Κοινωνία Παρ 28 Ιουν 2024

«Το λέγαμε εδώ και 30 χρόνια ότι είναι κορεσμένη, όχι γιατί δεν έχει εκτάσεις να χτίσει,  αλλά γιατί δεν θα μας επαρκούν πλέον οι πλουτοπαραγωγικές πηγές του νησιού

«Βλέπουμε τι γίνεται στη Σαντορίνη, στη Μύκονο, στην Ισπανία, που αρχίζει ο κόσμος και ξεσηκώνεται. Δεν θα αντέξει το νησί τόσο κόσμο. Ήδη είναι Ιούνιος και στο δρόμο δεν μπορείς να κυκλοφορήσεις, φανταστείτε τι θα γίνει αργότερα»

«Και τα νερά σιγά σιγά θα μας λείψουν, θα πούμε το νερό νεράκι.  Αν δεν γίνουν καινούργιες εγκαταστάσεις, αφαλατώσεις, αν δεν εκμεταλλευτούμε το νερό των βιολογικών… έχουμε εκατοντάδες τόνους νερό κάθε μέρα που παράγουν οι βιολογικοί που υπάρχουν στο νησί οι οποίοι πέφτουν στη θάλασσα. Έπρεπε να γίνουν υποδομές. Όλα τα ξενοδοχεία, ακόμα και τα σπίτια, να ποτίζονται με αυτό το νερό. Πρέπει να υπάρχει ένα ξεχωριστό δίκτυο»

«Εκτός από το αεροδρόμιο που είναι πάρα πολύ καλό και ευτυχώς, γιατί καταντήσαμε να λέμε ευτυχώς που το πήρε η Fraport, γιατί αν ήταν στο κράτος ακόμα τα ίδια θα ‘τανε και θα έσταζε η οροφή από πάνω, όλα τα άλλα είναι στον αυτόματο»

«Το κακό στην τωρινή δημοτική αρχή είναι ότι δεν έχει και άτομα που ξέρουν εκτός από ελάχιστα.  Είναι καινούργια άτομα, δεν έχουν ξαναδιαχειριστεί δήμο και πραγματικά έχουν χάσει λίγο την μπάλα»

«Δόξα τω Θεώ, έχουμε την καλή τύχη, επειδή οι τουρίστες ξέρουν ότι η χώρα μας μπορεί να είναι πανέμορφη αλλά δεν δουλεύει όπως θα έπρεπε να δουλεύει, δεν παραπονιούνται εκτός από ελάχιστα πράγματα. Αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε είναι τα ταξί και τα λεωφορεία της αστικής συγκοινωνίας - Η δυσφήμιση που μας γίνεται, δεν υπάρχει»

«Η καθαριότητα, επειδή δεν επαρκεί το προσωπικό του δήμου και επειδή δεν τους επιτρέπεται να προσλάβουν και παραπάνω εκτός από κάτι έκτακτους, πρέπει να δοθεί σε ιδιωτικές εταιρείες. Και τα πάρκα θα πρέπει να τα πάρουν ιδιώτες»

«Είναι απαράδεκτο να μην έχει γίνει ακόμα ένα κτίριο στο λιμάνι.  Είναι απάνθρωπο να περιμένουν οι άνθρωποι στη Σέγκεν και όποιος προλάβει να πάει κάτω από μια τέντα»

«Αυτοί που κάνουν αυτές τις τεράστιες μονάδες, οι περισσότεροι δεν είναι Κώοι. Έρχονται, απομυζούν το νησί και δεν μένει και τίποτα γιατί είναι all inclusive»

«Είναι αδιανόητο να εξυπηρετούν τους τουρίστες άνθρωποι που δεν έχουν ιδέα περί τίνος πρόκειται, άνθρωποι που δεν ξέρουν ξένες γλώσσες, άνθρωποι που δεν είναι και στην κουλτούρα τους ο τουρισμός»

  «Η ΚΩΑΝ δεν δούλεψε ποτέ. Ο μόνος τουριστικός οργανισμός που έκανε κάποιο έργο ήταν ο Ενιαίος Φορέας. Δεν έπρεπε να καταργηθεί, αλλά καταργήθηκε. Έπρεπε να γίνει κάτι πιο σύγχρονο,  αντί όμως να γίνει κάτι πιο σύγχρονο και επί Κυρίτση, αλλά και τώρα επί Νικηταρά, κάτι πραγματικά που να δουλέψει δεν έχει γίνει»

