιβάρυνση ακόμα είναι η απρόβλεπτη φορολόγηση εσόδων με συντελεστή 26%. Ο Δήμος πλήρωνε τα προηγούμενα χρόνια 36.000,00€ φόρο εισοδήματος ετησίως, σήμερα με τα νέα δεδομένα πληρώνει 350.000,00€, που σημαίνει αφαίρεση πόρων που θα μπορούσαν να καλύψουν ανάγκες και να πραγματοποιηθούν έργα επενδυτικού χαρακτήρα για το Νησί μας.
Κληθήκαμε λοιπόν κυρίες και κύριοι συνάδελφοι να συντάξουμε τον προϋπολογισμό του 2016 του Δήμου μας λαμβάνοντας υπόψη σοβαρά τα δεδομένα που προανέφερα και στα πλαίσια που ορίζει η νομοθεσία περί σύνταξης προϋπολογισμού. Η ΚΥΑ 26945/31-7-2015 παρέχει σαφείς οδηγίες. Και ο φετινός προϋπολογισμός στηρίχθηκε στις βασικές αρχές που πρέπει να τον διέπουν, την Χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, την υπευθυνότητα, την διαφάνεια, την ειλικρίνεια την καθολικότητα και την ειδίκευση των πιστώσεων. Ο προϋπολογισμός έχει διττή έννοια από τη μια είναι ένα εργαλείο δέσμευσης των πολιτικών επιλογών της κάθε Δημοτικής Αρχής και από την άλλη επικυρώνει τη νομιμότητα αυτών που πρόκειται να εκτελεστούν. Ο προϋπολογισμός είναι η κορυφαία πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου γιατί:
- Καθορίζει και οριοθετεί τους στόχους.
- Εξειδικεύει και ποσοτικοποιεί τις τοπικές πολιτικές.
- Αλλά πάνω απ’ όλα είναι εργαλείο διοίκησης.
Για το λόγο αυτό λοιπόν κυρίες και κύριοι συνάδελφοι έχουμε όλοι την υποχρέωση να συμβάλλουμε στην κατάρτιση με προτάσεις ουσιαστικές και υλοποιήσιμες.
Εφαρμόζουμε ένα νέο μοντέλο διοίκησης που στηρίζεται στις αρχές της συμμετοχικής διοίκησης των πολιτών, για αυτό πραγματοποιήσαμε ουσιαστικές συναντήσεις σε όλα τα δημοτικά & κοινοτικά διαμερίσματα. Καταγράψαμε τα προβλήματα κάθε περιοχής και ζητήσαμε από τους τοπικούς φορείς να ιεραρχήσουν τις ανάγκες τους. Βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή και διαβούλευση με τα συμβούλια όλων των διαμερισμάτων. Πρώτη φορά στον ενιαίο Καλλικρατικό Δήμο εφαρμόστηκαν οι διατάξεις του νόμου 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης –Πρόγραμμα Καλλικράτης» περί κατανομής πόρων στις δημοτικές κοινότητες.
Δεν θα μπορούσε λοιπόν με όσα προανέφερα ο φετινός προϋπολογισμός του 2016 να μην είναι λιτός, γιατί μόνο έτσι θα είναι ρεαλιστικός και υλοποιήσιμος.
Το ύψος του ισοσκελισμένου φετινού προϋπολογισμού ανέρχεται σε 61.677.792,55€ αναλύοντας τις κατηγορίες των εσόδων και εξόδων του έχουμε:
ΕΣΟΔΑ
ΤΑΚΤΙΚΑ | 17.524.790,96 |
ΕΚΤΑΚΤΑ | 11.337.657,41 |
ΕΣΟ∆Α ΠΟΕ ΠΟΥ ΒΕΒΑΙΩΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ | 388.400,00 |
ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΑΠΟ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ Π.Ο.Ε. | 23.235.882,48 |
ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΡΙΤΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ ΧΡΗΜΑΤΩΝ | 5.545.061,70 |
ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ | 3.646.000,00 |
ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΟΔΩΝ | 61.677.792,55 |
ΕΞΟΔΑ :
ΕΞΟΔΑ ΧΡΗΣΗΣ | 16.669.235,45 |
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ | 17.260.823,41 |
ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΠΟΕ & ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ | 27.661.431,20 |
ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ | 86.302,49 |
ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΟΔΩΝ | 61.677.792,55 |
Το θεσμικό πλαίσιο κατάρτισης του προϋπολογισμού τα τελευταία χρόνια είναι ιδιαίτερα δεσμευτικό δεν αφήνει περιθώρια για πειραματισμούς. Σαν Δημοτική αρχή που αναλάβαμε πριν ένα χρόνο, θεωρώ ότι πετύχαμε τους στόχους που θέσαμε στον αρχικό μας προϋπολογισμό και αυτό αποδεικνύεται μέσω των ποσοστών υλοποίησης του. Πάνω σ’ αυτά τα δεδομένα στηρίχθηκε και ο φετινός προϋπολογισμός. Η πρόβλεψη για τα ίδια έσοδα δεν είναι πλασματική , τα έσοδα δεν είναι υπερεκτιμημένα, είναι το αποτέλεσμα είσπραξης της προηγούμενης χρονιάς σε συνδυασμό με το φετινό σχεδιασμό.
