ΕΜΕΙΣ ΛΕΜΕ:Τ ξέρουμε αυτό το παραμύθι! Κοντός ψαλμός αλληλούια!
Την περίοδο 2001-2003 παίχθηκε το πολιτικό ζητημα της διατήρησης της βιομηχανικής κληρονομιάς του νησιού μας με την προσπάθεια κήρυξης διατηρητέων κτηρίων των εγκαταλελειμμένων εγκαταστάσεων της ΑΒΙΚΩ και του ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟΥ. Την πρωτοβουλία είχε η τοπική συντονιστική επιτροπή φορέων του νησιού με την ’’συμπλεγματική’’ συνεπικουρία του Δήμου Κω. Το κεντρικό αρχαιολογικό συμβούλιο κήρυξε διατηρητέα το ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ και την παλιά ΑΒΙΚΩ ομόφωνα και την νέα ΑΒΙΚΩ κατά πλειοψηφία. Τότε ο υπουργός πολιτισμού, ο πολύς κ. Ε. Βενιζέλος, ανέτρεψε την απόφαση του ΚΑΣ (!) για πρώτη φορά στα χρονικά της ιστορίας του! Άλλαξε τα μέλη του και ξαναέβαλε το θέμα της νέας ΑΒΙΚΩ στην κρίση του, χαρακτηρίζοντάς το αυτή την φορά κατά πλειοψηφία ‘’μη διατηρητέο’. Ο Δήμος μας τότε δεν αντέδρασε! Το ΠΑΣΟΚ βλέπετε!!!
Από τότε η μοίρα του οικόπεδου της νέας ΑΒΙΚΩ ήταν προδιαγεγραμμένη. Υποβάλαμε σε όλους του δήμαρχους που πέρασαν από τότε προτάσεις αγοράς του οικόπεδου με σύνθετες διαδικασίες αξιοποίησης που και το κτήριο θα έσωζαν και κέρδος θα υπήρχε από τον δήμο με την διαδικασία της ελεγχόμενης ‘’εμπορευματοποίησης –real estate’’. Ο ισχυρός Δήμος της Κω είναι βλέπετε στα εύκολα! Όταν πουλάει εντυπώσεις σε βάρος των μακροπροθέσμων συμφερόντων του Δήμου και της κοινωνίας.
Η τότε διαμαρτυρία της συντονιστικής επιτροπής προς τον τότε υπουργό είναι αποκαλυπτική.
Όσο για μας, τον συμπέρασμα είναι πικρό: Ό,τι αγαπήσαμε πολύ από εκείνα τα σπουδαία δεν θα σωθεί, ακόμη και κριθούν διατηρητέα!
Φυσικά οι καιροί αλλάζουν! Σύντομα θα αλλάξουν!
Η διαμαρτυρία της συντονιστικής επιτροπής προς τον τότε υπουργό
Συντονιστική Επιτροπή φορέων και συλλόγων ν. Κω για την κήρυξη διατηρητέων των βιομηχανικών συγκροτημάτων ΑΒΙΚΩ ΚΑΙ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟΥ. Αργυροκάστρου 25 Κως 85300 29-8-2003 | Προς τον κ. Υπουργό Πολιτισμού κοιν/ση: ΥΠΠΟ/Δ/νση Αρχ. Μν. κ Δημ. 3η Εφορία Νεώτ. μνημείων Δήμος Κω, Δικαίου, Ηρακλειδών ΥΠΕΧΩΔΕ/ τμ. παρ. οικ. Θέμα: «Ένσταση κατά της απόφασης του υπουργού Πολιτισμού α.π. ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/Γ/322/46842/21-8-2003» Εκφράζουμε την διαμαρτυρία μας αλλά και την θλίψη μας για τον μη χαρακτηρισμό ως διατηρητέου μνημείου του Νέου εργοστασίου της ΑΒΙΚΩ του νησιού μας, με την πρόσφατη απόφαση σας α.