«Οι συνθήκες εργασίες όπως έχουν γίνει πλέον, δεν υπάρχει πρόβλημα. Αυτή τη στιγμή το προσωπικό των ξενοδοχείων έχει το πάνω χέρι, μας κάνει ότι θέλει, μας χορεύει στο ταψί»

 Χρόνια πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κω, τώρα αντιπρόεδρος, επί σειρά ετών μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων αλλά και του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Ο λόγος για τον Μηνά Χατζημιχαήλ, ο οποίος σε συνέντευξή του στον «Σ» εκφράζει τις απόψεις και τις θέσεις του για σειρά ζητημάτων, όπως, η «εικόνα» του νησιού μας, οι υποδομές του, η καθαριότητα και το πράσινο, ο υπερτουρισμός και ο κορεσμός της Κω, οι συγκοινωνίες και το οδικό μας δίκτυο, το νερό, οι βιολογικοί καθαρισμοί, η ΚΩΑΝ και οι δράσεις τουρισμού από τον δήμο, το λιμάνι, η Σέγκεν, αλλά και η έλλειψη προσωπικού, καθώς και οι ευθύνες κράτους, περιφέρειας και δήμου.

Η ΣΥΕΝΤΕΥΞΗ

Ερ: Κύριε Χατζημιχαήλ, αφού μου επιτρέψετε να πω ότι, χαίρομαι που μιλάω μαζί σας μετά από αρκετά χρόνια, πείτε μου, βρισκόμαστε στο 2024 και στα μέσα της τουριστικής περιόδου. Ποια είναι η σημερινή εικόνα της Κω;

Μ.Χ.: Είμαστε στο 2024. Λογικά έπρεπε στην Κω όλα να είναι τακτοποιημένα. Μετά από τόσα χρόνια προσπαθειών όλων των φορέων και ειδικά της Ένωσης Ξενοδόχων, θα έπρεπε να έχουμε μια πανέμορφη πόλη, που είναι ωραία, κανείς δεν έχει αντίρρηση για αυτό, αλλά υπάρχουν τόσα πολλά προβλήματα από θέματα καθαριότητας, από θέματα κήπων, από θέματα αποψίλωσης πάρκων, αρχαιολογικών χώρων κ.λ.π.  Δεν έχουμε λιμάνι ακόμα.  Μετά από τόσα χρόνια από τον σεισμό ακόμα δεν έχει καν κτίριο το λιμάνι, ένα κλιματιζόμενο κτίριο να μπορείς να περιμένεις σαν άνθρωπος που ζεις όχι στον 21ο  αιώνα, αλλά ακόμα και στον 20ο  αιώνα.  Δεν έχουμε Σέγκεν, χιλιάδες Τούρκοι από απέναντι, εύποροι τουρίστες, θέλουν να έρθουν στο νησί μας και τους βάζουμε περιορισμούς γιατί δεν μπορούμε να τους εξυπηρετήσουμε.  Εκτός από το αεροδρόμιο που είναι πάρα πολύ καλό και ευτυχώς, γιατί καταντήσαμε να λέμε ευτυχώς που το πήρε η Fraport, γιατί αν ήταν στο κράτος ακόμα τα ίδια θα ‘τανε και θα έσταζε η οροφή από πάνω, όλα τα άλλα είναι στον αυτόματο.
Οι δρόμοι δεν φτάνουν πλέον για να πας σ’ ένα χωριό όπως έκανα το λάθος και πήγα πριν από λίγες ημέρες. Ταλαιπωρείσαι με τις ουρές, έχουν βάλει και αυτή την ταχύτητα στα 50 km και αν κάποιος τουρίστας την ακολουθήσει γίνεται μια ουρά από πίσω του από το Τιγκάκι μέχρι την Κω.  Θα έπρεπε ήδη να έχουμε τουλάχιστον 2 γραμμές προς κάθε κατεύθυνση στους δρόμους. Για τον φωτισμό, κάτι καλύτερο έχει γίνει, αλλά και πάλι θα έπρεπε να γίνει πριν πολύ καιρό και αυτός. Δόξα τω Θεώ, έχουμε την καλή τύχη, επειδή οι τουρίστες ξέρουν ότι η χώρα μας μπορεί να είναι πανέμορφη αλλά δεν δουλεύει όπως θα έπρεπε να δουλεύει, δεν παραπονιούνται εκτός από ελάχιστα πράγματα. Τους πειράζει πάρα πολύ το ότι δε μπορούν να βρουν ταξί, το ότι φέτος δεν έχουν συγκοινωνία και μετά θέλουμε να έχουμε και δουλειές στα μαγαζιά μας όταν δεν μπορούν να μετακινηθούν από το Ψαλίδι ή από τη Λάμπη για να έρθουν στο κέντρο.  Να σας πω ότι, φέτος βλέπω έναν  διαφορετικό τουρίστα. Κινείται πολύς κόσμος μέσα  στην πόλη. Αν, λοιπόν, είχε μία καλύτερη συγκοινωνία θα ήτανε ακόμα καλύτερα, για να μην παραπονιόμαστε μόνο.  Πρέπει να βλέπουμε και τι κάνουμε εμείς για τους τουρίστες.
Ερ: Η διαπίστωση που κάνατε ότι, σύμφωνα με την άποψη των επισκεπτών μας, είναι μεν πανέμορφος ο τόπος μας αλλά δεν «δουλεύει» όπως θα έπρεπε, δεν με κάνει και υπερήφανη…  Το γνωρίζω, δίκιο έχουν, αλλά είναι υποτιμητικό για όλους μας.