Ας αναφέρουμε ένα ενδεικτικό παράδειγμα για να έχουμε εικόνα για το τι εννοούμε:
- Στην κατηγορία εσόδων που αφόρα τα λοιπά τέλη και δικαιώματα (ομάδα 04) είχαμε προϋπολογίσει 1.878.924.29€, εισπράξαμε έως τις 11/11/2015 1.893.844,30 υπερκαλύψαμε το στόχο μας και υπολείπονται ακόμα 2 μήνες περίπου.
- Στην κατηγορία εσόδων που αφορά εισπρακτέα υπόλοιπα από βεβαιωθέντα κατά τα προηγούμενα οικονομικά έτη (ομάδα 3) προϋπολογίσαμε 22.525.339,13 η πρόβλεψη για επισφάλεια βάση της ΚΥΑ στα έξοδα 21.398.827,78 δηλαδή είχαμε προϋπολογίσει εισπράξεις 1.126.511,35. Εισπράξαμε 1.167.381,25 και εδώ έχουμε ξεπεράσει το στόχο που θέσαμε. Στο δίμηνο που μένει θα έχουμε υπερκάλυψη κατά πολύ.
- Σε αυτές τις δύσκολες και ασταθείς οικονομικές συγκυρίες υποστηρίζουμε και δρομολογούμε ενέργειες αναγκαίες για ένα Δήμο αυτοδύναμο και ανεξάρτητο.
- Προϋπολογίζουμε για έσοδα ΠΟΕ το μέγιστο, έχουμε όμως σαν στόχο τον διπλασιασμό ή και τριπλασιασμό αυτών.
- Βεβαιώσαμε παλιές οφειλές. Υπήρχαν ανέλεγκτες χρήσεις 5 ετών . Βεβαιώσαμε μέσα στο 2014 την χρήση του 2009 είμαστε στη φάση της βεβαίωσης της χρήσης του 2010 έως το τέλος του χρόνου και για το 2016 θα βεβαιώσουμε 4 χρόνια (2011, 2012, 2013, 2014) ο έλεγχος των οποίων προχωράει.
- Ξεκινήσαμε και προχωράει ο έλεγχος των τετραγωνικών μέτρων των ξενοδοχείων.
- Συγκεντρώσαμε τις εκκρεμότητες παρελθόντων ετών όλων των κοινοτήτων ως προς τους κοινόχρηστους χώρους και η αρμόδια υπηρεσία προχωράει στη βεβαίωση και είσπραξης τους.
- Κάνουμε διορθώσεις στο ΤΑΠ.
- Για την έκδοση δημοτικής ενημερότητας ζητούνται φορολογικά στοιχεία, αυτόματα γίνεται έλεγχος και κατ’ επέκταση είσπραξη και βεβαίωση των τελών που έχουν αποδοθεί.
