Η στρατηγική της κυβέρνησης
Ο Νεκτάριος Σαντορινιός, στην εισήγησή του, έθεσε το πολιτικό πλαίσιο που συνοδεύει το υπό ψήφιση νομοσχέδιο λέγοντας ότι «Έχουμε απόλυτη συναίσθηση της ευθύνης μας. Η υπόσχεση που έχουμε δώσει στον ελληνικό λαό να διαπραγματευτούμε, ώστε να κρατηθεί η χώρα όρθια, η υπόσχεση να υλοποιήσουμε το πρόγραμμά μας για έξοδο από την κρίση παραμένει». Και συνέχισε «Είναι ταξική και κοινωνική μας επιλογή να προστατεύσουμε τις κατοικίες των πολιτών που ζουν στο όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης και ταυτόχρονα να υπάρξει πρόνοια για αυτούς, ώστε το κράτος να καλύψει μέρος της δόσης του δανείου που δεν μπορούν να πληρώσουν», συμπλήρωσε.
Η επιλογή μας να ρυθμίσουμε τα κόκκινα δάνεια με τη διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, σχολίασε, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Νεκτάριος Σαντορινιός, εκτός από ορθή, χρηματοπιστωτική πολιτική, είναι και μια πολιτική επιλογή, ώστε να μην επιβαρύνουμε τον ελληνικό λαό με το κόστος νέων ανακεφαλαιοποιήσεων, που θα χρειαστούν, αν δεν αντιμετωπιστεί το εκρηκτικό πρόβλημα των κόκκινων δανείων.
Ο νόμος για τα κόκκινα δάνεια
Κριτήριο για τη ρύθμιση εισάγεται η τρέχουσα εμπορική αξία του ακινήτου. Αυτή η σημαντική καινοτομία δεν υπήρχε σε κανένα άλλο νόμο αντιμετώπισης του προβλήματος των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Μια τέτοια ρύθμιση, σημείωσε, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, θα οδηγήσει σε μικρότερη δόση δανείου ενώ στο τέλος της ρύθμισης υπάρχει η δυνατότητα «κουρέματος» της αξίας των δανείων που ρυθμίζονται.
Ο βουλευτής Δωδεκανήσου υπογράμμισε ότι για εκείνους που κόπτεται η αντιπολίτευση είναι ουσιαστικά το ποσοστό των δανειοληπτών αυτών που το μηνιαίο οικογενειακό τους εισόδημα υπερβαίνει τις 3.000 ευρώ και η αντικειμενική αξία της κατοικίας τους υπερβαίνει τις 280.000 ευρώ. «Όταν προεκλογικά εμείς λέγαμε: «Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη», αναφερόμασταν στους ανθρώπους τους οποίους έπληξε η κρίση. Δεν είπαμε «καμία βίλα στα χέρια τραπεζίτη». Αντίθετα, τόνισε ο Νεκτάριος Σαντορινιός, «εσείς γι’ αυτές τις βίλες κόπτεσθε και αυτή είναι η ουσιαστική διαφορά μας».
100 δόσεις και απλήρωτα ενοίκια
Στο νομοσχέδιο επίσης ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, περιλαμβάνεται η ρύθμιση για την φορολόγηση των ενοικίων κατά τον χρόνο που αυτά εισπράττονται, ικανοποιώντας ένα πάγιο και δίκαιο αίτημα των φορολογουμένων. «Αυτή η ρύθμιση γελοιοποιεί και διαψεύδει όλους αυτούς που πριν τρείς βδομάδες μέσα στη Βουλή τρομοκρατούσαν τους ιδιοκτήτες ακινήτων». Αναφορικά με τις 100 δόσεις, ρυθμίζεται η δυνατότητα του φορολογούμενου να καθυστερήσει την αποπληρωμή μιας οφειλής. Επιπρόσθετα, διευρύνεται η δυνατότητα ρύθμισης όλων των μη ληξιπρόθεσμών οφειλών σε δώδεκα ή εικοσιτέσσερις δόσεις, αρκεί το σύνολο αυτό να μην υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι θα διευκολυνθούν πολλοί φορολογούμενοι να συνεχίσουν να είναι ενήμεροι και να δέχονται το ευεργέτημα των εκατό δόσεων.
Κλείνοντας, ο Νεκτάριος Σαντορινιός, υπογράμμισε ότι η πενταετής κρίση χτύπησε τη μέση ελληνική οικογένεια και οδήγησε ανθρώπους που δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι έχουν χρέη, να απειλούνται να χάσουν το σπίτι τους. «Για το ΣΥΡΙΖΑ είναι ταξική επιλογή να προστατεύσει την κατοικία της φτωχής και μέσης οικογένειας και παράλληλα να μην επιβραβεύσει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και διαβεβαιώνουμε τον ελληνικό λαό ότι με αυτήν την Κυβέρνηση κανένα λαϊκό σπίτι δεν θα πάει σε χέρια τραπεζίτη».