Μ.Χ.: Κάνω καθημερινά γκάλοπ, γιατί πιάνω κουβέντα με όλους τους τουρίστες που έρχονται στο ξενοδοχείο μου και τους ρωτάω, πώς βρίσκουν το νησί. Δεν μου έχει πει κανένας ότι είναι βρώμικο. Για το μόνο που μου παραπονιούνται είναι τα ταξί και τα λεωφορεία, τίποτα άλλο δεν τους πειράζει. Είναι τρελό. Τους ρωτάω, δεν βλέπετε κάτι που να μην σας αρέσει; Όχι, μου απαντάνε, όλα μια χαρά. Οι παραλίες σας υπέροχες, οι δρόμοι σας μια χαρά, η πόλη πολύ ωραία και παθαίνω πλάκα. Αναρωτιέμαι,  αυτοί δεν βλέπουν κάτι; Ίσως περιμένουν για την Ελλάδα κάτι χειρότερο, κάτι πιο βρώμικο, ίσως έχουν πάει και σ’ άλλα νησιά και είναι χειρότερα. Είχα Ροδίτες πελάτες και μου λέτε, εδώ είστε παράδεισος, ελάτε στη Ρόδο να δείτε τι γίνεται με την καθαριότητα. Παρ’ όλα αυτά, δεν πρέπει να αρκούμαστε στο καλά. Πρέπει να κοιτάμε το πρότυπο και όχι τη μετριότητα.