Όλα αυτά τα έχουμε αναφέρει πολλές φορές, όμως είναι απαραίτητο να τα αναφέρουμε ακόμα μια φορά, για να τονίσουμε τη σημασία τους. Με τον παρόντα προϋπολογισμό βάλαμε το Δήμο σε τροχιά συστηματικής μείωσης των λειτουργικών δαπανών, γιατί θεωρούμε ότι μπορούμε να λειτουργήσουμε, όπως και το έχουμε αναφέρει πολλάκις, στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο με το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Περιορίσαμε στο μισό σχεδόν πολλές λειτουργικές δαπάνες, γιατί σε τέτοιες εποχές κρίσης είναι προκλητικό να γίνεται σπατάλη πόρων για προμήθειες είτε αυτό είναι γραφική ύλη, είτε υλικά καθαριότητας, είτε καύσιμα, είτε ηλεκτρονικός εξοπλισμός. (Το ύψος των λειτουργικών δαπανών χρήσης ανέρχεται στο ποσό 16.669.235,45 €.). Προβλέψαμε δαπάνες παλαιοτέρων ετών ύψους 1.586.000,00 που μας ταλαιπωρούν από την αρχή οι οποίες είναι δύσκολο να πληρωθούν λόγω έλλειψης δικαιολογητικών ή μη τήρησης των διαδικασιών. Πληρώσαμε δαπάνες που αφορούσαν απλήρωτα επί πολλά έτη χρέη και δικαστικές αποφάσεις. Οργανώσαμε τις υπηρεσίες μας με τέτοιο τρόπο, ώστε ο χρόνος που μεσολαβεί από την παραλαβή του τιμολογίου έως και την εξόφληση να ελαχιστοποιηθεί. Οι πληρωμές των ενταλμάτων γίνονται αυστηρά με προτεραιότητα και όχι επιλεκτικά . Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν εντάλματα που καθυστερούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο εξαιτίας της μη νομιμότητας της δαπάνης, η διαδικασία έχει δρομολογηθεί από την υπηρεσία και προχωράει κανονικά.
Με την υπ’ αριθμόν 426/10-11-2015 απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου ψηφίστηκε το Τεχνικό πρόγραμμα για το 2016, στο οποίο περιλαμβάνονται χρηματοδοτούμενες δράσεις αλλά και ιδίων πόρων. Υπάρχουν ενταγμένες στο πρόγραμμα εκτελεστέων έργων αρκετές νέες δράσεις που προβλέπεται να χρηματοδοτηθούν από ίδιους πόρους. Έργα και μελέτες που εξυπηρετούν αρχικά την καθημερινότητα των δημοτών μας, που ζουν και εργάζονται εδώ, και κατ’ επέκταση έργα αναπτυξιακού χαρακτήρα.Το τεχνικό πρόγραμμα απαιτεί για την υλοποίηση του 15.856.819,22€.
Το ύψος των χρηματοδοτούμενων έργων από τον κρατικό προϋπολογισμό καθώς και από ευρωπαϊκά προγράμματα για συνεχιζόμενα και νέα έργα ανέρχεται σε 9.652.108,61€ .
Το ύψος των έργων που θα χρηματοδοτηθούν από ίδιους πόρους ανέρχεται σε 6.204.710,61€ και στοιχειοθετείται στον προϋπολογισμό η χρηματοδότηση τους από τους αντίστοιχους κωδικούς εσόδων. Πηγές άντλησης των οικονομικών πόρων είναι τα έσοδα από τοπικά τέλη και δικαιώματα, φόρους και εισφορές καθώς και έσοδα από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας του Δήμου.
Στο πλαίσιο, λοιπόν, ενός ασφυκτικού οικονομικού περιβάλλοντος, σε συνδυασμό με την προσπάθεια αποτελεσματικής διαχείρισης πόρων, καθώς και την βελτίωση της ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους Δημότες κινηθήκαμε στους παρακάτω άξονες:
- Υποδομές. Δίνουμε προτεραιότητα στην αποκατάσταση της λειτουργίας και της εικόνας των χωρικών ενοτήτων του νησιού, στην ισόρροπη ανάπτυξη μέσω της βελτίωσης των υποδομών.
- Προστασία του περιβάλλοντος, έργα διαχείρισης απορριμμάτων, περιβαλλοντικής ανάπτυξης, προστασίας και ανάδειξης του περιβάλλοντος .
- Βελτίωση Δημοσίων χώρων.
- Σχεδιασμός και προετοιμασία για την επόμενη χρονιά μέσω μελετών.
- Τοπική ανάπτυξη με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες και την προάσπιση Δημοσίων αγαθών .
Ο Δήμος μας είναι οι πολίτες και σε αυτούς απευθύνονται οι υπηρεσίες. Θέλουμε η Κως να αποκτήσει ισχυρή ταυτότητα με λειτουργικές υποδομές που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων της. Μια ακόμα σημαντική αλλαγή που ήρθε με την νέα Αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης ήταν και η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών και της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Μέσω αυτών τίθενται οι βάσεις για την δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος πληροφόρησης. Ο Δήμος μας έκανε σημαντικά βήματα και σ’ αυτόν τομέα. Στοχεύει μέσα στο 2016 σε ηλεκτρονικές πληρωμές αλλά και ηλεκτρονική έκδοση βεβαιώσεων, χωρίς να χρειάζεται να ταλαιπωρείται ή να μετακινείται ο πολίτης.
