Με αφορμή τις οριστικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τα μπόνους δόμησης, όπου η πλειοψηφία αποφάνθηκε ότι, η πολεοδομική επιβάρυνση των πόλεων από τα κίνητρα αυξάνει την πραγματοποιούμενη δόμηση, ο «Σ» συνομίλησε για μια ακόμα φορά με τον πρόεδρο της Μόνιμης επιτροπής ΤΕΕ Κω Γιώργο Χρυσουλάκη. «Το ΤΕΕ έχει εκφράσει την άποψη ότι, τα μπόνους δόμησης θα πρέπει να εφαρμόζονται με χωροταξικά και πολεοδομικά κριτήρια, αποφεύγοντας την οριζόντια εφαρμογή που επιβαρύνει το αστικό περιβάλλον» δηλώνει ο κ. Χρυσουλάκης, αναφέροντας τις βασικές του θέσεις. Παράλληλα, απαντά σε ζητήματα όπως, πού βρίσκεται ο πρωτοβάθμιος προσεισμικός έλεγχος των δημοσίων κτιρίων ο οποίος έχει καθυστερήσει, το σχόλιό του για την εξέλιξη των 70 στρεμμάτων πέριξ του Ναυτικού Ομίλου, για την κίνηση πολιτών «Βιώσιμη Κως», για την υπόθεση των νέων κλινών στο νησί όπου δήλωσε πως «το χωροταξικό θα αφήσει κάποιους θύλακες όπου θα μπορείς να χτίσεις ξενοδοχείο, αλλά το συμπέρασμα από αυτά που μας είπαν στην παρουσίαση της υπάρχουσας κατάστασης οι μελετητές, είναι ότι, η ύπαιθρος στην Κω δεν είναι δραματικά χτισμένη. Υπάρχουν πολλά περιθώρια ανάπτυξης πρωτογενούς τομέα» και βέβαια απαντά στο τι σημαίνει ο ορισμός του στη θέση του προέδρου της επιτροπής για τα χωροταξικά.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ερ: Κύριε Χρυσουλάκη, για τα μπόνους δόμησης, η πλειοψηφία του ΣτΕ αποφάνθηκε ότι η πολεοδομική επιβάρυνση των πόλεων από τα κίνητρα αυξάνει την πραγματοποιούμενη δόμηση. Ωστόσο, θεωρούν ως κύριο πρόβλημα την οριζόντια εφαρμογή των «μπόνους». Επιγραμματικά, ποια είναι η θέση σας;
Γ.Χ.: Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) έχει εκφράσει την άποψη ότι τα μπόνους δόμησης θα πρέπει να εφαρμόζονται με χωροταξικά και πολεοδομικά κριτήρια, αποφεύγοντας την οριζόντια εφαρμογή που επιβαρύνει το αστικό περιβάλλον.
Βασικές θέσεις του ΤΕΕ είναι:
- · Ελεγχόμενη εφαρμογή των μπόνους – Το ΤΕΕ τονίζει ότι τα μπόνους δόμησης δεν πρέπει να εφαρμόζονται γενικευμένα, αλλά να συνδέονται με συγκεκριμένα πολεοδομικά δεδομένα.
- · Συνολικός πολεοδομικός σχεδιασμός – Η αύξηση των συντελεστών δόμησης πρέπει να εντάσσεται σε ένα γενικότερο σχέδιο βιώσιμης ανάπτυξης.
- · Προστασία του αστικού ιστού – Τυχόν αύξηση της πραγματοποιούμενης δόμησης θα πρέπει να συνδυάζεται με μέτρα που εξισορροπούν την πολεοδομική επιβάρυνση (π.χ. δημιουργία ελεύθερων χώρων).
- Διαφοροποίηση ανά περιοχή – Οι ρυθμίσεις για μπόνους δόμησης πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής (π.χ. κορεσμένες περιοχές, προστατευόμενες ζώνες).
Το ΤΕΕ δεν απορρίπτει τα μπόνους δόμησης, αλλά υποστηρίζει ότι πρέπει να εφαρμόζονται μελετημένα και στοχευμένα, ώστε να μην οδηγούν σε άναρχη αύξηση της δόμησης εις βάρος της ποιότητας ζωής και του αστικού περιβάλλοντος.