Ερ: Ενδιαφέρον. Πείτε μου, εσείς είστε ικανοποιημένος από το νησί μας, γιατί πριν μου αναφέρατε ένα σωρό προβλήματα.
Μ.Χ.: Εννοείται και δεν είμαι ευχαριστημένος με αυτά που βλέπω. Είναι θέματα και δήμου και περιφέρειας και κράτους και ιδιωτών. Αυτή τη στιγμή είτε το πιστεύουμε είτε όχι, το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε είναι τα ταξί και τα λεωφορεία της αστικής συγκοινωνίας. Αυτό αντιμετωπίζει ο πελάτης περιμένοντας.  Βγάζω φωτογραφίες, θα κάνω λεύκωμα, κάθε φορά που περνάω από το λιμάνι ή από σημεία που περιμένουν ταξί με τις ουρές μες στον ήλιο, δηλαδή, δεν έχουνε τα ταξί την ευγένεια να φτιάξουν με τη βοήθεια του δήμου, με τη συνεργασία του δήμου, κανένα κιόσκι εκεί που περιμένουν; Οι άνθρωποι ψήνονται και επειδή το έχω ζήσει και εγώ στο εξωτερικό να περιμένω ταξί και να ‘μαι μες στον ήλιο, είναι ό, τι πιο φριχτό υπάρχει. Εκεί αγανακτεί και λέει, δεν ξαναγυρίζω σ’ αυτό το νησί. Αυτή η δυσφήμιση που μας γίνεται αυτή τη στιγμή με τα ταξί και τα λεωφορεία της αστικής συγκοινωνίας,  δεν υπάρχει. Χαίρομαι που βλέπω τώρα να βάζει η αστική συγκοινωνία τουλάχιστον καινούργια σκίαστρα, κάτι είναι και αυτό. Ελπίζω να επεκταθούν μέχρι τη Λάμπη γιατί μπροστά στο ξενοδοχείο μου περιμένουνε σαν τα αρνιά μέσα στον ήλιο.
Για το λιμάνι και τη Σέγκεν πρέπει να φροντίσει το κράτος.  Είναι απαράδεκτο να έχει πέσει κάτω εδώ και 7 χρόνια το κτίριο  και να μην έχει γίνει ακόμα ένα κτίριο στο λιμάνι.  Για δε τη Σέγκεν, είναι απαράδεκτο να δίνουμε αυτές τις βίζες και να μην έχουμε φροντίσει όλο το χειμώνα, ενώ το ξέραμε, να έχουμε μια Σέγκεν της προκοπής που να ‘χει δέκα κάουντερς για να μπορούν οι πελάτες να εξυπηρετούνται και να περιμένουν και αυτοί μες στον ήλιο και όποιος προλάβει να πάει κάτω από μια τέντα. Είναι απάνθρωπο.  Όσο για την καθαριότητα, είμαι της γνώμης, επειδή δεν επαρκεί το προσωπικό του δήμου και επειδή δεν τους επιτρέπεται να προσλάβουν και παραπάνω εκτός από κάτι έκτακτους, πρέπει να δοθεί σε ιδιωτικές εταιρείες. Και τα πάρκα θα πρέπει να τα πάρουν ιδιώτες και να λέμε ότι θα έχει εποχικά λουλούδια, επιτέλους να δούμε χρώμα στην πόλη. Πάω στο εξωτερικό και ντρέπομαι. Παντού υπάρχουν κήποι πανέμορφοι με σχηματισμούς λουλουδιών κι εμείς έχουμε αυτό το πράσινο,  όπου υπάρχει πράσινο γιατί τώρα το καλοκαίρι δεν το ποτίζουν και ξεραίνεται.  Είναι αδιανόητο ένα νησί που έχει ακόμα νερό, που έχει ένα πολύ καλό καιρό για να έχει λουλούδια… Γιατί σε όλα τα ξενοδοχεία πας στους κήπους τους και χαίρεσαι που περπατάς και στην πόλη τουλάχιστον τα 5 βασικά πάρκα να μην έχουν μια ομορφιά και να είναι αυτή η πρασινίλα…
Ερ: Μου δώσατε πάσα για το νερό. Κύριε Χατζημιχαήλ, νερό δεν έχουμε.  Μάλιστα, εκτός από το «τρίγωνο», η έλλειψή του εμφανής και σε άλλες περιοχές του νησιού ακόμα και στην πόλη!!
Μ.Χ.: Έχουμε, αλλά μας τελειώνει.

Ερ: Ακριβώς. Και τα ξενοδοχεία που όπως είπατε, είναι καταπράσινα, χρησιμοποιούν το πόσιμο νερό για να ποτίζουν τους κήπους τους. Ενώ, λοιπόν, γνωρίζουμε εδώ και χρόνια ότι όλο και θα αυξάνεται ο τουρισμός, έργα δεν έχουν γίνει. Έχω την πληροφορία, δεν ξέρω αν την έχετε κι εσείς, ότι, τα επόμενα χρόνια θα προστεθούν περί τις  25.000 νέες κλίνες στο νησί. Πώς θα αντέξουν οι υποδομές μας όλο αυτό το φόρτο;
Μ.Χ.: Το έλεγα και από τότε που ήμουνα πρόεδρος των Ξενοδόχων. Σε κάποιους δεν ήμουν αρεστός, αλλά σε πολλούς άλλους και ειδικά τους ξενοδόχους τους Κώους, γιατί αυτοί που κάνουν αυτές τις τεράστιες μονάδες, οι περισσότεροι δεν είναι Κώοι. Έρχονται, απομυζούν το νησί και δεν μένει και τίποτα γιατί είναι all inclusive. Ενώ οι ντόπιοι ξενοδόχοι  καταλαβαίνουν αυτό που θα πω και μάλιστα το επικροτούν εκτός από ελάχιστους. Η Κως,  εάν δεν γίνουν υποδομές καινούργιες και όχι μόνο στο νερό, αλλά δρόμοι μεγαλύτεροι, κυκλοφοριακοί κόμβοι, λιμάνι κ.λ.π., δεν σηκώνει άλλο κόσμο. Πρέπει για ένα διάστημα μέχρι να φτιαχτούν αυτά, και ίσως αυτό είναι ένα κίνητρο για να γίνουν γρήγορα, να μην επιτρέπονται άλλες μονάδες. Η Κως  είναι πλέον κορεσμένη.
Το λέγαμε εδώ και 30 χρόνια ότι είναι κορεσμένη, όχι γιατί δεν έχει εκτάσεις να χτίσει,  έχει εκτάσεις για να γίνουν 100.000 κλίνες και παραπάνω ίσως. Δεν θα μας επαρκούν πλέον οι πλουτοπαραγωγικές πηγές του νησιού.  