π. ΥΠΠΟ/ΔΝΣΚΑΚ/Γ/322/46842/21-8-2003, γιατί: α) Δεν σεβαστήκατε το αίτημα και την επιθυμία της κοινωνίας της Κω να κηρυχθεί διατηρητέο το μεγαλύτερο ιστορικά βιομηχανικό συγκρότημα του νησιού μας. β) Παραβλέψατε προκλητικά αποφάσεις οργάνων της πολιτείας (γνωμάτευση 3ης Εφορείας Νεωτέρων μνημείων, απόφαση Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων) γ) Αγνοήσατε τα ιστορικά τεκμηριωμένα εμπράγματα δικαιώματα, μνήμες, λαϊκά βιώματα, κοινωνικούς αγώνες την πρόσφατη ιστορία και τις συλλογικές επιδιώξεις του Κωακού λαού. δ) Ερχόσαστε σε αντίθεση με προηγούμενη πρόταση του Υπουργείου Αιγαίου της 31/1/1997 που προτείνει τον χαρακτηρισμό της Νέας ΑΒΙΚΩ ως διατηρητέου μνημείου. ε) Δεν μας εξηγείτε τους λόγους της αρνητικής σας θέσης και διερωτώμεθα δικαίως: «τίνος συμφέροντα εξυπηρετεί η απόφαση σας;». Πάντως όχι συμφέροντα της κοινωνίας μας. Πιστεύουμε ούτε το πραγματικό συμφέρον ενός κρατικού και δημόσιου χαρακτήρα χρηματοδοτικού και πιστωτικού οργανισμού, όπως εξακολουθεί νομίζουμε να είναι, η Αγροτική Τράπεζα. Φαίνεται κ. Υπουργέ, ότι έχετε καταθέσει τα όπλα στις δυνάμεις της αγοράς, της πλουτοκρατίας, του μερκαντιλισμού που απειλούν την ισορροπία και την ισονομία στην ελληνική πολιτεία. Τείνατε «ευήκοον ους» στις κυρίαρχες οικονομικές και ιδεολογικές αντιλήψεις του φιλελευθερισμού. Ετοιμασθείτε όμως να εισπράξετε και τον μισθό των επιλογών σας ως πολιτικός. Για μας, για την τεράστια πλειοψηφία των Κώων πολιτών, θα πρέπει να σκεφτείτε να ‘ρθείτε στο νησί μας, θα μας βρείτε στο δρόμο σας. Με αγανάκτηση, εκ μέρους της Συντονιστικής Επιτροπής Νίκος Μυλωνάς. |
|
Α.ΒΙ.Κ.Ω
Το 1931 σε αρχική ιδιοκτησία 1.000 μ2, δίπλα στα Δημοτικά Σφαγεία λειτουργεί βιομηχανία Σαπουνοποιίας (Saponificio Vittoria Industria Couse S.V.I.C.)που από το 1932 ανήκει στον Ντουϊζι Ρικάζολη για να πωληθεί στο Ελληνικό Δημόσιο το 1954 και με συμβόλαιο του 1955 περιέρχεται κατά 51% στην Αγροτική Τράπεζα και κατά 49% στον συνεταιρισμό πωλήσεως και επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων νήσου Κω από τον οργανισμό περιουσίας Δημοσίου της Δωδεκανήσου, μαζί με γειτονικό γήπεδο 4.490 μ2. Έτσι προκύπτει ενιαίο οικόπεδο 5.490 μ2 όπου ήδη λειτουργεί το εργοστάσιο επεξεργασίας ντομάτας «ΦΑΡΟΣ» του κ. Κανακάρη. Το 1955 ιδρύεται η Αγροτική Βιομηχανία Κω Α.ΒΙ.ΚΩ με συνεργασία ΑΤΕ 51% και Συνεταιρισμός 49%. Τα κτίρια της πρώτης αυτής Α.ΒΙ.ΚΩ (δυτικό τμήμα) κατασκευάσθησαν το 1952, σύμφωνα με ατομικές μαρτυρίες. Αυτή η πρώτη μορφή της Α.ΒΙ.ΚΩ έχει παραγωγικότητα 30 τόνους ημερησίως, παράγει πολτό και αποφλοιωμένη ντομάτα και εξυπηρετεί τους συνεταιρισμένους παραγωγούς που αγοράζουν μερίδια προς 500δρχ/τεμάχιο, όταν ο μισθός ενός Δημ. Υπαλλήλου ήταν 1.000 δρχ. περίπου. Τότε στο νησί λειτουργούν ταυτόχρονα άλλες 5 μικρές μονάδες ντοματοβιομηχανίας.
Το 1965 η Α.ΒΙ.ΚΩ αγοράζει 15 στρέμματα από το Δημόσιο και κατασκευάζει τις νέες εγκαταστάσεις της αμέσως, δυναμικότητας επεξεργασίας 400 τόνους την ημέρα και δουλεύει με μεγάλη επιτυχία μέχρι το 1980. Από τότε αρχίζει η μείωση των καλλιεργειών ντομάτας, η μείωση της παραγωγής και η τελευταία χρονιά λειτουργίας της Α.ΒΙ.ΚΩ είναι το 1990.