Ολόκληρη η εισήγηση του Νεκτάριου Σαντορινιού
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το παράλληλο πρόγραμμα που παρουσιάσαμε στον ελληνικό λαό, η οργανωμένη διαπραγματευτική μας τακτική, αλλά πάνω από όλα το πολιτικό μας στίγμα, διέπουν κάθε νομοσχέδιο που έρχεται σε αυτή τη Βουλή και έχουμε απόλυτη συναίσθηση της διακυβέρνησής μας.
Η υπόσχεση που έχουμε δώσει στον ελληνικό λαό να διαπραγματευτούμε, ώστε να κρατηθεί η χώρα όρθια, η υπόσχεση να υλοποιήσουμε το πρόγραμμά μας για έξοδο από την κρίση συνεχίζεται.
Ταυτόχρονα, θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε κάθε νομοθετική μας παρέμβαση να έχει σαφές ταξικό πρόσημο και ταξική επιλογή. Γιατί η επιλογή μας να ρυθμίσουμε τα κόκκινα δάνεια, ταυτόχρονα, με τη διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, εκτός από προφανής, ορθή, χρηματοπιστωτική πολιτική, είναι και μια πολιτική επιλογή, ώστε να μην επιβαρύνουμε τον ελληνικό λαό με το κόστος νέων ανακεφαλαιοποιήσεων, που τυχόν θα χρειαστούν, αν δεν αντιμετωπιστεί το εκρηκτικό πρόβλημα των κόκκινων δανείων.
Και είναι σαφής ταξική μας επιλογή να προστατεύσουμε τις κατοικίες των πολιτών που ζουν στο όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης και ταυτόχρονα να υπάρξει πρόνοια για αυτούς, ώστε το κράτος να καλύψει μέρος της δόσης του δανείου που δεν μπορούν να πληρώσουν.
Οι πολίτες σε αυτή την κατηγορία είναι ουσιαστικά το 25% των δανειοληπτών, που δεν κατάφεραν ή δεν μπήκαν στο νόμο Κατσέλη. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των νοικοκυριών που θα επωφεληθεί είναι πενήντα οκτώ χιλιάδες. Τα νοικοκυριά που περιλαμβάνονται σε αυτή τη ρύθμιση, είναι αυτά που το μηνιαίο οικογενειακό τους εισόδημα δεν ξεπερνά τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, δηλαδή είναι τα πολύ φτωχά νοικοκυριά, και η αντικειμενική αξία της κατοικίας τους για πενταμελή οικογένεια δεν ξεπερνά τις 220.000 ευρώ.
Πέρα αυτών των οικογενειών, περίπου ογδόντα ένα χιλιάδες νοικοκυριά, το 35% των δανειοληπτών, που δεν εντάχθηκαν επίσης στο ν.3869/2010, θα μπορέσουν να ενταχθούν στις νέες ρυθμίσεις και να προστατέψουν την πρώτη κατοικία τους με κριτήριο την τρέχουσα εμπορική αξία του ακινήτου τους. Μια τέτοια ρύθμιση θα οδηγήσει σε σαφώς μικρότερη δόση δανείου και θα τους επιτρέψει να γίνουν και πάλι ενήμεροι. Είναι αυτά τα νοικοκυριά που έχουν μηνιαίο διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, βάσει ΕΛΣΤΑΤ, προσαυξημένες κατά 70% και ταυτόχρονα το ακίνητό τους για μια πενταμελή οικογένεια δεν υπερβαίνει την αντικειμενική αξία των 280.000 ευρώ. Για αυτή την κατηγορία δανειοληπτών υπάρχει και δεύτερη δικλείδα ασφαλείας που τους επιτρέπει να καταφύγουν στο εργαλείο του κώδικα δεοντολογίας των τραπεζών, αν δεν ικανοποιηθούν από τη δικαστική τακτοποίηση του δανείου τους.
Επειδή σε όλη τη διάρκεια των Επιτροπών ακούσαμε ότι μένει ένα 40% των νοικοκυριών απροστάτευτο, πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το ποσοστό αφορά ανθρώπους που υπερβαίνει το μηνιαίο οικογενειακό τους εισόδημα τις 3.000 ευρώ και η αντικειμενική αξία της κατοικίας τους υπερβαίνει τις 280.000 ευρώ. Άλλωστε, όπως είναι γνωστό, ένα αντίστοιχο ποσοστό δανειοληπτών από αυτούς που έκαναν αίτηση στο νόμο Κατσέλη έμειναν τελικώς εκτός ρύθμισης, γιατί απλά δεν μπορούσαν να τεκμηριώσουν την αδυναμία πληρωμής των δανείων τους.