Ερ: Κορεσμός ή υπερτουρισμός, όπως βλέπουμε να συμβαίνει όλο και συχνότερα σε άλλα τουριστικά θέρετρα, δεν είναι το να σκουντουφλάει ο ένας πάνω στον άλλον. Αφορά στις υποδομές κάθε τόπου και πόσο αυτές αντέχουν.

Μ.Χ.: Η Κως είναι κορεσμένη. Βλέπουμε τι γίνεται στη Σαντορίνη, στη Μύκονο, στην Ισπανία, που αρχίζει ο κόσμος και ξεσηκώνεται. Δεν θα αντέξει το νησί τόσο κόσμο. Ήδη είναι Ιούνιος και στο δρόμο δεν μπορείς να κυκλοφορήσεις, φανταστείτε τι θα γίνει αργότερα. Αλλά και τα νερά σιγά σιγά θα μας λείψουν, θα πούμε το νερό νεράκι.  Αν δεν γίνουν καινούργιες εγκαταστάσεις, αφαλατώσεις, αν δεν εκμεταλλευτούμε το νερό των βιολογικών… έχουμε εκατοντάδες τόνους νερό κάθε μέρα που παράγουν οι βιολογικοί που υπάρχουν στο νησί οι οποίοι πέφτουν στη θάλασσα. Έπρεπε να γίνουν υποδομές. Όλα τα ξενοδοχεία, ακόμα και τα σπίτια, να ποτίζονται με αυτό το νερό. Πρέπει να υπάρχει ένα ξεχωριστό δίκτυο.

Ερ: Μιλάμε για την επανάχρηση του νερού των βιολογικών. Ένα θέμα που ξεκίνησε πριν πολλά χρόνια και σταμάτησε…
Μ.Χ.:  Πρέπει να γίνει επαναχρησιμοποίηση αυτού του νερού που πραγματικά θα μας σώσει γιατί εγώ που δεν έχω γεώτρηση, αναγκάζομαι να ποτίζω τα λουλούδια με το πόσιμο νερό. Αν είχα μια δεύτερη γραμμή που θα ήταν μόνο για την άρδευση και καλύτερα λουλούδια θα ήταν γιατί αυτό το νερό έχει και άλλα υλικά.
Ερ: Ας αλλάξουμε θέμα. Ποια η άποψή σας για την τουριστική πολιτική του δήμου και για την περιβόητη ΚΩΑΝ;

