Η φωνολογική αποκωδικοποίηση και καταγραφή ενός λεκτικού μηνύματος από την φωνολογική μνήμη συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους ακούσια. Σύμφωνα με έρευνες η φωνολογική μνήμη παίζει κυρίαρχο ρόλο στην ανάπτυξη του λόγου σε μικρές ηλικίες. Είναι η διαδικασία η οποία καθιστά ένα παιδί να εκλαμβάνει και να συνδέει τους ήχους μετατρέποντας τους σταδιακά σε συλλαβές, λέξεις και προτάσεις. Παράλληλα το παιδί με την ικανότητά του να ελέγχει τις διαδικασίες της άρθρωσης (εσωτερική επανάληψη) καταφέρνει να αποθηκεύει για περισσότερο χρόνο τις λεκτικές πληροφορίες. Με αυτό τον τρόπο το μικρό παιδί μαθαίνει καινούριο λεξιλόγιο και το συνδέει με το ήδη κατακτημένο λεξιλόγιο. Μάλιστα οι πιο πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η φωνολογική μνήμη σχετίζεται άμεσα με το λεξιλόγιο που κατακτά ένα παιδί. Παιδιά με δυνατή φωνολογική μνήμη φαίνονται να κατέχουν πλουσιότερο λεξιλόγιο από εκείνα με φτωχή φωνολογική μνήμη. Αυτό συμβαίνει διότι η φωνολογική τους μνήμη μπορεί να αποκωδικοποιεί νέες λεκτικές πληροφορίες ιδιαίτερα πολύπλοκες όπως είναι οι πολυσύλλαβες λέξεις και σύνθετες προτάσεις. Ακόμα και στους ενήλικες η φωνολογική μνήμη είναι το μέσον που μας βοηθάει να μάθουμε μια ξένη γλώσσα. Έτσι άτομα και δυνατή φωνολογική μνήμη κατακτούν γρηγορότερα και ευκολότερα μια ξένη γλώσσα.
Παιδιά με δυσκολίες στον λόγο, όπως καθυστέρηση λόγου ή δυσκολία στην εκφορά πολυσύλλαβων λέξεων και σύνθετων προτάσεων παρουσιάζουν μειωμένη λειτουργικότητα της φωνολογικής μνήμης. Για αυτό τον λόγο στις συνεδρίες λογοθεραπείας γίνονται δραστηριότητες οι οποίες στοχεύουν στην ενίσχυση της φωνολογικής μνήμης. Οι συγκεκριμένες δραστηριότητες έχουν κλιμακούμενη δυσκολία αρχίζοντας με την αποκωδικοποίηση των ήχων μέχρι τις πολυσύλλαβες λέξεις. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την αιτία των δυσκολιών του προφορικού λόγου καθώς θα μας οδηγήσουν να δουλέψουμε συγκεκριμένους τομείς και λειτουργίες.
