Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Κω, θα διατεθούν 121.760,50 ευρώ για το 2023, με σκοπό, την ενίσχυση του προγράμματος της Ιεράς Μητροπόλεως Κώου και Νισύρου το οποίο αφορά στη σίτιση συμπολιτών μας που χρήζουν βοήθειας. Να σημειώσουμε ότι, το εν λόγω πρόγραμμα της Μητρόπολης ξεκίνησε το 2009 και θα συνεχίζεται καλύπτοντας τα «κενά» της κρατικής κοινωνικής πρόνοιας.
Για το θέμα αυτό και όχι μόνο, ο «Σ» συνομίλησε με τον Μητροπολίτη Κώου και Νισύρου κ.κ. Ναθαναήλ.
Ο Σεβασμιότατος μας μιλά για το συσσίτιο, για τα οικονομικά της Μητρόπολης, για τη «συνοχή» της τοπικής μας κοινωνίας, για το πώς χάνουμε σιγά – σιγά τις αξίες μας και πώς θα τις ανακτήσουμε, για τη συνεχιζόμενη αύξηση ανθρώπων που έχουν ανάγκη, για την καραντίνα, ενώ απαντά και σε ερώτημα σχετικά με το θέμα της «Κιβωτού του Κόσμου»
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ερ: Σεβασμιότατε, ας ξεκινήσουμε την κουβέντα μας με την οικονομική βοήθεια του δήμου μας προς την Μητρόπολη που αφορά στο συσσίτιο. Τα χρήματα αυτά είναι αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες που υπάρχουν;
Μ.Ν.: Η δημοτική αρχή ενισχύει από την αρχή σχεδόν, τη δομή της Μητροπόλεως για το συσσίτιο. Η Μητρόπολη δεν παίρνει χρήματα στα χέρια της, δεν παίρνει κάποια επιχορήγηση. Απλώς ο δήμος καλύπτει τιμολόγια με τα οποία έχουμε αγοράσει τρόφιμα. Επίσης καλύπτει ένα μέρος από το μισθό του μάγειρα και του βοηθού του. Να διορθώσω ένα λάθος στη διατύπωση στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, δεν το παρακολούθησα αλλά μου το είπαν, ότι γενικώς βοηθάνε με ένα ποσό τη Μητρόπολη. Δεν γίνεται αυτό.
Ερ: Είναι ξεκάθαρο. Πληρώνουν τιμολόγια.
Μ.Ν.: Πληρώνουν τιμολόγια. Το 80% για τα τρόφιμα και για τη μισθοδοσία του μάγειρα και του βοηθού του. Δεν πληρώνουν τίποτε άλλο. Δηλαδή, δεν συμμετέχουν στη ΔΕΗ που ξεπερνάει τα 2000 ευρώ.
Ερ: Σε ποιο ύψος φτάνει ο προϋπολογισμός της συγκεκριμένης δράσης;
Μ.Ν.: Φτάνει πολύ περισσότερο. Μπορεί να είναι και διπλάσιο από αυτό που συμμετέχει ο δήμος, διότι έχουμε και λειτουργικά έξοδα όπως π.χ. όταν χαλάσει ένα μηχάνημα, το αντικαθιστούμε.
Ερ: Η συγκεκριμένη δομή λειτουργεί σχεδόν 12 χρόνια.
Μ.Ν.: Ναι και όλοι οι δήμοι (δημοτικές αρχές) συμμετέχουν στη διαδικασία αυτή, άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο. Ο δήμος αυτή τη φορά το φτάνει λίγο παραπάνω, αλλά θα μπορούσε να το φτάσει και στα γενικά έξοδα, δηλαδή, να συμμετέχει στο ρεύμα. Αλλά όμως, είναι σημαντικό και αυτό που γίνεται. Το ότι δυσκολευόμαστε, δυσκολευόμαστε, διότι αυτή η οικονομική βοήθεια αφορά μόνο στο συσσίτιο. Δεν αφορά ούτε στη λειτουργία του Γηροκομείου, ούτε στη λειτουργία της Αγαθοεργού Αδελφότητας που είναι άλλο κομμάτι στο οποίο έχουμε μια συμμετοχή από τα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς όσον αφορά στη συλλογή των τροφίμων, γιατί μαζεύουμε συνεχώς γιατί πρέπει να μοιράζουμε συνεχώς. Έχουμε βέβαια τη σχέση με την «Αλληλεγγύη» της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και τώρα έχουμε μια δεύτερη συνεργασία με το πρόγραμμα για τις έγκυες γυναίκες.