Και επειδή μου αρέσουν τα παραδείγματα θα σας πω ένα απλό παράδειγμα: Η αντικειμενική αξία ενός ακινήτου στο Σουφλί 150 τ.μ. είναι 67.500 ευρώ. Στη Νίκαια, εδώ στον Πειραιά, το αντίστοιχο των 150 τ.μ. είναι 127.500 ευρώ. Αυτές οι κατοικίες προστατεύονται. Είναι κατοικίες που κατά τεκμήριο ζουν λαϊκές οικογένειες. Αντίθετα ένα αντίστοιχο ακίνητο 150 τ.μ. στο Ψυχικό και τη Φιλοθέη, που έχει αντικειμενική αξία 1.500.000 ευρώ, δεν προστατεύεται. Τα συμπεράσματα δικά σας.
Για αυτό, όπως είπα και πριν, για εμάς είναι ταξική επιλογή να προστατεύσουμε την κατοικία της φτωχής και μέσης οικογένειας και να μην επιβραβεύσουμε τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.
Πρέπει να γίνει σαφές ότι οι νέες ρυθμίσεις δεν επηρεάζουν σε καμία περίπτωση όσους μέχρι σήμερα έχουν υπαχθεί ή έκαναν αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη. Επίσης, πρέπει να γίνει σαφές ότι τα μόνα τεκμήρια που λαμβάνονται υπόψη για την ένταξη στη ρύθμιση είναι το οικογενειακό εισόδημα και η αντικειμενική αξία του ακινήτου και δεν προσμετράται το συνολικό ύψος των οφειλών, ένα αίτημα των δανειστών που δεν έγινε δεκτό, γιατί θα απέκλειε πολλούς δανειολήπτες.
Ακούσαμε χθες στην Επιτροπή ότι ο ν.4224/2013, ο περίφημος νομός Χατζηδάκη, αποτελούσε επαρκές νομικό εργαλείο για τους δανειολήπτες. Αυτό ακούστηκε από πολλούς συναδέλφους της Αντιπολίτευσης. Φυσικά οι αγαπητοί συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης απέφυγαν να μπουν σε λεπτομέρειες, γιατί προφανώς δεν τους συνέφεραν.
Πρώτον, η προθεσμία υποβολής αιτήσεων για την υπαγωγή στον παραπάνω νόμο έληξε τον Φεβρουάριο του 2014 με υποβληθείσες αιτήσεις περίπου δέκα πέντε χιλιάδες. Είναι ένα νούμερο σαφώς μικρότερο από τις προσδοκίες του νομοθέτη και πολύ μικρότερο του ντόρου που σήμερα κάνουν οι συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης.
Δεύτερον, με την ένταξη στον νόμο αυτό έπρεπε να υπάρχουν σωρευτικά τα ακόλουθα κριτήρια: εισόδημα μέχρι 35.000 ευρώ, αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας 200.000 ευρώ και συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας 270.000 ευρώ. Είναι προφανές ότι τα κριτήρια αυτά δεν αντέχουν σε σύγκριση σε σχέση με τα κριτήρια της προτεινόμενης ρύθμισης.
Τέλος –αν και εχθές το επισημάναμε, οι συνάδελφοι της Αντιπολίτευσης επέλεξαν να το αποσιωπήσουν– η προτεινόμενη ρύθμιση αποτελεί εν δυνάμει «κούρεμα» της αξίας των δανείων που ρυθμίζονται. Και ερωτώ το Σώμα: Είναι ή δεν είναι αυτό μια σημαντική καινοτομία που εισάγεται σήμερα;
Το νομοσχέδιο, πέρα από τις ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, προχωράει και σε μια σειρά επιπλέον ρυθμίσεων, όπως είναι τα ισοδύναμα μέτρα για τη μη εφαρμογή του ΦΠΑ στην εκπαίδευση, ενός άδικου μέτρου, που θα έπληττε ιδιαίτερα τη φτωχή και μέση οικογένεια, κυρίως σε ό,τι αφορά στα φροντιστήρια και στα κέντρα ξένων γλωσσών. Η επιβάρυνση μετακυλύεται σε ένα τέλος 5 λεπτών ανά στήλη τυχερών παιχνιδιών του ΟΠΑΠ, καθώς και στην εφαρμογή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο κρασί.