Μ.Χ.: Δεν δούλεψε ποτέ. Ο μόνος τουριστικός οργανισμός που έκανε κάποιο έργο ήταν ο Ενιαίος Φορέας. Δεν έπρεπε να καταργηθεί, αλλά καταργήθηκε. Έπρεπε να γίνει κάτι πιο σύγχρονο,  αντί όμως να γίνει κάτι πιο σύγχρονο και επί Κυρίτση, αλλά και τώρα επί Νικηταρά, κάτι πραγματικά που να δουλέψει, δεν έχει γίνει. Όλοι τα φόρτωσαν από δω και από κει, δεν γίνεται κάτι που να έχει μια χρηματοδότηση, να αποφασίζει και να πράττει πράγματα. Όλα γίνονται στον αέρα, όλα γίνονται τελευταία στιγμή. Εδώ και αρκετά χρόνια δεν πηγαίνουμε σε σημαντικότατες εκθέσεις που ενώ μπορεί όλοι να λένε ότι, εντάξει και τι έγινε, η Κως πρέπει πάντα να έχει παρουσία.  Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Ο FTI που φαλίρισε φέτος, πώς φαλίρισε; Είχε προβλήματα, όλοι τα ήξεραν,  αλλά χρηματοδοτούσαν, γινόντουσαν πιστώσεις. Φέτος δεν παρουσιάστηκε στην έκθεση του Βερολίνου.
Είναι μια γερμανική εταιρεία που δεν έκανε περίπτερο στην έκθεση του Βερολίνου. Εκεί φοβήθηκαν όλοι ότι κάτι πάει στραβά και άρχισαν όλοι να ζητάνε τις προκαταβολές που θα πήγαιναν για λίγο πιο πίσω, οι πιστωτές άρχισαν να ζητάνε λεφτά και ξαφνικά εκεί που θα μπορούσε να τη γλυτώσει, φαλίρισε γιατί δεν εμφανίστηκε στην έκθεση.  Κάτι παρόμοιο,  εντελώς διαφορετικό αλλά αρκετά όμοιο, είναι το να μην παρουσιάζεται η Κως σε μεγάλες εκθέσεις. Όλοι οι τουριστικοί παράγοντες λένε, κάτι γίνεται σε αυτό το νησί. Τι γίνεται; Δεν θέλουν τουρισμό; Κάτι πάει στραβά. Πρέπει να είμαστε παρόντες με πολύ σωστά και ωραία περίπτερα. Δεν είναι τόσο μεγάλο το έξοδο όσο αυτό που μας αποδίδει πίσω.
Ερ: Το θέμα όμως, δεν είναι οι αριθμοί, αλλά το τι εμείς μπορούμε να παρέχουμε και τι μας αποφέρει ο επισκέπτης.  Με λίγα λόγια, η ποιότητα.
Μ.Χ.: Ακριβώς. Έχουμε πει ήδη ότι, τόσα ξενοδοχεία πλέον που έχει η Κως και μιλάω ειδικά για τα μεγαθήρια των 1000 κλινών και πάνω, δεν μπορείς να τα γεμίσεις πλέον με άλλο τρόπο εκτός από το all inclusive.  Όμως, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, θα έπρεπε με κάποιο τρόπο και να σιγά σιγά να σταματήσει, να γίνεται όλο και λιγότερο, δηλαδή, στα συμβόλαιά μας να λέμε 70% all inclusive 30% όχι, ούτως ώστε αυτός ο πελάτης να βγει έξω να αφήσει κάτι στο νησί.
Είχαμε προτείνει να είναι το all inclusive εξαήμερο ή πενθήμερο και 2 μέρες να είναι ελεύθερες να βγει ο πελάτης έξω για να γυρίσει στην αγορά, να φάει έξω, να ψωνίσει και τα πρακτορεία συμφωνούσαν με αυτό γιατί και τα πρακτορεία θέλουν ο κάθε τόπος να ευημερεί για να έχουν τόπο να φέρνουν τους πελάτες τους. Όταν είχα προτείνει σε μεγάλα πρακτορεία τότε και με την TUI είχαμε κάνει συζήτηση, αυτό το πενθήμερο all inclusive και 2 μέρες ελεύθερες, τα πρακτορεία συμφώνησαν, εμείς δεν μπορούσαμε να βρούμε τον τρόπο να γίνει γιατί θα ‘πρεπε το ένα ξενοδοχείο να αφήνει ελεύθερους τους τουρίστες  Δευτέρα - Τρίτη το άλλο Τετάρτη - Πέμπτη, το άλλο Παρασκευή. Δεν μπορούσαν όλα ξαφνικά να ελευθερώσουν τον κόσμο έξω γιατί μετά δεν θα βρίσκανε πού να φάνε. Άντε να φέρεις  όλα αυτά τα ξενοδοχεία για να οργανωθούν… Είναι  δύσκολα πράγματα όντως.  

Ερ: Κύριε Χατζημιχαήλ, ένα θέμα που έχει αναδειχθεί τα τελευταία χρόνια, είναι η έλλειψη προσωπικού τόσο στα ξενοδοχεία, όσο και στην εστίαση αλλά και στον πρωτογενή τομέα.