Είναι σημαντικά πράγματα αυτά, αλλά υπάρχει μια ανάγκη στον κόσμο και αυτό συνεχίζει.
Αυτό που με ανησυχεί, είναι αυτό. Η αύξηση, ας πούμε, του τουρισμού τη χρονιά που μας πέρασε, η σχεδόν έλλειψη των ανθρώπων που θέλουν να δώσουν. Ελπίζω να ενεργοποιηθούν την περίοδο των Χριστουγέννων και επίσης με ανησυχεί η συνέχεια της παρουσίας των ανθρώπων που έχουν ανάγκη.
Ερ: Θέσατε αρκετά θέματα. Πριν πάμε όμως σε αυτά Σεβασμιότατε, υπάρχει ο αντίλογος της κοινωνίας ή μέρος αυτής, ότι η Εκκλησία έχει χρήματα και μπορεί να ανταπεξέλθει στις ανάγκες της αλλά και να προσφέρει στην κοινωνία.
Μ.Ν.: Από πού τα έχει;
Ερ: Δεν γνωρίζω από πού, αλλά έχει τεράστια περιουσία.
Μ.Ν.: Αν έχει μια κτηματική περιουσία η Εκκλησία, είναι ανεκμετάλλευτη. Να πω ένα απλό παράδειγμα. Η Μητρόπολη εάν έχει τέσσερα σπίτια και τα ενοικιάζει και οι άνθρωποι που μένουν σ’ αυτά δεν πληρώνουν το ενοίκιο, η Μητρόπολη τι θα κάνει; Θα πάει στα δικαστήρια να τους κάνει έξωση; Η Εκκλησία πληρώνει ακέραιο τον ΕΜΦΙΑ και τους φόρους στο κράτος για ακίνητα και οικόπεδα τα οποία δεν εκμεταλλεύεται.
Ερ: Όπως όλοι μας πληρώνουμε.
Μ.Ν.: Αυτό ακριβώς. Αυτό λέω πολλές φορές στους κυβερνώντες. Απαλλάξτε την Εκκλησία, αφού δεν έχει έσοδα εδώ. Όταν δείτε ότι έχω καταπίστευμα στην τράπεζα, ελάτε και φορολογείστε το. Αλλά δεν υπάρχει. Υπάρχουν Ναοί οι οποίοι δεν έχουν να πληρώσουν το ρεύμα τους. Θα απολύσουμε τον νεωκόρο ή τον ψάλτη; Εδώ λέμε να ενισχύσουμε και όχι να απολύσουμε.
Ερ: Να το εξηγήσετε αυτό. Μιλάτε τοπικά για τη δική μας Μητρόπολη και όχι γενικά για την Εκκλησία της Ελλάδας κ.λ.π.
Μ.Ν.: Αυτό που μπορώ να σας πω είναι για την κατάσταση της Μητροπόλεως Κώου και Νισύρου.
Ερ: Όπως τα λέτε, το ταμείο της είναι μείον…
Μ.Ν,: Με τη χάρη του Θεού είναι ίσα – ίσα. Όταν υπάρχει ένας άρρωστος και έχει ανάγκη, η ενορία συμμετέχει, αλλά κανείς δεν το λέει γιατί η Εκκλησία δεν βγαίνει να πει τόσα έδωσα και δεν είναι σωστό να το πει. Διότι εμείς έχουμε την αρχή του Ευαγγελίου που μας δεσμεύει, να μην ξέρει το αριστερό σου χέρι τι κάνει το δεξί σου. Και αυτό που λέω είναι πολύ. Δηλαδή, ήδη παραβαίνω το νόμο. Μακάρι προσωπικά να είχα χρήματα. Παίρνω περίπου 1600 ευρώ το μήνα… Είναι οι ανάγκες των ανθρώπων… Δεν μπορείς να κοιμηθείς το βράδυ όταν σε πάρουν 11 η ώρα τηλέφωνο ή σου στείλουν ένα μήνυμα και σου λένε το παιδί δεν έχει γάλα ή δεν έχει κάτι να πάρει αύριο μαζί του να φάει στο σχολείο. Μπορεί να είναι κακός προγραμματισμός των γονιών, δεν αντιλέγω. Αλλά μπορώ να κοιμηθώ το βράδυ;
Ερ: Μπορεί να μην είναι κακός προγραμματισμός των γονιών, αλλά μια πραγματική ανάγκη.