Ερ: Άλλο θέμα, ο αντισεισμικός έλεγχος. Πριν από δύο χρόνια, το 2023, όταν είχαμε συζητήσει το θέμα, είχατε εκφράσει την άποψη ότι, μέχρι τέλος του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί ο πρωτοβάθμιος προσεισμικός έλεγχος σε όλη την επικράτεια με προϋπολογισμό 40 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σήμερα, πού βρισκόμαστε;
Γ.Χ.: Δυστυχώς δεν έχουμε εικόνα από το σύστημα στο οποίο έχουν πρόσβαση μόνο το κεντρικό ΤΕΕ και ο ΟΑΣΠ. Η πλατφόρμα θα έμενε ανοικτή μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2025 για να δηλώσουν οι δήμοι τα κτίρια που θα πρέπει να ελεγχθούν. Τελικά δόθηκε παράταση για ακόμα ένα μήνα δηλ. μέχρι 31 Μαρτίου 2025 για να μας δηλώσουν τα κτίρια διότι η συμμετοχή ήταν μικρή. Το ΤΕΕ Δωδεκανήσου έστειλε επιστολές σε όλους τους δήμους της Δωδεκανήσου (και στον δήμο Κω) να δηλώσουν τα κτίρια που πρέπει να ελεγχθούν. Επίσης, η συμμετοχή των συναδέλφων μηχανικών δεν είναι μεγάλη. Εστάλησαν επιστολές σε όλους τους συναδέλφους που ενδιαφέρονται να μπουν και να γραφτούν στους ελεγκτές και να ακολουθήσουν την διαδικασία που προβλέπεται. Δηλαδή, παρακολούθηση διαδικτυακών σεμιναρίων. Με την ολοκλήρωση των σεμιναρίων, οι μηχανικοί λαμβάνουν ηλεκτρονικό πιστοποιητικό επάρκειας από το ΤΕΕ, ολοκληρώνοντας έτσι τη διαδικασία πιστοποίησής τους ως ελεγκτές προσεισμικού ελέγχου.
Ερ: Ειδικότερα για την Κω, γιατί δεν έχει προχωρήσει αυτός ο έλεγχος λ.χ. στα σχολεία;
Γ.Χ.: Δυστυχώς, όπως είπα και πιο πριν, δεν έχουμε εικόνα που βρισκόμαστε. Το κεντρικό ΤΕΕ δεν μπορεί να μας δώσει στοιχεία γιατί στην πλατφόρμα τα κτίρια είναι καταχωρημένα όλα μαζί και όχι ανά περιοχή. Υποσχεθήκαν ότι θα προσπαθήσουν να βάλουν κάποια φίλτρα και να μας ενημερώσουν.
Ερ: Υπόθεση 70 στρεμμάτων πέριξ του ναυτικού ομίλου. Στο δημοτικό συμβούλιο τέθηκε ξανά το θέμα της δωρεάν χρήσης της συγκεκριμένης έκτασης από τους δημότες, με τον δήμαρχο να διαβεβαιώνει πως αυτός είναι ο μοναδικός στόχος. Πώς διασφαλίζεται αυτό αφού τις εγκαταστάσεις θα τις λειτουργούν ιδιώτες; Δεν θα υπάρχει ένα τίμημα;
Γ.Χ.: Φυσικά θα υπάρχει τίμημα από τους ιδιώτες προς τον δήμο. Τώρα τα δυο αναψυκτήρια που λειτουργούν δηλαδή ο «Μύλος» και του κ. Παμπού, επιτρέπουν την ελεύθερη πρόσβαση και αν κάποιος θέλει να κάνει χρήση ξαπλώστρας ή τραπεζοκαθισμάτων θα πρέπει να παραγγέλλει κάτι. Η πρόσβαση όμως στην παραλία είναι ελεύθερη και δωρεάν και θα παραμείνει έτσι. Αν πάει κάποιος με την πετσέτα του ή την δική του καρέκλα δεν θα τον ενοχλήσει κανείς.