Μ.Χ.: Τεράστιο πρόβλημα, τεράστια δυσφήμιση και κάτι πρέπει να γίνει.  Μετά τον κόβιντ  πάρα πολύς κόσμος έφυγε από το νησί που ήταν εργαζόμενοι των ξενοδοχείων και πολύς κόσμος άλλαξε και επάγγελμα, αναγκάστηκε να αλλάξει γιατί τα ξενοδοχεία δεν λειτουργούσαν και τώρα δεν έχει επιστρέψει. Έχουμε τεράστια προβλήματα σε αυτό. Είναι αδιανόητο να εξυπηρετούν τους τουρίστες άνθρωποι που δεν έχουν ιδέα περί τίνος πρόκειται, άνθρωποι που δεν ξέρουν ξένες γλώσσες, άνθρωποι που δεν είναι και στην κουλτούρα τους ο τουρισμός και να αναγκάζονται αρκετοί συνάδελφοι να παίρνουν τέτοια άτομα για να κάνουν τη δουλειά τους.
Ερ: Ποια είναι η δική σας η πρόταση για να λυθεί το πρόβλημα;

Μ.Χ.: Η πρόταση είναι ότι, ο τουρισμός πρέπει να γίνει προτεραιότητα για την κυβέρνηση. Όλες τουριστικές σχολές είναι υποβαθμισμένες και ο νεαρός που τελειώνει το σχολείο, η τελευταία του σκέψη είναι να πάει σε μια τουριστική σχολή ενώ θα ‘πρεπε σε ένα τουριστικό κράτος όπως είναι η Ελλάδα, να είναι η πρώτη του σκέψη όπως είναι στην Ελβετία η πρώτη του σκέψη ο τουρισμός και έχουν τις καλύτερες τουριστικές σχολές. Έπρεπε να αναβαθμίσουμε τις σχολές μας ούτως ώστε να χαίρεται ο μαθητής που θα πάει εκεί να σπουδάσει, να έχει πολύ σοβαρό δίπλωμα από αυτή τη σχολή. Όπως εγώ χαίρομαι να λέω, σπούδασα τουριστικά στην Ελβετία και έχω ένα δίπλωμα που μπορώ να δουλέψω παντού στον πλανήτη,  θα πρέπει και εδώ να γίνει κάτι παρόμοιο και δεν είναι δύσκολο γιατί και καθηγητές καλούς έχουμε και προσωπικό μπορούμε να βρούμε για να γίνουν πρότυπο αυτές οι σχολές.  Θέλει όμως τη θέληση του κράτους.
Ερ: Άρα, αυτό που μας λείπει είναι το εξειδικευμένο προσωπικό; Οι συνθήκες εργασίας δεν μετρούν;
Μ.Χ.: Οι συνθήκες εργασίες όπως έχουν γίνει πλέον, δεν υπάρχει πρόβλημα. Και αμείβεται πάρα πολύ καλά το προσωπικό. Τα τελευταία ένα, δύο χρόνια, λόγω της έλλειψης, οι μισθοί έχουνε πάει σε απίστευτα επίπεδα και οι συνθήκες είναι πολύ καλές  γιατί, μόλις πεις στο προσωπικό να δουλέψει λίγο παραπάνω, λέει, εγώ θα πάω στο δίπλα. Άρα, μην ακούτε αυτά που λένε.  Εγώ πάντα υπερασπίζομαι το προσωπικό . Αυτή τη στιγμή το προσωπικό των ξενοδοχείων έχει το πάνω χέρι, μας κάνει ότι θέλει, μας χορεύει στο ταψί.
Ερ: Κύριε Χατζημιχαήλ, στον ίδιο τόπο ζούμε. Έχω ανθρώπους δικούς μου που δουλεύουν στον τουρισμό. Δεν είναι τόσο ρόδινα τα πράγματα όπως τα παρουσιάζετε. Μπορεί να ανέβηκαν οι μισθοί, αλλά μην ξεχνάμε πως αφορούν μόνο 6 μήνες το χρόνο. Οι εργαζόμενοι δεν εργάζονται 12μηνο.
Μ.Χ.: Με μεγάλη μου χαρά, πείτε σε όλους αυτούς να έρθουν να δουλέψουν σε μένα. Θα αμείβονται πολύ καλά, θα δουλεύουν τις ώρες που πρέπει να δουλεύουν και θα είναι πολύ ευχαριστημένοι.  Πολύ θα ήθελα να τους έχω γιατί ψάχνω και δεν βρίσκω. Άρα ή κάτι δεν κάνουν καλά αυτοί ή δεν βρήκαν την κατάλληλη δουλειά.  Το προσωπικό αυτή τη στιγμή είναι υπέρ ευχαριστημένο, όλοι, παντού.