Μ.Ν.: Ναι, μπορεί και να μην είναι, αλλά λέω το χειρότερο. Μπορούσε όμως να το πει μια μέρα πριν.
Ερ: Αυτό είναι σωστό, αλλά δεν μπορούμε να μιλάμε για κακό προγραμματισμό και να βάζουμε όλους τους ανθρώπους σε ένα τσουβάλι όταν τα τελευταία χρόνια εκατοντάδες συμπολίτες μας αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά προβλήματα.
Μ.Ν.: Χαίρομαι πάρα πολύ που το ακούω αυτό. Αυτό λέω κι εγώ σε όλους και μου λένε μη δίνεις… Δεν είναι όμως έτσι.
Ερ: Οι αλλεπάλληλες οικονομικές κρίσεις έχουν φέρει ανθρώπους και οικογένειες που ζούσαν συνετά και χωρίς δυσκολίες, να έρθουν σε μεγάλη ανάγκη σήμερα. Ας πάμε όμως παρακάτω. Πόσα άτομα σιτίζει η Μητρόπολη;
Μ.Ν.: Αυτό αλλάζει συνεχώς και μάλιστα από χειμώνα σε καλοκαίρι. Εκεί που το χειμώνα φτάνουμε περίπου τα 600 άτομα, το καλοκαίρι πέφτουμε στα 350 – 400, ίσως γιατί ο εργαζόμενος μπορεί να τρώει εκεί που εργάζεται.
Ερ: Εάν κάποιος σας ρωτούσε, ποιο είναι το μεγαλύτερο κοινωνικό πρόβλημα στο νησί μας, τι θα του απαντούσατε;
Μ.Ν.: Θα έλεγα ότι, έχει χαθεί η συνοχή. Δεν είμαστε πια η δεμένη οικογένεια, η δεμένη κοινωνία, οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται ο ένας για τον άλλο. Δεν υπάρχει αυτή η σχέση μεταξύ μας, η ανθρωπιά. Να πω ένα παράδειγμα. Πήγαινα φοιτητής στην Αθήνα κι όταν χαιρετούσα παππού, γιαγιά, θείους κ.λ.π. μου δίνανε όλοι χαρτζιλίκι. Δεν το είχα ανάγκη, αλλά αυτό ήταν απαραίτητο και το κάνανε με όλα τα παιδιά. Αυτό δεν υπάρχει πια.
Ερ: Κατά την άποψή σας, πού οφείλεται αυτό;
Μ.Ν.: Οφείλεται στο ότι έχουμε παγώσει τις καρδιές μας. Δεν μιλάω σαν παπάς, αλλά εκεί είναι η πίστη. Αυτό διδάσκει ο Χριστός. Να μπορεί ο ένας να έχει σχέση με τον άλλο. Δηλαδή, χρειάζεται να μου πει ο άλλος ότι έχει ανάγκη; Δεν τον βλέπω; Το κάνω με έναν τρόπο που θα φανεί ότι δεν είναι ελεημοσύνη, αλλά είναι μια σχέση.