Προώθηση του Τουρισμού του Πολιτισμού και του Αθλητισμού, με ταυτόχρονη ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Κάναμε ενέργειες βελτίωσης της εικόνας της Κω στο εξωτερικό έτσι ώστε να παραμείνει το νησί μας ένα ελκυστικό, τουριστικό προϊόν το οποίο θα έχει ισχυρή συνεισφορά στην Τοπική Οικονομία και Ανάπτυξη.
Διατηρούμε την κοινωνική μας ευαισθησία μέσω της παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, σεβόμενοι πάντα τις ανάγκες των δημοτών μας και την ευρύτερη οικονομική δυσπραγία που υπάρχει. Για το λόγο αυτόν με την απόφαση 404/23-10-2015 του Δημοτικού Συμβουλίου αποφασίσαμε μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων της Κω- με μειώσεις τελών ή και απαλλαγή κατά περίπτωση -που υπέστησαν τις αρνητικές συνέπειες από την ανεξέλεγκτη αύξηση των μεταναστευτικών ροών. Καθώς επίσης ελαφρύνσεις ή και απαλλαγές από την επιβολή τελών σε πολύτεκνους, απόρους και γενικότερα σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες.
Βασικό επίσης μέλημα από την πρώτη στιγμή ήταν η ανασύνταξη του ΟΕΥ και η δημιουργία ενός νέου, βασισμένου στις πραγματικές ανάγκες του Δήμου. Η δομή του οποίου θα εξυπηρετεί την οργάνωση και τη σωστή διάρθρωση και στελέχωση των υπηρεσιών.
Προχωράμε σε:
- Αναδιοργάνωση υπηρεσιών.
- Αναδιάταξη του προσωπικού.
- Συστηματική εκπαίδευση των υπαλλήλων.
- Ενημέρωση ανά τακτά χρονικά διαστήματα των υπευθύνων των υπηρεσιών για την πορεία εκτέλεσης του έργου τους .
Προχωράμε σε μια τέτοια οργάνωση, ώστε να παρέχουμε υπηρεσίες ποιότητας στον πολίτη, μιας και αυτό αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους κάθε Δημοτικής αρχής. Η αξιολόγηση ενός ΟΤΑ γίνεται από τους ίδιους τους πολίτες μέσω των δεικτών παραγωγής και ποιότητας των υπηρεσιών που τους παρέχει.
Ο προϋπολογισμός που καταθέτουμε σήμερα στο Δημοτικό Συμβούλιο συνάδει με την οικονομική συγκυρία, που βιώνει η χώρα μας, και εναρμονίζεται με τις πολιτικές αποφάσεις της δημοτικής αρχής. Υποβάλλεται ισοσκελισμένος με εγγεγραμμένα έσοδα και δαπάνες ύψους 61.677.792,55.
Αυτός, κυρίες και κύριοι, συνάδελφοι είναι ο προϋπολογισμός του Δήμου μας για το 2016, ο οποίος συντάχθηκε με βάση τις ανάγκες και απαιτήσεις των δημοτών που μας εμπιστεύτηκαν και δοκιμάζονται καθημερινά. Θα προσπαθήσουμε να ενδυναμώσουμε το θεσμικό μας ρόλο και αυτό θα το πετύχουμε μέσω της ορθολογικής διαχείρισης των πόρων και της πραγματικής περιστολής των δαπανών.Θα αποτελέσουμε θεματοφύλακες της ακίνητης περιουσίας του Δήμου αλλά και του τελευταίου ευρώ που μας εμπιστεύτηκαν.
Ο δρόμος αγαπητοί συνάδελφοι μακρύς και δύσκολος, όμως όλα όσα κάναμε έως σήμερα συγκλίνουν στο να επιτευχθούν οι στόχοι που θέσαμε. Χτίζουμε την πολιτική μας ξεκινώντας από τα απλά καθημερινά προβλήματα και συνεχίζουμε στα μεγάλα και δύσκολα. Για αυτό σας θέλουμε αρωγούς σ’ αυτή την δύσκολη προσπάθεια. Η πραγματικότητα είναι σκληρή, η τοπική αυτοδιοίκηση βάλλεται από παντού, όμως εμείς είμαστε εδώ να υλοποιήσουμε αυτά που σχεδιάσαμε για τον τόπο μας. Γιατί θέλουμε η Κως να έχει ισχυρή ταυτότητα.