Ερ: Θα μπορούσε ο δήμος αντί να ενοικιάσει την έκταση να την αγοράσει;
Γ.Χ.: Θα πρέπει να το συζητήσει με τον φορέα παραχώρησης. Σαφώς και είμαστε θετικοί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Ερ: Υπενθυμίστε μου τι προβλέπει η δική σας μελέτη;
Γ.Χ.: Κύρια σημεία της μελέτης είναι, η προστασία φυσικού περιβάλλοντος. Η μελέτη δίνει έμφαση στη διατήρηση και ανάδειξη του υφιστάμενου φυσικού πάρκου, που περιλαμβάνει το κρινάκι της άμμου, το αλσύλλιο με ευκαλύπτους και αλμυρίκια, διατηρώντας τις υπάρχουσες αμμοθίνες. Επίσης, η ανάπτυξη αθλητικών και πολιτιστικών υποδομών: Προτείνεται η δημιουργία εγκαταστάσεων που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες του Ναυτικού Ομίλου, καθώς και άλλων αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, με σεβασμό στο περιβάλλον και τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Τέλος, η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα. Η μελέτη υποστηρίζει την παραχώρηση της έκτασης στον δήμο Κω, ώστε να διασφαλιστεί η δημόσια χρήση της περιοχής προς όφελος των κατοίκων και των επισκεπτών.
Ερ: Πότε εκτιμάτε ότι θα ξεκινήσουν τα έργα;
Γ.Χ.: Αυτή η ερώτηση θα πρέπει να απαντηθεί από τον κ. Δήμαρχο αλλά σε κάθε περίπτωση ίσως εξαρτηθεί και από τους όρους της σύμβασης.
Ερ: Και κάτι ακόμα για το θέμα. Από την πλευρά του Ναυτικού Ομίλου προτάθηκε να του δοθεί το προτιμησιακό δικαίωμα να εκμισθώσει την έκταση από τον δήμο και μάλιστα, με τη δέσμευση για ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση των πολιτών στην παραλία. Πώς το σχολιάζετε;
Γ.Χ.: Δεν γνώριζα ότι υπάρχει τέτοια πρόταση. Δεν μας ενημέρωσε κανείς. Σίγουρα για τα δυο αναψυκτήρια όταν λήξουν οι συμβάσεις θα πρέπει να ακολουθηθεί η νόμιμη διαδικασία, δηλαδή πλειστηριασμός. Εκεί θα μπορεί να λάβει μέρος ο οποιοσδήποτε, άρα και ο ΝΟΚ. Ας μην ξεχνάμε ότι τα δυο αναψυκτήρια εξυπηρετούν τους λουόμενους και η πρόσβαση ήταν και παραμένει ελεύθερη.
Ερ: Πληροφορήθηκα ότι οριστήκατε πρόεδρος της επιτροπής για τα χωροταξικά. Κατ’ αρχάς, τι σημαίνει αυτό και σε δεύτερο λόγο, πόσο «αγγίζει» την Κω αυτή σας η αρμοδιότητα;
Γ.Χ.: Ούτος ή άλλως και εγώ να μην είχα ορισθεί πρόεδρος της επιτροπής κάποιος άλλος Κωος Μηχανικός θα είχε ορισθεί. Είναι μεγάλη τιμή για μένα όμως που ορίσθηκα πρόεδρος σε μια τέτοια επιτροπή και ήμουν προσωπική επιλογή του Γ.Γ. του ΤΕΕ κ. Γιαννικουρή. Η επιτροπή είναι τριμελής και συμμετέχει ένας εκπρόσωπος του δήμου και ένας εκπρόσωπος του ΥΠΕΝ. Σε κάθε περίπτωση το ΤΕΕ θα ακολουθήσει την θεσμική διαδικασία, δηλαδή, συγκρότηση ομάδας εργασίας που θα φέρει τις προτάσεις μας σε γενική συνέλευση όπου θα παρθεί η απόφαση για τις τελικές θέσεις μας όπως έγινε και με το χωροταξικό του τουρισμού. Το γεγονός ότι ορίσθηκα εγώ σαν πρόεδρος βοηθάει στο να έχω άμεση πρόσβαση στο Υπουργείο και να παρακολουθώ πιο άμεσα τις διαδικασίες αλλά και να δίνω λύσεις στους μελετητές σε διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζουν λόγω της 40χρονης εμπειρίας μου αλλά και να κάνω πιο κατανοητές τις θέσεις μας.