Ερ: Πώς γίνεται, σε μια περιοχή σαν η δική μας, όπου ο πλούτος περισσεύει λόγω τουρισμού, να υπάρχει τόση φτώχεια;
Μ.Ν.: Είναι ακριβώς αυτό που λέω. Ότι, δεν ενδιαφερόμαστε για τον διπλανό μας. Ξέρετε, με κοιτάνε στραβά όταν μιλάω γι αυτό. Δεν χαιρετάμε ο ένας τον άλλο. Βγάζω το χέρι μου από το αυτοκίνητο και ο άλλος για να μην με χαιρετήσει κοιτάει αλλού και κοντεύει να τρακάρει. Δεν χαιρετάω κάποιον που με αγαπάει. Δεν με ενδιαφέρει αυτό. Χαιρετάω τον οποιονδήποτε. Από την άλλη πλευρά, όταν είναι κάποιος παραβατικός θα του το πω αμέσως. Έχουμε χάσει αυτή την ανθρωπιά μας. Και ήρθε κι αυτή η καραντίνα τού, μη χαιρετηθείτε, και το αποτελειώνει αυτό σιγά σιγά. Χάσαμε και πράγματα που ίσως είναι και σκόπιμα. Αυτοί που κυβερνούν τον κόσμο, δεν θέλουν ένα κόσμο ζεστό, δεν θέλουν ανθρώπινες σχέσεις, θέλουν έναν άνθρωπο απομονωμένο για να μπορούν να τον χειριστούν. Διότι χειρίζεσαι ευκολότερα έναν άνθρωπο που είναι μόνος.
Ερ: Και φοβισμένος…
Μ.Ν.: Και φοβισμένος και πεινασμένος και όλα αυτά. Χωρίς να είμαι κήρυκας φόβου, δεν μου βγαίνει από το μυαλό ότι, κάπου υπάρχει και μια κατεύθυνση.
Ερ: Εκτιμώ ότι, αυτή η άποψη εκφράζει πολλούς ανθρώπους. Δεν είναι και κάτι παράδοξο… Όμως, μήπως αυτές οι αρχές και οι αξίες μας που εκλείπουν σιγά – σιγά, δεν είχαν και τόσο γερές βάσεις;
Μ.Ν.: Δεν είχαν. Αυτό είναι αλήθεια. Είχαν αποσαρθρωθεί αυτές οι αξίες. Τις πολεμούμε πολλά χρόνια. Από την απελευθέρωση και μετά, ο Έλληνας δέχεται συνεχώς επιθέσεις για να χάσει τη δυνατότητα που έχει σαν φυλή.
Ερ: Για ποιο λόγο στοχοποιείται;
Μ.Ν.: Γιατί υπάρχει η ζήλεια. Δεν μπορείς να έχεις εσύ τέτοια ευαισθησία, δεν επιτρέπεται.
Ερ: Δηλαδή λέτε ότι σαν λαός είχαμε κάποιες ευαισθησίες που αυτές δεν άρεσαν σε άλλους;
Μ.Ν.: Βέβαια δεν άρεσαν και δεν αρέσουν. Αν δεν υπήρχαν αυτές οι ευαισθησίες δεν θα είχαμε αποκτήσει την ελευθερία μας. Αν θέλαμε να την αποκτήσουμε τώρα, δεν θα την αποκτούσαμε ποτέ.
Ερ: Μπορούμε να αντιδράσουμε τώρα; Το ρωτάω αυτό διότι κάποιοι υποστηρίζουν πως είμαστε μια μικρή χώρα…
Μ.Ν.: Μπορούμε βεβαίως. Πρώτα – πρώτα σε προσωπικό επίπεδο ο καθένας μας με την οικογένειά του, με τον περίγυρό του. Ακόμα και αυτές τις αντιδράσεις που υπήρχαν στο θέμα αντιμετώπισης της πανδημίας, μπορούμε να τις δούμε από το θετικό τους μέρος. Είναι σημάδια ότι ο λαός αυτός ακόμα μπορεί να αντισταθεί. Αυτό είναι παρήγορο έστω και στην αρνητική του θέα. Και κάτι άλλο. Πίσω από την παραβατικότητα των παιδιών, κρύβεται αυτή η δυνατότητα της ελευθερίας. Είναι πολύ σημαντικό.