Από τότε μέχρι σήμερα συντελείται η υπερχρέωση και η οικονομική καταστροφή. Δάνεια, τόκοι, υπερημερίες, υποθήκες, κατάσχεση του 49% από την ΑΤΕ το 1999 και τελική μεταβίβαση των οικοπέδων της Α.ΒΙ.ΚΩ στην ΑΤΕ στις 17-1-2001. Προηγουμένως έχει πωληθεί για παλιοσίδερα τμηματικά όλος ο μηχανολογικός εξοπλισμός της.
Για την Α.ΒΙ.ΚΩ, το 1995 από τον Δήμο Κω κατατίθεται φάκελος για να κηρυχθεί διατηρητέος χώρος, παίρνει την έγκριση του Υπουργείου Αιγαίου αλλά στο Υπουργείο Πολιτισμού ο φάκελος δεν ολοκληρώνει το έργο του. Ο Δήμος Κω κάνει έγγραφες προσπάθειες για ανταλλαγή(1998) και για παραχώρηση χρήσης, χωρίς αποτέλεσμα.
ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ
Το 1929 ο Mario Lago θεμελιώνει το εργοστάσιο. Το 1931 ξεκινά η λειτουργία του σαν τμήμα της ΚΑΪΡ (Compania Agricola Intustriale Rodi). Έτσι αρχίζει η συστηματική καλλιέργεια αμπελιών (φιλοξηρικών) και αναβαίνει συνεχώς η ποσότητα σταφυλιών. Μόνο το 1944, λόγω Γερμανικής κατοχής, το εργοστάσιο δεν λειτουργεί. Επαναλειτουργεί το 1945 με Ιταλική διοίκηση. Το 1947 το αγοράζει ο Μποδοσάκης που το 1949 το πουλά στον Συνεταιρισμό οινοποιήσεως και πωλήσεως σταφυλιών Κω αντί ποσού 630.000.000 δρχ. μέσου δανείου της Αγροτικής Τράπεζας (Α.Τ.Ε.)που αποπληρώνεται το 1969. Μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 1980 δουλεύει με κέρδος και οι δανειακές υποχρεώσεις στην Α.Τ.Ε. εξυπηρετούνται με επιτυχία. Οι πωλήσεις το 1980 είναι 988.086 φιάλες και επιπλέον οι χύμα πωλήσεις. Γίνονται εξαγωγές σε Αίγυπτο, Καναδά, Ιαπωνία και πωλήσεις στον Βόλο, στον Πειραιά, στην Θεσσαλονίκη. Παράγεται κρασί λευκό και μαύρο, γλυκό και ξηρό, ρετσίνα και ξύδι. Η συνεχής εγκατάλειψη της γεωργικής παραγωγής από το 1980, οι εξελίξεις στον ευρύτερο χώρο παραγωγής κρασιού, η έλλειψη εκσυγχρονισμού, τα υψηλά επιτόκια των δεκαετιών ’80 και ’90, ο σκληρός εμπορικός ανταγωνισμός στριμώχνουν τα οικονομικά και παραγωγικά στοιχεία του Οινοποιείου. Η έλλειψη οποιασδήποτε πολιτικής προστασίας, προβολής και ανανέωσης των παραγωγικών δυνατοτήτων για τον συνεταιρισμό αλλά και για τους άλλους παραγωγούς οδηγεί στο σταμάτημα της λειτουργίας του Οινοποιείου το 1999.
Από το 2000 η Α.Τ.Ε. πιέζει να της μεταβιβασθεί η ιδιοκτησία του οικοπέδου που ανήκει 100% στον Αγροτικό Οινοποιητικό Συνεταιρισμό Νήσου Κω, όπως μετονομάσθηκε το 1986.
Στις 4-5-2001 η Α.Τ.Ε. γίνεται κάτοχος του Οινοποιείου. Απομένουν 18 μήνες για να απομακρύνει από τις εγκαταστάσεις της από τον χώρο του εργοστασίου.
Το οικόπεδο του Οινοποιείου βρίσκεται στην επέκταση του σχεδίου πόλεως Κω όπου το 50%(πίσω μέρος οικοπέδου) προβλέπεται σαν χώρος πρασίνου.
Για το Οινοποιείο ο Δήμος Κω δεν έχει κάνει ενέργειες για χαρακτηρισμό ή παραχώρηση.