Ερ: Για να γίνει κατανοητό, ποια θα είναι η δουλειά της επιτροπής και ποιος ορίστηκε από το δήμο;
Γ.Χ.: Από τον δήμο ορίστηκε η Δήμητρα Αντωνοπούλου. Όσο για την επιτροπή, θα παρακολουθεί, θα προτείνει, θα βλέπει εάν γίνονται όλες οι μελέτες, θα καθοδηγεί και στο τέλος θα κάνει την παραλαβή.
Ερ: Έχει ξεκινήσει η διαδικασία; Και ποιο το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου;
Γ.Χ.: Βέβαια έχει ξεκινήσει και όπως είπε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός, ανεξαρτήτως του τι γράφουν οι συμβάσεις, δηλαδή 36 μήνες, η καταληκτική ημερομηνία είναι ο Μάρτιος του 2026, έστω ο Απρίλιος. Μετά τις 30 Απριλίου 2026 δεν θα γίνεται δεκτό τίποτα και θα μείνουν απλήρωτοι. Το δε χωροταξικό της Κω ξεκίνησε τον περασμένο Νοέμβριο (2024) με καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης.
Ερ: Ένα άλλο ιδιαίτερης σημασίας θέμα, είναι η κίνηση πολιτών «Βιώσιμη Κως». Κατ’ αρχάς, πώς σχολιάζετε το γεγονός της συμμετοχής σε αυτήν 1.600 συμπολιτών μας; Τι μας δείχνει; Τι δείχνει για την τοπική μας κοινωνία;
Γ.Χ.: Βεβαίως και δείχνει ότι η τοπική κοινωνία και ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι και οι επιστήμονες επιτέλους αρχίζουν να αφυπνίζονται και να θέλουν να συμμετέχουν στις διαδικασίες που αφορούν την ποιότητα της ζωής τους αλλά και που διαμορφώνουν το μέλλον τους.
Ερ: Ποια η εκτίμησή σας για τις θέσεις που έχουν καταθέσει, οι οποίες είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες;
Γ.Χ.: Αν και δεν τις έχω μελετήσει σε βάθος λόγω του φόρτου εργασίας που έχω με τις αυξημένες αρμοδιότητες που έχω αναλάβει, εν τούτοις από μια πρώτη ανάγνωση δείχνουν ότι είναι αποτέλεσμα επιστημονικής ανάλυσης και τις βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσες. Θα προσπαθήσω να έχω κάποιες συναντήσεις μαζί τους και οι θέσεις τους θα μπουν για συζήτηση στην ομάδα εργασίας.
Ερ: Κλείνοντας, και με δεδομένη τη θέση σας όπως μου την είχατε πει, για «ούτε μια νέα κλίνη στο νησί, γιατί θα χάσει το χρώμα του, τη νησιωτικότητά του και θα επιβαρυνθεί το περιβάλλον», θέλω να επαναλάβετε τα «όπλα» που έχει ο δήμος για να μπει φρένο στη δημιουργία νέων κλινών, όπως άλλωστε έχουν καταφέρει άλλοι δήμοι.
Γ.Χ.: Οι δήμοι αν και είχαν την αρμοδιότητα του χωροταξικού σχεδιασμού από το 1975 εν τούτοις δεν έκαναν τίποτα διότι θα ερχόντουσαν αντιμέτωποι με σκληρά διλλήματα και θα έπρεπε να πάρουν αποφάσεις που ενδεχομένως θα δίχαζαν τις τοπικές κοινωνίες. Γι αυτό τον λόγο ο χωροταξικός σχεδιασμός διαρκώς παραπέμπονταν στις καλένδες. Ο δήμος της Κω παρόλα αυτά, μπορούσε να μην χορηγεί βεβαιώσεις για νερό και για αποκομιδή απορριμμάτων, αλλά αυτό ήταν μια δύσκολη απόφαση που όπως είπα ενδεχομένως θα δίχαζε την τοπική κοινωνία. Θα συζητούσαμε χρόνια ενδεχομένως χωρίς αποτέλεσμα. Τώρα πλέον ο κόμπος έφτασε στο χτένι και θα πρέπει να υπάρξει δημόσια τοποθέτηση αν θέλουμε ή όχι νέες κλίνες και με ποιους όρους. Το χωροταξικό θα δώσει την λύση. Έπρεπε να μπει το ΤΕΕ στη μέση, να θυμίσω ότι είναι φορέας υλοποίησης, και με αφορμή τα κονδύλια του ταμείου ανάκαμψης επιτέλους η χώρα να αποκτήσει χωροταξικό σχεδιασμό.