Ερ: Όταν ακούω τη λέξη «παραβατικότητα», το μυαλό μου - κι εδώ να πω ότι κι εγώ δεν στέκω στα καλά μου… - πηγαίνει στον Γιάννη Αγιάννη. Υπάρχουν πολλοί…
Μ.Ν.: Δεν είσαι η μόνη που σκέφτεσαι έτσι, διότι, εάν το ψάξεις πολύ, δεν έχει σημασία το πώς ερμηνεύεται ο νόμος, αλλά τι είναι νόμος. Διότι, εγώ που είμαι ισχυρός κάνω ένα νόμο που με εξυπηρετεί, δεν εξυπηρετεί τον αδύνατο.
Ερ: Σεβασμιότατε, δεν είναι δυνατόν να μην ζητήσω την άποψή σας για το θέμα της «Κιβωτού του Κόσμου». Ένα θέμα που μας έχει ταράξει, έχει αναποδογυρίσει το μέσα μας, αλλά επιτρέψτε μου να πω ότι είμαστε και λαός «ανθρωποφάγος». Εννοώ ότι, πριν ακόμα καταλάβουμε καλά καλά τι συμβαίνει, βγάζουμε συμπεράσματα εν βρασμώ και όχι με ψυχραιμία ώστε να αποδοθούν τα δέοντα. Ίσως να μην θέλω να πιστέψω όσα ακούω. Ποια η δική σας άποψη;
Μ.Ν.: Συμφωνώ μαζί σου. Σε αυτό το σκεπτικό είμαι κι εγώ. Θα πρέπει να έχουμε μια σύνεση, να περιμένουμε τη δικαιοσύνη. Δεν μπορούμε να είμαστε δικαστές όλοι. Θα ερευνήσει και θα αποδώσει αυτό που πρέπει. Δεν είναι ανάγκη να κρίνουμε όλοι.
Ερ: Και η δικαιοσύνη κρίνεται, διότι πολλές φορές είναι «τυφλή».
Μ.Ν.: Πρέπει όμως να καταλαγιάσει αυτό, να αφήσουμε το χρόνο να επιδράσει. Για παράδειγμα, όταν γίνεται μια πυρκαγιά, δεν μπορούμε εκείνη τη στιγμή να αποτιμήσουμε τις ζημιές ή τα αίτια. Πρέπει να σβήσει η φωτιά, να αποτιμήσουμε τα αποκαΐδια και να δούμε πώς θα τα φτιάξουμε αυτά. Γιατί πρέπει να συνεχίσουμε τη ζωή, δεν μπορούμε να την σταματήσουμε.
Ερ: Εάν είχαμε μια Πολιτεία που θα στέκεται δίπλα στον πολίτη, να τον υποστηρίζει, τέτοιες δομές δεν θα είχαν λόγο ύπαρξης. Δυστυχώς όμως, η ουσιαστική κοινωνική πολιτική είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Μ.Ν.: Ναι, αυτό είναι αλήθεια, αλλά το θέμα είναι ότι, η Πολιτεία θα πρέπει να φροντίζει τα πάντα. Ακόμα και μια δική μου δομή θα πρέπει να την φροντίζει.
Ερ: Και να την ελέγχει.
Μ.Ν.: Οπωσδήποτε, διότι πρέπει να ελέγχει ο ένας τον άλλο, να στηρίζει ο ένας τον άλλο. Η Μητρόπολη έχει τη δομή του Γηροκομείου, έρχεται η κυρία Γιάχου σε τακτά χρονικά διαστήματα εκπροσωπώντας την περιφέρεια και κάνει ελέγχους και μου κάνει παρατηρήσεις. Θέλουμε πάντα μια επιτήρηση σ’ αυτό που κάνουμε. Κανείς που είναι σε μια θέση δεν είναι αλάθητος.
