Πολλοί από μας έχουμε παρεξηγήσει τον ρόλο του ποδηλάτου ως οχήματος, θεωρώντας ότι αυτό μπορεί να κινείται παντού, χωρίς όρια και χωρίς κανόνες. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι εμπιστευόμαστε τα ποδήλατα στα μικρά παιδιά, χωρίς να τα εκπαιδεύουμε σχετικά με τους κανόνες που διέπουν την κίνησή του, δημιουργώνταςεμείς οι ίδιοι,συνθήκες κινδύνου για αυτά.
Είναι βέβαιο ότι επικρατεί μια «σύγχυση» ή ακόμα και άγνοια σχετικά με το ποια είναι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις ενός ποδηλάτη.
Οι σχετικά πρόσφατες ρυθμίσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ),έχουν βάλει ένα τέλος σε αυτή την «σύγχυση», εισάγοντας μια σειρά από νέες πινακίδες και σήματα για τα ποδήλατα, αλλά και νέα πρόστιμα για τους ποδηλάτες, οι οποίοι πλέον αντιμετωπίζονται σχεδόν ισότιμα με τους οδηγούς των υπολοίπων οχημάτων.
Νέα σήματα ενημερώνουν και προειδοποιούν για τη διασταύρωση με ποδηλατόδρομο, για την αποκλειστική λωρίδα ποδηλατών, για την παρουσία διαβάσεων, παράλληλων ή κοινών, ποδηλάτων και πεζών, ή για τη παρουσία κοινής λωρίδας ποδηλάτων και οχημάτων.Παράλληλα, ξεκαθαρίζουν πως τα ποδήλατα μπορούν να κινούνται στις λεωφορειολωρίδες, ενώ ταυτόχρονα καθορίζουν την παρουσία ειδικών χώρων όπου επιτρέπεται η στάθμευση των ποδηλάτων.
Με τις υποδείξεις της τεχνολογίας ο νομοθέτης έχει τροποποιήσει τον παραδοσιακό ορισμό του ποδηλάτου, ενσωματώνοντας στην κατηγορία αυτή και οχήματα πέραν της κλασικής του μορφής. Ποδήλατο πλέον, είναι το όχημα δύο τουλάχιστον τροχών το οποίο κινείται με τη μυϊκή δύναμη εκείνων που επιβαίνουν και μπορεί να υποβοηθείται με βοηθητικό ηλεκτροκινητήρα μέγιστης συνεχούς ονομαστικής ισχύος 0,25 KW και η ισχύς του οποίου μειώνεται σταδιακά και τελικά μηδενίζεται όταν η ταχύτητα του οχήματος φθάσει τα 25 χλμ/ώρα ή νωρίτερα, εάν σταματήσει η ποδηλάτηση.
Ακολούθως ο ΚΟΚ αναγνωρίζει το δικαίωμα του ποδηλάτη να κινείται στο οδόστρωμα, θεσπίζοντας όμως ρητά τις υποχρεώσεις του. Ο ποδηλάτης οφείλει να γνωρίζει και να σέβεται τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Σε αντίθετη περίπτωση τα πρόστιμα είναι αυστηρά, ενώ πλέον και για τους ποδηλάτες, οι παραβάσεις διαχωρίζονται ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητάς τους, σε χαμηλής, μεσαίας και υψηλής επικινδυνότητας, με τα πρόστιμα να έχουν και αυτά τις ανάλογες διαβαθμίσεις.
Ειδικά για τους ποδηλάτες το όριο ταχύτητας εντός πόλεων ορίζεται στα 25 χιλ./ώρα, με την χρήση του προστατευτικού κράνους προαιρετική, που μάλιστα εισάγεται στον κώδικα ως απλή σύσταση. Μια ενδεικτική αναφορά σε κάποια πρόστιμα που αφορούν τους ποδηλάτες, αποδεικνύει αυτήν την τάση του νομοθέτη να εξομοιώσει το ποδήλατο με τα υπόλοιπα οχήματα.
- Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη: 700€
- Κίνηση εκτός ποδηλατολωρίδας (όταν υπάρχει): 80€
- Ανάποδη κίνηση σε ποδηλατόδρομο ή σε οδό μονής κατεύθυνσης: 200€
- Κίνηση υπό την επήρεια αλκοόλ: 200 – 2000€ (ανάλογα με την συγκέντρωση οινοπνεύματος στο αίμα)
- Κίνηση τη νύχτα με το ποδήλατο χωρίς τη χρήση φώτων: 40€
- Χρήση κινητού κατά την οδήγηση: 150€
Είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε τους κανόνες και φυσικά, πιο σημαντικό να τους ακολουθούμε.Οφείλουμε να ενημερώνουμε και να εκπαιδεύουμε τα μικρά παιδιά διότι οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν στην κίνησή τους με το ποδήλατο είναι τεράστιοι. Ιδίως σήμερα όπου ο πληθυσμός των αυτοκινήτων, αλλά και των ποδηλάτων, έχει αυξηθεί σημαντικά.
Οι γονείς έχουν πρώτοι απ’όλους την ευθύνη να διδάσκουν στα παιδιά τους κανόνες κυκλοφορίας στις οδούς. Η γνώση αυτή πρέπει να προηγείται της εκμάθησης της ισορροπίαςεπί του ποδηλάτου.Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι τα σχολεία έχουν δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην κυκλοφοριακή αγωγή των μαθητών και οι ποδηλατικοί Σύλλογοι σε συνεργασία με τους εμπόρους του είδους, αναπτύσσουν σοβαρή δράση προς αυτήν την κατεύθυνση. Είναι επίσης πολύ σημαντικό η Ελληνική Αστυνομία με ενημερωτικούς και κατασταλτικούς ελέγχους να επιβλέψει και να ελέγχει την κίνηση των ποδηλάτων στην πόλη και τις οδούς.
Το ποδήλατο και το νησί μας, έχουν μια ιδιαίτερη σχέση, την οποία οφείλουμε να διαφυλάξουμε. Και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος, από το να μάθουμε τους κανόνες που διέπουν την κίνησή του και φυσικά να τους τηρούμε ευλαβικά.
Κως 19 Μαΐου 2023
Μανώλης Χατζηάμαλλος