Ερ: Και μέχρι να ολοκληρωθεί το χωροταξικό, δηλαδή του χρόνου τον Απρίλιο, τι γίνεται π.χ. με τουριστικές μονάδες που ήδη έχουν πάρει έγκριση προσθέτοντας κλίνες στο νησί;
Γ.Χ.: Ένα κράτος δικαίου δεν μπορεί να ακυρώνει αυτά τα οποία εγκρίθηκαν. Όμως, θα βρουν άλλα προβλήματα μπροστά τους όπως, γραφειοκρατικά, ΣτΕ, εκτός σχεδίου κ.λ.π. Δηλαδή, μπορεί να μείνουν με τις εγκρίσεις στο χέρι. Βέβαια, εμείς επιμένουμε ότι, όταν είσαι κράτος δικαίου δεν μπορείς σε έναν άνθρωπο ο οποίος έχει υποβάλλει κάποια χαρτιά να του λες στο τέλος ότι άλλαξε ο νόμος ή ακύρωσε το ΣτΕ και δεν μπορείς να χτίσεις, διότι, τι μήνυμα στέλνεις έξω στις αγορές για επενδύσεις;
Ερ: Από τη στιγμή όμως, που έχει ξεκινήσει ο χωροταξικός σχεδιασμός, δεν θα έπρεπε να «παγώσουν» οι οικοδομικές εργασίες μέχρι να καταδειχτεί το τί μπορεί να χτιστεί και πού;
Γ.Χ.: Δεν προβλέπεται αναστολή οικοδομικών εργασιών για τα χωροταξικά. Κάθε διάταγμα που βγαίνει και βάζει περιοριστικούς όρους, έχει μεταβατικές διατάξεις και οι φάκελοι οι οποίοι υπεβλήθησαν πριν τη δημοσίευση, πραγματοποιούνται με τις πρότερες διατάξεις. Αυτό θα έπρεπε να ισχύει σε όλα τα κράτη δικαίου.
Ερ: Άρα, μέχρι να ολοκληρωθεί το χωροταξικό, όποιος προλάβει να χτίσει, πρόλαβε…
Γ.Χ.: Προφανώς. Το χωροταξικό θα αφήσει κάποιους θύλακες όπου θα μπορείς να χτίσεις ξενοδοχείο, αλλά το συμπέρασμα από αυτά που μας είπαν στην παρουσίαση της υπάρχουσας κατάστασης οι μελετητές, είναι ότι, η ύπαιθρος στην Κω δεν είναι δραματικά χτισμένη. Υπάρχουν πολλά περιθώρια ανάπτυξης πρωτογενούς τομέα, γεωργία - κτηνοτροφία. Εκεί θα δώσουν έμφαση. Όσο για νέα ξενοδοχεία, εφόσον πληθυσμιακά με την καταγραφή και από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει ότι, το 90% του πληθυσμού ασχολείται με τον τουρισμό, δεν μπορούν να το απαγορεύσουν. Βέβαια, θα υπάρξουν και μελέτες φέρουσας ικανότητας και δυνητικές ζώνες, δηλαδή ότι, σε αυτή τη ζώνη εάν γίνουν αυτά κι αυτά και ενισχυθούν τα έργα υποδομής, τότε θα επιτρέπεται. Με λίγα λόγια, με αυτόν τον τρόπο θα αναγκαστεί και η πολιτεία να κάνει επενδύσεις στα έργα υποδομής.
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