Ερ: Η συγκεκριμένη δομή, όπως και άλλες που αφορούν σε παιδιά και ανήμπορους, δεν ελεγχόταν. Αυτό δεν είναι παράλειψη του κράτους;
Μ.Ν.: Δεν θα κάνω των ελεγκτή, αλλά θέλω να πω ότι, δεν θα πρέπει να διαλύσουμε το σύμπαν, γιατί έχουμε αυτή την τάση. Θα πρέπει να περιμένουμε τη δικαιοσύνη να αποφανθεί, διότι αυτή η δομή στηριζόταν από όλους, είχε επιβραβευθεί από πολλούς και μάλιστα από τους μεγαλύτερους στη χώρα και δεν θέλω να πιστεύω ότι τα πράματα είναι έτσι. Σαφώς δεν μπορώ να κρίνω. Πάντως είμαι σίγουρος ότι η δικαιοσύνη θα δείξει εν καιρώ τι ακριβώς έχει συμβεί.
Ερ: Ποιο είναι τελικά το κοινωνικό έργο της Εκκλησίας, των δήμων και της πολιτείας;
Μ.Ν.: Είμαστε μια ενότητα όλοι.
Ερ: Είσαστε;
Μ.Ν.: Εγώ θέλω να είμαστε. Θεωρώ ότι είμαστε, ακόμα κι αν υπάρχουν διασπαστικές τάσεις, θα πρέπει να τις πολεμήσουμε. Δεν μπορεί να υπάρξει αύριο αν έχουμε την τάση ο καθένας να μαζεύει τα πράγματά του σε ένα σημείο.
Ερ: Θέλω να επαναλάβω μια άποψη την οποία έχω αναφέρει αρκετές φορές. Στην Κω για παράδειγμα, έχουμε πολλούς που προσφέρουν ένα κάποιο κοινωνικό έργο. Εσείς μέσω της Μητρόπολης, ο δήμος, σύλλογοι και φορείς. Γιατί δεν συστήνεται ένας και μόνο φορέας, θέλετε κάτω από την αιγίδα τη δική σας ή του δήμου, δεν έχει σημασία. Αλλά ένας φορέας ο οποίος συγκεντρώνοντας όλες τις δυνάμεις θα προσφέρει ουσιαστικό έργο;
Μ.Ν.: Αυτή η συλλογιστική είναι πολύ όμορφη. Θα μπορούσε να υπάρχει μια κοινωνική δομή. Τα κενά της κοινωνικής πρόνοιας προσπαθούμε να καλύψουμε όλοι. Θα μπορούσε αυτό να είναι κρατικά θεσμοθετημένο και να μην υπάρχει κάτι άλλο. Θα ήταν ευχής έργον. Το έργο του Μητροπολίτη είναι τελείως πνευματικό. Επειδή υπάρχει κενό μπαίνω στο συσσίτιο, επειδή υπάρχει κενό κάνω Γηροκομείο. Όλο αυτό είναι κοινωνική πρόνοια. Δεν είναι το κυρίως μας έργο να μοιράζουμε φαγητό, βοηθήματα ή να κάνουμε κάτι. Αλλά όταν βλέπεις ότι δεν γίνεται κοινωνική πολιτική, πρέπει να κάνεις κάτι. Αν αύριο φτιαχτεί και δομή τέλεια, θα το κλείσω. Αλλά δεν θέλω να έρχονται οι πεινασμένοι στην αυλή μου.
Ερ: Δικό σας ο επίλογος.
Μ.Ν.: Είμαστε μια όμορφη κοινωνία. Είμαστε μια κοινωνία ανθρώπων οι οποίοι έχουν όρεξη να προσφέρουν. Να ισχυροποιήσουμε ό,τι έχουμε. Ό,τι έχουμε και μας ανατριχιάζει από χαρά όταν το σκεφτούμε, αυτό θα πρέπει να το αυξήσουμε. Πρέπει να κάνουμε μια επίθεση καλού. Δεν μπορείς να αλλάξεις το μαύρο παρά μόνο εάν αρχίσεις να πετάς επάνω του άσπρο. Είναι δύσκολο αλλά πρέπει να το αρχίσουμε πιο έντονα και να το μεταδώσουμε στα παιδιά μας, γιατί αυτά είναι το μέλλον. Αυτά πρέπει να μάθουν να αγαπούν τον άνθρωπο, να μάθουν να αγαπούν τον τόπο τους, να μάθουν να συμπαραστέκονται και βέβαια, άμα έχεις πίστη στο Θεό, αυτό είναι πιο εύκολο να γίνει.
πηγη: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