Είναι προφανές ότι ιδιαίτερα η εφαρμογή αυτού του τελευταίου μέτρου πλήττει την εγχώρια οινοποιητική παραγωγή και γι’ αυτόν τον λόγο ήδη ο Υπουργός εχθές το βράδυ δεσμεύτηκε να επανεξετασθεί. Περιμένουμε και εμείς την τελική έκβαση της διαπραγμάτευσης.
Επίσης, στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται η ρύθμιση για την φορολόγηση των ενοικίων κατά τον χρόνο που αυτά εισπράττονται, ικανοποιώντας ένα πάγιο και δίκαιο αίτημα των ιδιοκτητών ακινήτων. Εδώ πρέπει να θυμίσουμε τον ντόρο που είχε γίνει πριν λίγες εβδομάδες, όταν είχε επανέλθει αυτή η διάταξη. Αυτός ο ντόρος, που είχε γίνει από αυτούς, τους διαψεύδει και τελικά τους γελοιοποιεί. Γιατί, πριν τρεις εβδομάδες, εδώ μέσα τρομοκρατούσαν τους ιδιοκτήτες ακινήτων ότι θα φορολογούνται για ενοίκια που δεν εισπράττουν.
Από εκεί και πέρα, για τις αλλαγές στη φαρμακευτική πολιτική, αυτό το νομοσχέδιο προβλέπει την εφαρμογή του claw back στην ενδονοσοκομειακή δαπάνη. Για το 2016 ανέρχεται σε 570 εκατομμύρια ευρώ, για το 2017 σε 550 εκατομμύρια ευρώ, για το 2018 σε 530 εκατομμύρια ευρώ. Να θυμίσουμε δε ότι οι δανειστές ήθελαν το claw back να οριστεί στα 500 εκατομμύρια ευρώ από φέτος.
Τέλος, στο νομοσχέδιο εισάγονται τροποποιήσεις στη ρύθμιση των εκατό δόσεων και συγκεκριμένα σε ό,τι αφορά στη δυνατότητα του φορολογούμενου να καθυστερήσει την αποπληρωμή μιας οφειλής. Από τον νόμο ορίζεται ότι από 15-12-2016 έως 31-6-2016 ισχύει παράταση τριάντα ημερών από την ημέρα που καθίσταται ληξιπρόθεσμη κάποια οφειλή του φορολογούμενου. Από 1-7-2016 έως και 31-12-2017 ισχύει παράταση δέκα πέντε ημερών για καθυστέρηση της οφειλής. Από 1-1-2018, προϋπόθεση της παραμονής στη ρύθμιση είναι η εντός χρόνου εξόφληση της οφειλής.
Ωστόσο, υπάρχουν και τα καλά νέα της ημέρας. Είναι ότι διευρύνεται η δυνατότητα ρύθμισης όλων των μη ληξιπρόθεσμών οφειλών σε δώδεκα ή εικοσιτέσσερις δόσεις, αρκεί το σύνολο αυτό να μην υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι θα διευκολυνθούν πολλοί φορολογούμενοι να συνεχίσουν να είναι ενήμεροι και να δέχονται το ευεργέτημα των εκατό δόσεων.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η πενταετής κρίση χτύπησε τη μέση ελληνική οικογένεια και οδήγησε ανθρώπους που δεν μπορούσαν να διανοηθούν ότι έχουν χρέη, να απειλούνται να χάσουν το σπίτι τους. Είναι αυτοί οι άνθρωποι που πολλοί λέγανε «νοικοκυραίους» και που δεν μπορούν πλέον να είναι «νοικοκυραίοι». Αυτούς τους ανθρώπους προστατεύουμε και όχι τους έχοντες που συνειδητά διαφεύγουν.
Είναι αλήθεια, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι –και το είπατε πολλοί μέσα σε αυτήν την Αίθουσα, το ακούσαμε ιδιαίτερα- ότι προεκλογικά λέγαμε και το λέγαμε βροντερά: «Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη». Και μιλούσαμε για αυτούς τους ανθρώπους τους οποίους έπληξε η κρίση. Δεν είπαμε «καμία βίλα στα χέρια τραπεζίτη». Εσείς γι’ αυτές τις βίλες κόπτεσθε! Αυτή είναι η διαφορά μας!
Κλείνω απευθυνόμενος στους Έλληνες πολίτες –γιατί ουσιαστικά το να απευθυνθώ σε εσάς δεν έχει μεγάλη σημασία- για να τους διαβεβαιώσουμε ότι με αυτήν την Κυβέρνηση κανένα λαϊκό σπίτι δεν θα πάει σε χέρια τραπεζίτη.
Ευχαριστώ.