Ερ: Σέβομαι την άποψή σας. Συνοψίζοντας, θα ήθελα να κλείσουμε την κουβέντα μας με το τι πρέπει να κάνει το κράτος, η περιφέρεια και ο δήμος, έτσι ώστε η κατάσταση να αλλάξει;

Μ.Χ.: Ο μεγάλος Θεός της Ελλάδας μας έχει προικίσει με αυτή τη γεωγραφική θέση και με αυτό τον καιρό και γι αυτό ακόμα έχουμε τουρισμό, αλλιώς δεν θα είχαμε. Υπάρχουν χώρες που είναι πολύ καλύτερες.  Ευτυχώς, λίγο ο χαρακτήρας του Έλληνα, λίγο ότι έρχονται πίσω να βρουν τον φίλο που γνώρισαν στο εστιατόριο τάδε ή στο ξενοδοχείο τάδε, μας σώσει και αυτή είναι και η διαφήμιση στόμα με στόμα που γίνεται και έρχονται και καινούργιοι πελάτες, ενώ από μέρους μας δεν κάνουμε σχεδόν τίποτα και μάλιστα δυσφημίζουμε τον τόπο μας έχοντας αυτές τις καταστάσεις που λέμε,  συγκοινωνίες,  δρόμους κ.λ.π. Τι θα έπρεπε να γίνει; Ο δήμος να λειτουργεί σαν ιδιώτης, με το σκεπτικό του ιδιώτη, να κοιτάξει να φτιάξει ό,τι καλύτερο γίνεται. Πρέπει ο δήμαρχος να βλέπει την πόλη σαν να είναι ξενοδόχος και έχει ένα ξενοδοχείο. Δεν μπορεί στο ξενοδοχείο να είναι λερωμένος ο κήπος. Θα πρέπει να βρει τρόπο. Δεν έχει προσωπικό; Να προσλάβει εταιρεία με συμβάσεις, πάντα υπάρχει μια λύση. Ο νόμος περιορίζει, ναι, το καταλαβαίνω, αλλά πάντα υπάρχει ένα παραθυράκι που αν υπάρχει θέληση και αν υπάρχουν οι κατάλληλοι συνεργάτες…  Το κακό στην τωρινή δημοτική αρχή είναι ότι δεν έχει και άτομα που ξέρουν εκτός από ελάχιστα.  Είναι καινούργια άτομα, δεν έχουν ξαναδιαχειριστεί δήμο και πραγματικά έχουν χάσει λίγο την μπάλα.

Ερ:  Αυτό ισχύει τους τελευταίους 5 - 6 μήνες.  Τα προηγούμενα χρόνια;  
Μ.Χ.: Και στην προηγούμενη τετραετία πάλι νέοι ήταν. Δεν θυμάστε ότι κάποιοι ήταν και παιδιά που μπήκαν ξαφνικά επειδή είχανε 100 φίλους και τους ψηφίσανε; Δεν γίνεται όμως έτσι δουλειά. Πρέπει πάλι με μια σύμβαση να προσλάβει κάποιους τεχνοκράτες που να τους βάλει σε υπεύθυνες θέσεις, δηλαδή, στον τουρισμό, στην καθαριότητα κ.λ.π. Τώρα στον τουρισμό έχει ένα άτομο υπεύθυνο το οποίο ξέρει. Πρέπει όμως να της δώσει και τα κατάλληλα μέσα, πρέπει να βγούνε κονδύλια για να μπορεί να κάνει κάτι, να διαφημίσει το νησί, να τρέξει για το νησί. Όλα αυτά που λέμε, θα έπρεπε να γίνουν. Τώρα,  ο θεός βοηθός.  

πηγή: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Zogas_dimitris